Ο Ιεράρχης που με την καλοσύνη και την πνευματικότητα του αποτελεί το «κόσμημα» της Ιεραρχίας

Σχόλιο του Σωτήρη Μ. Τζούμα

Χθες εόρταζε ο πολιός και σοφός Ιεράρχης Μονεμβασίας και Σπάρτης Ευστάθιος.
Παραφράζοντας την έκφραση του Αγ. Γρηγορίου για τον Μέγα Αθανάσιο θα έγραφα “Ευστάθιον επαινών, αρετήν επαινέσομαι”.
Ο Άγιος  Σπάρτης ήταν και παραμένει η πιο σοβαρή, ολοκληρωμένη και ευλογημένη προσωπικότητα της Ιεραρχίας, η «χρυσή εφεδρεία» δια παν ενδεχόμενο.
Ο Σεβ. Σπάρτης Ευστάθιος μπορεί να αποτελέσει στο εγγύς μέλλον τον… “ επόμενο ” αυτόν που θα μπορεί να ενώσει τα διεστώτα της Ιεραρχίας, πριν οι φιλόδοξοι μεσόκοποι που θέλουν να διαδεχθούν τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, τα κάνουν μπάχαλο από την ακόρεστη τάση που τους διακρίνει να αναλάβουν τα ηνία της διοίκησης της Εκκλησίας μας.
Ο Σεβ. Ευστάθιος αν και άγει το 80ό έτος της ηλικίας του εξακολουθεί να είναι υγιής, ευθυτενής, μετρημένος και συνετός! Και το σπουδαιότερο: μακριά από κάθε είδους καμαρίλα, ίντριγκα και παρασκήνιο.
Επι Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου διαδραμάτιζε σημαίνοντα ρόλο ως Πρόεδρος της ΕΚΥΟ αλλά και ως άμεσος συνεργάτης του.
Ο αείμνηστος Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος , διαβλέποντας το ακέραιο του χαρακτήρα του και την άδολη αγάπη του προς την Εκκλησία, τον εμπιστευόταν σε όλα τα θέματα γιαυτό και συζητούσε μαζί του κάθε τι που προέκυπτε στην Εκκλησία και ήθελε μια δεύτερη γνώμη.
-«Είναι πολύ καλός Ιεράρχης, χωρίς υστεροβουλία! Τον ενδιαφέρει το καλώς νοούμενον συμφέρον της Εκκλησίας μας και μόνον αυτό» μας έλεγε ο Χριστόδουλος για τον Ευστάθιο.
Ο Ευστάθιος εξελέγη το 1980 όταν η μισή Ιεραρχία είχε πάει κόντρα στην τότε επιλογή του Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ να εκλέξει ως νέο Μητροπολίτη Μονεμβασίας και Σπάρτης τον τότε Πρωτοσύγκελο του, μακαριστό σήμερα Μάξιμο Ξύδα, τον μετέπειτα Μητροπολίτη Σερρών και Νιγρίτης.
Η τότε πρωτοεμφανιζόμενη με δυναμικό τρόπο … «τρόικα» της Ιεραρχίας όπως επικράτησε να λέγεται, υπό τους Μητροπολίτες Δημητριάδος Χριστόδουλο, Πειραιώς Καλλίνικο και Καλαβρύτων Αμβρόσιο είχε πρωτοστατήσει, αποτελώντας την αιχμή του δόρατος στην ανατροπή της εκλογής Μαξίμου και στην επικράτηση Ευαταθίου, Πρωτοσυγκέλλου τότε του Σεβ. Μεσσηνίας Χρυσοστόμου του Β´ του Θέμελη.
Η μάχη ήταν δύσκολη- η πιο δύσκολη εκλογή της νεώτερης εκκλησιαστικής ιστορίας μας από το 1974 και μετά- και στο μονοπρόσωπο οι δύο υποψήφιοι ισοψήφισαν.
Οπότε εξελέγη ο έχων τα πρεσβεία ιερωσύνης(κατά μία εβδομάδα μόνον) Αρχιμ. Ευστάθιος.
Από τότε διαποιμαίνει την ιστορική αυτή Μητρόπολη με αυταπάρνηση.
Όταν έφυγε από τη ζωή ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος το 2008, μια μεγάλη μερίδα Ιεραρχών προέτρεψε τον Σεβ. Σπάρτης να θέσει υποψηφιότητα για Αρχιεπίσκοπος.
Ήταν τότε που εκαλλιεργείτο σκοπίμως ένα κλίμα συμπαθείας προς τον έτερο υποψήφιο Σεβ. Θηβών Ιερώνυμο με το αιτιολογικό της …αποκατάστασης από την προηγούμενη ήττα που υπέστη κατά τις εκλογές του 1998.
Και ενώ τις πρώτες μέρες όλα έδειχναν ότι ο Ευστάθιος είχε το προβάδισμα και πάει καλά, μία απρόβλεπτη εξέλιξη με συκοφαντίες και ίντριγκες την οποία προκάλεσαν τεχνιέντως συγκεκριμένοι Ιεράρχες (ειδικευμένοι στις… τεχνητές ταραχές) δημιούργησε διχασμό στην ομάδα των Ιεραρχών εκείνων που είχαν εκλεγεί επί Χριστοδούλου.
Φτάσαμε στο σημείο να βλέπουμε και να προσμετράμε στους υποστηρικτές του Ιερωνύμου, Ιεράρχες προερχόμενους από το στενό περιβάλλον του Χριστόδουλου που αν ζούσε δεν θα τολμούσαν ούτε να σκεφτούν ότι θα ψηφίσουν Ιερώνυμο. Και όμως λίγες ημέρες μετά την κοίμηση του Χριστοδούλου όχι μόνο τον ξέχασαν αλλά και τον πρόδωσαν αφού ψήφισαν τον μεγαλύτερο πολέμιο του για διάδοχο του. Οι αιτιολογίες φτηνές και τζούφιες. Ήθελαν απλά να αιτιολογήσουν την ανίερη πράξη τους.
Το αποτέλεσμα είναι γνωστό! Η Ιεραρχία το αποδέχθηκε και ο Ιερώνυμος βρίσκεται στο πηδάλιο της Εκκλησίας μας για δωδεκάμιση χρόνια.
Το αξιοθαύμαστο στην περίπτωση αυτή είναι η στάση που κράτησε μετά τις εκλογές ο Σεβ. Σπάρτης Ευστάθιος.

Θα μπορούσε να κάνει αντιπολίτευση στον Ιερώνυμο και με κάθε ευκαιρία να ροκανίζει τον θρόνο του, όπως έκανε ο Ιερώνυμος στον Χριστόδουλο. Αλλά το ήθος του Ευσταθίου δεν του επέτρεπε να προβαίνει σε ενέργειες που δεν ήταν σύμφωνες με το ακραιφνές 

εκκλησιολογικό φρόνημα που τον διακρίνει.

Αποσύρθηκε, λοιπόν,  στην επαρχία του συνεχίζοντας το σημαντικό πνευματικό έργο του, αυτό που τον κάνει να ξεχωρίζει μέσα στην Ιεραρχία. Ο Ευστάθιος άφησε σε άλλους συνεπισκόπους του και μάλιστα σε νεώτερους να αναπτύξουν τις ηγετικές τους  ικανότητες και να αρθρώσουν λόγο για την επόμενη μέρα. Εκείνος παραμένει στη θέση του και παρακολουθεί τα γεγονότα από απόσταση και με την δέουσα σοβαρότητα.

Σε ρεπορτάζ που δημοσίευσα προ μερικών μηνών, ανέλυα τα σενάρια της επόμενης μέρας για τον Πρώτο θρόνο της Ελλάδας, και ανέφεραν τον Ευστάθιο ως τον καταλληλότερο να εκλεγεί Αρχιεπίσκοπος – αφού χαίρει άκρας υγείας.

Και αυτό δεν αποτελεί  έναν δικό μας  ευσεβή πόθο  αλλά συζητήσεις που κυοφορούνται σε επίπεδο Ιεραρχών τον φέρουν να αναλαμβάνει  ως μεταβατικός, έστω, Αρχιεπίσκοπος όταν έλθει  εκείνη η ώρα.

Ο Σεβ. Σπάρτης μας πήρε τότε τηλέφωνο όχι για να μας ευχαριστήσει αλλά για να μας ζητήσει να μην τον αναφέρουμε ποτέ ξανά στο μέλλον σε τέτοια ρεπορτάζ γιατί δεν επιθυμεί αυτό που φημολογείται. Αυτό είναι το ήθος του ανδρός. Ένας Ιεράρχης που αγαπά την Εκκλησία, που τιμά την αρχιερωσύνη του και που αθόρυβα και ταπεινά αγρυπνεί υπέρ της λογικής ποίμνης που του εμπιστεύθηκε ο Χριστός.