Τα απόνερα της περιβόητης «βάπτισης της Γλυφάδας», την οποία τέλεσε ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ. Ελπιδοφόρος, απειλούν να διαταράξουν την γαλήνη που επικρατεί ανάμεσα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και την Εκκλησία της Ελλάδος, αλλά και να πλήξουν την εικόνα του σεπτού κέντρου της Ορθοδοξίας διεθνώς. Μετά τον σάλο που προκλήθηκε από την παρουσία του κ. Ελπιδοφόρου στη βάπτιση των παιδιών ενός ομογενειακού ομόφυλου ζεύγους και τις σχετικές καταγγελίες του επιχώριου Μητροπολίτη Γλυφάδας για τον τρόπο που ο πρώτος τον παραπλάνησε ώστε να εξασφαλίσει την άδειά του, το θέμα έλαβε ευρύτερες διαστάσεις, με την Εκκλησία της Ελλάδος να στέλνει επίσημη διαμαρτυρία στο Φανάρι.
Στην συνεδρίαση της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου για τον μήνα Ιούλιο, παρότι, σύμφωνα με πληροφορίες, το θέμα απασχόλησε τη Σύνοδο και συζητήθηκε εκτενώς, δεν εκδόθηκε καμία σχετική ανακοίνωση. Η σιωπή που επικρατεί από την Κωνσταντινούπολη ενδέχεται να επηρεάσει τις σχέσεις της με την Ελλαδική Εκκλησία, εάν αυτή εκληφθεί από την τελευταία ως ένδειξη περιφρόνησης. Όσο τηρείται αυτή η μετέωρη σιγή και δεν αντιμετωπίζεται το ατόπημα του κ. Ελπιδοφόρου από την εκκλησιαστική του αρχή, τόσο κινδυνεύει να δυναμιτίσει το κλίμα και να παρασύρει Κωνσταντινούπολη και Αθήνα σε νέες περιπέτειες, σε μια περίοδο που απαιτείται ομοψυχία και ενότητα για τον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία.
Έστω κι αν η μέχρι τώρα σιωπή του Φαναρίου στοχεύει στην παρέλκυση, ώστε να ηρεμήσουν τα πνεύματα και να διευθετηθεί το θέμα με την ψυχραιμία που χαρίζει η απόσταση του χρόνου, η τακτική αυτή μοιάζει να τορπιλίζεται «εκ των έσω» εξαιτίας των δημοσίων παρεμβάσεων της επικοινωνιακής ομάδας του κ. Ελπιδοφόρου. Στην προσπάθειά τους να διασκεδάσουν τις αρνητικές εντυπώσεις και να ανατρέψουν την δυσμενή εικόνα που δημιουργήθηκε εις βάρος του, βγήκαν στην «αντεπίθεση».
Αρχικά, οι παρεμβάσεις τους στον ελλαδικό τύπο στόχευαν στην πολιτικοποίηση του ζητήματος και τη διαίρεση της ιεραρχίας της Εκκλησίας ανάμεσα σε «προοδευτικούς» και «συντηρητικούς». Με τον τρόπο αυτό, επιχείρησαν να παρουσιάσουν τον κ. Ελπιδοφόρο ως ανοιχτόμυαλο, σχεδόν ρηξικέλευθο. Προφανώς, όταν κρίθηκε ότι οι προσπάθειες αυτές δεν έπιασαν τόπο, επιστρατεύθηκαν άλλες μέθοδοι, περισσότερο… επιθετικές.
Σε πρόσφατο άρθρο που υπογράφει ο «έμμισθος θεολογικός σύμβουλος» της Αρχιεπισκοπής Αμερικής Αρχιδιάκονος π. Ιωάννης Χρυσαυγής για το αμερικανικό πρακτορείο θρησκευτικών ειδήσεων «Religion News Service», δεν παραλείπει να ασκήσει δριμύτατη κριτική κατά των μητροπολιτών Γλυφάδας και Πειραιώς, αλλά και την ίδια την Ορθόδοξη Εκκλησία, κατηγορώντας την ότι έχει «χάσει την επαφή με την πραγματικότητα και τον κόσμο»!
Προφανώς, έστω και από απόσταση ασφαλείας, ένας διάκονος δεν μπορεί εύκολα να τα βάλει με επισκόπους, αλλά και την ίδια την Εκκλησία ως θεσμό, αν δεν έχει γερές πλάτες. Συνεπώς, μια τέτοια παρέμβαση οίκοθεν νοείται ότι χαίρει της επιδοκιμασίας και στήριξης της Αρχιεπισκοπής Αμερικής. Σε κάθε περίπτωση, αναμένεται να ξεσηκώσει αντιδράσεις, μεταξύ άλλων, και από ιεράρχες της Εκκλησίας της Ελλάδος, με κίνδυνο να οξυνθεί ακόμη περισσότερο η κατάσταση.
Ηδη, η πρώτη απάντηση δόθηκε από την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Ορους, η οποία εξέδωσε ανακοίνωση αποδοκιμάζοντας τον σκανδαλισμό που προκαλούν δημόσιες εμφανίσεις και τοποθετήσεις κληρικών που αμφισβητούν την αντίληψη και διδασκαλία της Εκκλησίας σχετικά με τον θεσμό της οικογένειας. Η προειδοποιητική βολή από τον Άθωνα, που κατακεραυνώνει τα επιχειρήματα του «θεολογικού συμβούλου» (αλήθεια, πιο ξένος ως προς την παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας όρος δύσκολα θα μπορούσε να έχει επιλεγεί) της Αρχιεπισκοπής Αμερικής, είναι ενδεικτική της θύελλας που μπορεί να ξεσπάσει εν μέσω θέρους εάν ο επικοινωνιακός μηχανισμός του κ. Ελπιδοφόρου συνεχίσει στην ίδια γραμμή.
Δυστυχώς, η παρέμβαση από το Αγιον Ορος φαίνεται να μην απασχόλησε ιδιαίτερα την άτυπη αυτή αρχιεπισκοπική «ομάδα κρούσης», αφού ο ως άνω αρχιδιάκονος επέστρεψε δριμύτερος, με νέο δημοσίευμα-απάντηση στο ίδιο αμερικανικό (προτεσταντογενές) πρακτορείο, εγκαλώντας τους μοναχούς για ανάμειξη σε κοσμικές υποθέσεις, όπου δεν διαθέτουν την απαιτούμενη πείρα. Δεν διστάζει, μάλιστα, να καταφεύγει σε διάφορες επαγωγικές αλχημείες, διά των οποίων παρουσιάζει το ίδιο το Αγιον Ορος ως μη συμβατό με τον θεσμό της οικογένειας και να συγκρίνει Αγιορείτες πατέρες με ψευδοπροφήτες. Ούτε λίγο ούτε πολύ, δυσφημεί την μοναστική πολιτεία του Άθωνα και μάλιστα, ενώπιον ενός ξένου ακροατηρίου… με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη διεθνή εικόνα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, στο οποίο άλλωστε ανήκει το «περιβόλι της Παναγίας».
Με όλο τον σεβασμό ως προς τις σπουδές και την οξύγραφη πένα του εν λόγω ιερωμένου, πόση ακριβώς ποιμαντική εμπειρία μπορεί να διαθέτει ένας διάκονος που διάγει την έκτη δεκαετία της ζωής του και δεν έχει υπηρετήσει καν ως προϊστάμενος μικρής ενορίας; Μήπως, διαμέσου της κριτικής που ασκεί στους Αθωνίτες, αποδεικνύεται και ο ίδιος ελλιποβαρής στον συγκεκριμένο τομέα; Το μόνο βέβαιο είναι ότι επιλέγοντας να δώσει περαιτέρω διεθνείς διαστάσεις στην διαφωνία που επικρατεί γύρω από την επίμαχη ενέργεια του Αρχιεπισκόπου Ελπιδοφόρου, μοιάζει να προτιμάει να εξωτερικεύει «τα εν οίκω» της Ορθοδοξίας για να πετύχει τον επικοινωνιακό του στόχο, αδιαφορώντας για την ζημιά που ενδέχεται να προκαλέσει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, το Αγιον Όρος ή την Ορθοδοξία γενικότερα!
Να τονισθεί εδώ ότι οι σχέσεις Κωνσταντινουπόλεως και Αθήνας διαταράχθηκαν αρκετά στο πρόσφατο παρελθόν, μεταξύ άλλων, εξαιτίας μιας διαμάχης γύρω από την δικαιοδοσία ενός ναού στο κτήμα Προμπονά, στα Ανω Πατήσια. Το θέμα έφτασε στο Συμβούλιο της Επικρατείας, υπήρξε εμπλοκή του Δήμου Αθηναίων και δοκίμασε τις προσωπικές σχέσεις του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου και του Αρχιεπισκόπου Αθηνών κ. Ιερωνύμου.
Εν τέλει, η αντικατάσταση του επικεφαλής του πατριαρχικού γραφείου στην Αθήνα και η τοποθέτηση νέου διευθυντή, ο οποίος διατηρεί αγαστές σχέσεις με τον κ. Ιερώνυμο, βοήθησε στη βελτίωση των σχέσεων των δύο προκαθημένων και την επίλυση ανοικτών ζητημάτων. Μάλιστα, οι συχνές επισκέψεις του Πατριάρχη στην Ελλάδα τους τελευταίους μήνες συνέβαλαν ακόμη περισσότερο στην καλλιέργεια του επιθυμητού κλίματος.
Τώρα, όμως, η γαλήνη αυτή απειλείται ευθέως και απροκάλυπτα από αυτόκλητους ή επιστρατευμένους «imagemakers» (κατασκευαστές εικόνας)και κονδυλοφόρους, που επιμένουν να κρατούν τον κ. Ελπιδοφόρο στο προσκήνιο… συχνά για τους λάθος λόγους. Το ερώτημα που τίθεται τώρα είναι εάν το Φανάρι είναι πρόθυμο να θυσιάσει την πρόοδο που επιτεύχθηκε στις σχέσεις του με την Αθήνα ή να διακινδυνεύσει τους δεσμούς της Ομογένειας με την Ελλάδα για να καλύψει τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής, μετά από άλλο ένα επικοινωνιακό του στραβοπάτημα.
Οι επόμενες εβδομάδες θα δώσουν την απάντηση, καθώς ναι μεν θα ακολουθήσει νέα επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Καβάλα και τη Θάσο, όπου θα συνοδεύεται από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών κ. Ιερώνυμο και τον Μητροπολίτη Κιέβου κ. Επιφάνιο, αλλά επίκειται και η Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος τον Οκτώβριο, όπου αναπόφευκτα θα ζητηθεί ενημέρωση για τη διαμαρτυρία που εστάλη στο Φανάρι, αλλά και θα συνυπολογιστούν οι σχετικές παρεμβάσεις που δημοσιεύονται στα ΜΜΕ.
Η ουσία είναι ότι οι καιροί είναι αρκετά δύσκολοι και απαιτείται ενότητα. Οι εξελίξεις σε γεωπολιτικό και εκκλησιαστικό επίπεδο εγκυμονούν κινδύνους για τον Ελληνισμό. Ο εκκλησιαστικός «ιμπεριαλισμός» της Μόσχας στην Ουκρανία, την Αφρική και αλλαχού απειλεί τα ελληνόφωνα πρεσβυγενή πατριαρχεία, ενώ ο επεκτατισμός της Άγκυρας, σε συνδυασμό με τη συμμαχία της με την Ρωσία, αλλά και την υποκρισία της Δύσης, απαιτούν την ανάταξη των δυνάμεων του Ελληνισμού για να μην βρεθεί προ δυσάρεστης εκπλήξεως.
Η Εκκλησία έχει παίξει σταθερά ηγετικό ρόλο στο παρελθόν, βοηθώντας το έθνος να περάσει μέσα από διάφορες συμπληγάδες. Όμως τότε, οι «θεολογικοί σύμβουλοι» και οι πληρωμένοι δημοσιοσχεσίτες ήταν περιττοί. Οι ιεράρχες δεν διεκδικούσαν τον ρόλο ούτε του διευθύνοντος συμβούλου, ούτε του ακτιβιστή, ούτε του «προοδευτικού» ή του «συντηρητικού»… Τους αρκούσε ο ρόλος του πνευματικού πατέρα και επισκόπου.
Δεν υπάρχουν περιθώρια να σπαταλούνται κεφάλαια και δυνάμεις ή να εργαλειοποιείται η διαίρεση για την προβολή της προσωπικής ατζέντας κανενός. Κάτι τέτοιο είναι ασυγχώρητο, ειδικά στην παρούσα εποχή, που κρίνεται ιδιαίτερα επικίνδυνη και απαιτητική. Ας παραμείνει έκαστος εφ’ ω ετάχθη και ας πράξουν οι υπεύθυνοι τα δέοντα ώστε να λείπει η Εκκλησία από τις κοσμικές στήλες και τα λαϊφστάιλ περιοδικά. Μετά τα απόνερα της περιβόητης βάπτισης, ας μην τα θαλασσώσουν κι άλλο!
