Οφειλόμενη πράξη

προς τον μακαριστό Μητροπολίτη Φθιώτιδος κυρό Νικόλαο

Επέτειος ενός έτους από την Κοίμησή του

Του Ιωάννου Π. Βιδάλη*

Στο Ευαγγέλιο του Μαθητή της αγάπης διαβάζουμε: «ταύτα λελάληκα υμίν ίνα εν εμοί ειρήνην έχητε, εν τω κόσμω θλίψιν έξετε· αλλά θαρσείτε, εγώ νε-νίκηκα τον κόσμον» (κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο, κεφ. 16, στ. 33). Μετάφραση: «Αυτά σας τα είπα, ώστε ενωμένοι μαζί μου να έχετε ειρήνη. Ο κόσμος θα σας κάνει να υποφέρετε· αλλά εσείς να έχετε θάρρος, γιατί εγώ έχω νικήσει τον κόσμο».

Μελετώντας και ακολουθώντας τους λόγους του Ιησού, οφείλουμε ως Χρι-στιανοί να είμαστε άνθρωποι της χαράς, της ελπίδας και της αισιοδοξίας. Θωρακισμένοι με την πνευματική και μυστηριακή ζωή –άνθρωποι του κό-σμου τούτου και όχι απόκοσμοι– να ακολουθούμε τα βήματα και το παρά-δειγμα εκκλησιαστικών ανδρών, που άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους, όπως του μακαριστού Μητροπολίτου Φθιώτιδος κυρού Νικολάου (Πρωτο-παπά).

Είχα την τύχη και την ευλογία – μεγαλώνοντας στα Δύο Χωριά της Τήνου – να τον γνωρίσω στην ηλικία των δέκα ετών, όταν εκείνος ήρθε από τη Χαλ-κίδα, την επαρχία των πολλών Αγίων – στην οποία άφησαν αποτυπώματα γνήσιας ποιμαντικής ευθύνης δύο σπουδαίοι Τήνιοι εκκλησιαστικοί άνδρες, ο Χαλκίδος Γρηγόριος Πλιαθός και ο γέροντάς του Μητροπολίτης Χαλκίδος Νικόλαος Σελέντης – για να υπηρετήσει τη Μεγαλόχαρη, στον τόπο όπου γεννήθηκε και ανδρώθηκε. Δεν θα ξεχάσω την πρώτη συνάντησή μου με τον μακαριστό Νικόλαο στον Ναό της Ευαγγελιστρίας, έχοντας ακούσει με πόση γλυκύτητα μιλούσαν γι΄ αυτόν οι οσιακές μορφές της Μονής Κεχρο-βουνίου, «της Κυρίας των Αγγέλων». Η μακαριστή Ηγουμένη Ευπραξία και οι μακαριστές Γερόντισσες, Πελαγία, Μακαρία, Παϊσία, Βερονίκη, Αθανασία, Ζηνοβία, Ευφροσύνη, και η θεία μου εξ αίματος Θεοφανώ.

Συνδεόμενος, λοιπόν, μαζί του από τα παιδικά μου χρόνια, θα ήθελα να σας δώσω δείγματα από τη σπουδαία και αληθινή ιερατική του πορεία στο νησί

της Παναγίας, όπως τον γνώρισα. Έχοντας μαθητεύσει και διακονήσει δί-πλα στον σεβάσμιο, ταπεινό Επίσκοπο Χαλκίδος Νικόλαο Σελέντη, δεχόμε-νος την πνευματική καθοδήγηση του γέροντά του Μητροπολίτου Θεσσαλο-νίκης Ανθίμου και κάτω από την ποιμαντική σκέπη του μακαριστού Μητρο-πολίτου Σύρου Δωροθέου Στέκα, διατηρώντας παράλληλα τον πνευματικό σύνδεσμο με το Μοναστήρι του Κεχροβουνίου, από τις πρώτες στιγμές της ιερατικής του διακονίας στο νησί της Παναγίας και στη Μητρόπολη της Σύ-ρου έδωσε τη δική του ξεχωριστή γραφή.

Διακρινόταν για την ιεροπρέπεια και την απλότητα στην τέλεση των ιερών ακολουθιών και της Θείας Ευχαριστίας, είτε στον Πανίερο Ναό της Ευαγγε-λιστρίας, είτε στις καθέδρες των χωριών και στα ξωκλήσια του νησιού. Ξε-χώριζε, στον άμβωνα του ναού της Ευαγγελιστρίας για το κήρυγμά του, τον μεστό πνευματικό του λόγο, ο οποίος – αφουγκραζόμενος την πραγματικό-τητα – άγγιζε τις καρδιές των πιστών.

Εκφραστής γνήσιου εκκλησιαστικού ήθους και φρονήματος, εσέβετο και τι-μούσε τον Επίσκοπό του, τον μακαριστό Μητροπολίτη Δωρόθεο, και έτρεφε αισθήματα σεβασμού και διάκρισης προς τους ιερείς, τους συνεφημερίους του και προς όλους τους υπηρετούντες στο έργο της Εκκλησίας. Γι΄ αυτό η αγάπη όλων αυτών προς το πρόσωπό του ήταν μεγάλη.

Αγαπούσε τους χριστιανούς όλου του νησιού, χωρίς διακρίσεις, πάντα έ-τρεχε να προσφέρει έναν λόγο παρηγοριάς και ελπίδας στις οικογένειες που βρίσκονταν σε δύσκολες καταστάσεις. Ερχόταν να συνεορτάσει με τους συ-μπατριώτες του, να τιμήσει τους ενορίτες κάθε χωριού που τον περίμεναν στο πανηγύρι τους, αλλά και τους προσκυνητές και τους εορτάζοντες στα μικρά ξωκλήσια. Η παρουσία του πλημμύριζε όλους με αισθήματα χαράς και τιμής.

Aγωνιούσε για την πορεία και τη ζωή των νέων, για την επίλυση των προ-βλημάτων τους. Μοχθούσε – ως αληθινός πνευματικός πατέρας – να φέρει τα νιάτα, το μέλλον του τόπου, πιο κοντά στον Χριστό, μέσω της προσπά-θειάς του για συμμετοχή των παιδιών και των εφήβων στην πνευματική και μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας και την ενεργό δράση του στις κατηχητικές συνάξεις.

Ταύτιση θεωρίας και πράξης. Έντιμος στον βίο του, φιλάνθρωπος, αφιλο-χρήματος, φιλειρηνικός άνθρωπος. Ο παπάς που εξέπεμπε αγάπη, εκτίμη-ση, σεβασμό προς όλο τον κόσμο. Ένας αυθεντικός νησιώτης.

Όλα αυτά τα χαρίσματα τα αναγνώρισε η Εκκλησία μέσω της βούλησης του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών κυρού Σεραφείμ, να του εμπιστευτεί καίριες θέσεις της Ιεράς Συνόδου, όπως στην Αποστολική Διακονία, στον Ρ/Σ της Εκκλησίας και τη θέση του Ιεροκήρυκος στον Ι. Ναό του Αγίου Ε-λευθερίου Γκύζη. Λίγο αργότερα η Ιεραρχία της Ελλαδικής Εκκλησίας τον εξέλεξε επίσκοπο της ιστορικής Μητροπόλεως Φθιώτιδος, την οποία διακό-νησε για είκοσι τρία χρόνια. Η χαρά και η αγαλλίαση όλων όσοι τον γνωρί-σαμε και τον ζήσαμε, έγινε ακόμη μεγαλύτερη.

Oλοκληρώνοντας, θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρουμε τη μεγάλη ευλά-βεια και τιμή που έδειχνε προς το πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου, δια-κονώντας Την στον Ναό της Ευαγγελιστρίας, της Μεγαλόχαρης. Την ευσέ-βειά του στην Αγία του νησιού, την οσία Πελαγία την Τηνία, στον άγιο Ιωάν-νη τον Ρώσσο, τον οποίο υπηρέτησε στον ναό του, κατά την ιερατική διακο-νία του στη Μητρόπολη Χαλκίδος, όπως επίσης και στον συντοπίτη από τη Νάξο καταγόμενο, άγιο Νικόλαο Πλανά. Μάλιστα, προς τιμήν του αγίου Ιω-άννου έκτισε ένα όμορφο παρεκκλήσιο, στην περιοχή Άβδο, το οποίο με τους λιτούς βοηθητικούς χώρους μοιάζει σαν Μοναστηράκι. Η δε μεγάλη αγάπη προς τους άλλους δύο Αγίους φαίνεται από τη συγγραφή βιβλίων για τον βίο τους και τη δημιουργία ωραίας εικονογράφησης σε ξύλο του παπα-καλόγερου Νικολάου Πλανά. Ξεχωριστή ευλάβεια έδειχνε παράλληλα και σε δύο Γέροντες της εποχής εκείνης και νυν Αγίους της Εκκλησίας μας, τον Γέ-ροντα Ιάκωβο Τσαλίκη και τον Γέροντα Παΐσιο τον Αγιορείτη. Πολλές φορές έκανε νύξη γι΄ αυτούς τους Νεοφανείς Αγίους, τους οποίους ευτύχησα να συναντήσω μαζί του μία και μοναδική φορά.

Οι γενέτειρες των ευσεβών γονέων του, Πλατιά και Ιστέρνια, νιώθουν πε-ρηφάνια μαζί με όλο το νησί. Η βιoτή του, η παρουσία του, η ιερατική και αρχιερατική του πορεία, το παράδειγμά του, αποτελούν πολύτιμη πνευματι-κή παρακαταθήκη για όσους τον γνωρίσαμε αλλά και για τον κάθε σκεπτό-μενο άνθρωπο.

Μνημονεύω, ο Θεός να τον έχει κοντά του, εν χώρα ζώντων, εν σκηναίς δι-καίων, μαζί με τον γέροντά του μακαριστό Μητροπολίτη Χαλκίδος Νικόλαο,

τον φίλο του συνεπίσκοπο μακαριστό Μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης κυρό Παύλο και τους ευσεβείς γονείς του Ιάκωβο και Μαρία – την αγαπημέ-νη μας κυρά Μαρία – και να μεσιτεύουν για όλους εμάς.

Σεβαστέ πάτερ Νικόλαε, αιωνία σου η μνήμη. Καλό Παράδεισο!

* Προϊστάμενος του Γραφείου Κατηχήσεως και Νεότητος

της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Οι φωτογραφίες διατέθησαν από το αρχείο του Μακαριστού Μητρ. Νικολά-ου.

Λεζάντες φωτογραφιών:

1. Νέος Ιερέας με το οφφίκιο του Αρχιμανδρίτη.

2. Από την κουρά σε μοναχό από τον Μακαριστό Χαλκίδος Νικόλαο στην Ιερά Μονή Πεντέλης.

3. Από τη μοναχική του κουρά με τον Χαλκίδος Νικόλαο και τον Πνευμα-τικό του Πατέρα Άνθιμο Ρούσα, νυν Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης.

4. Με την αγαπημένη μητέρα του, τη γλυκύτατη κυρα – Μαρία.

5. Από την εορτή του Ευαγγελισμού τον Μάρτιο του 1975.

6. Από την Τελετή των Εγκαινίων του Ι. Παρεκκλησίου Αγίων Πάντων στην Τήνο, Ιούλιος 1975.

7. Στην είσοδο του νεόδμητου παρεκκλησίου του προς τιμήν του Αγίου Ιωάννου του Ρώσσου στη γενέτειρά του.