Του Σωτήρη Μ. Τζούμα
«Φθόνω διαβόλου, θάνατος εισήλθεν εις τον κόσμον» λέγει η Γραφή. Ο θάνατος είναι αποτέλεσμα της αποστασίας του ανθρώπου από τον Θεό.
Από την στιγμή όμως, που ο Θεάνθρωπος Ιησούς απέθανε και ανέστη, από τότε ο θάνατος έχασε την δύναμή του. Έμεινε ένα θεριό, χωρίς δόντια!
Η στιγμή του θανάτου όμως παραμένει μυστήριο. «Όντως φοβερώτατον το του θανάτου μυστήριον, πώς ψυχή εκ του σώματος βιαίως χωρίζεται…» ψάλλει η Εκκλησία στην νεκρώσιμη ακολουθία. Είμαστε άνθρωποι φθαρτοί και ο θάνατος κάποια στιγμή έρχεται… απροειδοποίητα!
Γι’ αυτό και η Εκκλησία μας, κηρύττει διαρκή μετάνοια. Προσευχή και μετάνοια.
Και δέεται να είναι «χριστιανά τα τέλη της ζωής ημών, ανώδυνα, ανεπαίσχυντα και ειρηνικά». Και με την ελπίδα στο αιώνιο μέλλον του ανθρώπου αναθέτει –διά της ταφής- στην φύση την ευθύνη της φυσιολογικής φθοράς του ανθρωπίνου σώματος.
Γιαυτό λέμε ότι η Εκκλησία συνιστά και ευλογεί την ταφή και όχι την καύση του σώματος.
Λόγω πλήθους των προσφιλών μας νεκρών, η Εκκλησία, με παράδοση αιώνων, έχει θεσπίσει την εκταφή τους. Υπάρχει μάλιστα ειδικό τυπικό με τέλεση Θείας Λειτουργίας προ της εκταφής, τρισάγιο επί του τάφου, πλύση λειψάνων κλπ.
Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις, που μετά την παρέλευση ετών, το σώμα δεν διαλύεται! Καμιά φορά οφείλεται στην μορφολογία του εδάφους, ή στην ιδιοσυγκρασία του σώματος αλλά και στην ταλαιπωρία του από φάρμακα και ιατρικές θεραπείες που έχουν γίνει.
Ίσως και οι ασφυκτικοί τάφοι, οι οποίοι δεν αερίζονται καλά και άρα δεν διευκολύνεται η διαδικασία της σήψης. Κάποιες φορές συντελούν και λόγοι πνευματικοί. Κύριος οίδε!
Όμως η φιλόστοργος Μητέρα Εκκλησία, φροντίζει για όλα. Υπάρχουν ειδικές ευχές και μάλιστα τις περισσότερες ορίζει να τις αναγνώσει Αρχιερεύς. Μπορούν να γίνουν Θείες Λειτουργίες (σαρανταλείτουργα), όπου η Εκκλησία προσεύχεται ειδικά για την συγχώρηση των παραπτωμάτων του εκλιπόντος.
Αφορμή για τις σκέψεις αυτές έδωσαν δύο φωτογραφίες που έχουν κάνει το γύρο του κόσμου και έχουν γίνει αντικείμενο σχολιασμού και συζητήσεων στους εκκλησιαστικούς κύκλους.
Πρόκειται για τις φωτό οι οποίες απεικονίζουν τον αείμνηστο Μητροπολίτη Περιστερίου Αλέξανδρο, τον από Φιλίππων, ο οποίος τελεσφόρησε τον παρόντα βίο 5 Μαίου 1978, δηλαδή πριν 43 ολόκληρα χρόνια.Οι φωτό δείχνουν τον αείμνηστο Μητροπολίτη Αλέξανδρο μέσα στο φέρετρο σε μια ημιτελή αποσύνθεση. Το συγκλονιστικότερο της εικόνας αυτής είναι η τρομαγμένη ματιά του, με τα τα μάτια του αναλλοίωτα να παραμενουν στη θέση τους. Και αυτό κάνει το σκήνωμα τόσο αποκρουστικό καθώς η σχεδόν απείραχτη και παραμένουσα στη θέση της γενειάδα του προσδίδουν μίαν όψη ενός νεκρού σώματος που δεν έτυχε της πλήρους αποσυνθέσεως.
Να θυμίσουμε ότι ο αείμνηστος Μητροπολίτης Περιστερίου Αλέξανδρος Καντώνης γεννήθηκε στην Αμισό του Πόντου το 1907. Αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή Χάλκης το 1937. Διάκονος χειροτονήθηκε το 1936 και Πρεσβύτερος το 1939. Υπηρέτησε ως Εφημέριος και Ιεροκήρυκας στην Κωνσταντινούπολη, στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα. Στις 21 Νοεμβρίου 1965 εξελέγη και χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου. Στις 22 Μαΐου 1974 εξελέγη πρώτος Μητροπολίτης της νεοσύστατης Μητροπόλεως Περιστερίου. Εκοιμήθη στην Αθήνα στις 5 Μαΐου 1978, στην ηλικία των 71 ετών.
Η εκταφή του δεν ήταν προγραμματισμένη αλλά προέκυψε εξαιτίας της ταφής του διαδόχου του Κλήμεντος ο οποίος έφυγε εξαιτίας σοβαρής ασθενείας που τον ταλαιπωρούσε το τελευταίο έτος.
Δεν είναι κάτι ασυνήθιστο και ξένο προς την της Εκκλησία μας το φαινόμενο αυτό. Ανήκει στις περιπτώσεις, που μετά την παρέλευση ετών, το σώμα μένει αναλλοίωτο. Ας μην μείνουμε στην κακή εντύπωση που δημιουργήθηκε και ας πάψουμε να το κουβεντιάζουμε με διάθεση κουτσομπολιού στέλνοντας ο ένας στον άλλον τις φωτό με ποικίλα αρνητικά σχόλια!
Μπορεί να οφείλεται στην μορφολογία του εδάφους,σρην υπάρχουσα υγρασία και σε άλλες παρενέργειες. Μπορεί να οφείλεται την ιδιοσυγκρασία του σώματος από τα φάρμακα ή τις θεραπείες που έγιναν όσο ζούσε . Ίσως και ο τάφος να μην ήταν σωστός αλλά ασφυκτικός, χωρίς τον κατάλληλο αερισμό γεγονός που δεν διευκολύνει την διαδικασία της σήψης. Και ασφαλώς μπορεί να έχουν συντελέσει σε αυτό και λόγοι πνευματικοί. Κύριος οίδε!
Γιαυτό η Εκκλησία μας , φροντίζει για όλα. Υπάρχουν ειδικές ευχές και μάλιστα τις περισσότερες εξ αυτών το τυπικό μας ορίζει να τις αναγνώσει Αρχιερεύς.
Και αυτό πρέπει να γίνει και σε αυτή την περίπτωση. Ανεξαρτήτως των λόγων πρέπει να διαβαστεί το σκήνωμα, να γίνουν Θείες Λειτουργίες (σαρανταλείτουργα),και η Εκκλησία μας να προσευχηθεί ειδικά για την συγχώρηση των παραπτωμάτων του εκλιπόντος.
Πρέπει το ταχύτερο δυνατό ο τοποτηρητής της Μητροπόλεως Περιστερίου Σεβ. Ιλίου κ. Αθηναγόρας να δώσει ανάλογες εντολές και ο αείμνηστος Αλέξανδρος να διαβαστεί ξανά και ξανά! Το αυτό πρέπει να πράξει και ο Σεβ. Φιλίππων κ. Στέφανος, αφού ο αείμνηστος Αλέξανδρος φέρει εις τους αρχιερατικούς ώμους του την χειροτονία του εις Αρχιερέα για να διαποιμάνει την Αποστολική Μητρόπολη Φιλίππων από την οποία μετατέθηκε το 1974 στο Περιστέρι αφού ψήφισε για Αρχιεπίσκοπο τον Μακαριστό Σεραφείμ.
Από το να συζητούμε, πάντως και να φλυαρούμε για ένα αναλλοίωτο σκήνωμα ας πράξουμε αυτά που η Εκκλησία μας ορίζει και επιτάσσει
