Του Σωτήρη Μ. Τζούμα

ΧΧΧ. Κι ενώ έχουμε “λύσει” όλα τα προβλήματά μας,ως χώρα και ως κοινωνία, ξαφνικά μας πρόκυψε ως μείζον θέμα ο όρκος και η ορκωμοσία και μάλιστα εξ αφορμής της άρνησης του νέου Πρωθυπουργού της χώρας Αλέξη Τσίπρα, να ορκιστεί με θρησκευτικό όρκο, αλλάζοντας μία παράδοση σχεδόν αρχέγονη, αφού εφαρμόζεται από συστάσεως του οργανωμένου ελληνικού κράτους.

Χχχ..Ας δούμε το θέμα στην πραγματική του διάσταση και ας το φωτίσουμε με πραγματικά στοιχεία, χωρίς διάθεση μισαλλοδοξίας, ή έστω φτηνού εντυπωσιασμού, σε αντίθεση με αυτό που επιχειρήθηκε κατά τρόπο αισχρό και απαράδεκτο, από δύο Ιεράρχες της Εκκλησίας μας,οι οποίοι μας έχουν συνηθίσει σε τέτοιου είδους φληναφήματα, για να ξεχωρίζουν έναντι των συνεπισκόπων του αλλά και για να εισπράττουν ενδεχομένως τον τίτλο του προοδευτικού ,για τον οποίο φαίνεται ότι κόπτονται περισσότερο απ´όλα.

ΧΧΧ..Ο όρκος, με την στενή έννοια του όρου δεν είναι αποδεκτός από την Εκκλησία μας! Από τις δέκα εντολές ο Κύριος ζητάει από τους πιστούς να μην επικαλούνται το όνομά του επί ματαίω!

Οι πατέρες της Εκκλησίας μας στη συνέχεια συνιστούν στους χριστιανούς να αποφεύγουν να δίνουν όρκους! Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ήταν ιδιαίτερα αυστηρός και συμβουλεύει : ” Απαλλάγητε της των όρκων συνηθείας”. Και επιπλέον αποτρέπει να ορκιζόμαστε και ομιλεί με σχεδόν καυστικό τρόπο, γιαυτούς που το κάνουν, θέτοντας μάλιστα το χέρι τους στο Ευαγγέλιο..

Αλλά όλα αυτά ισχύουν τα παλιά χρόνια και για τον όρκο που δίνεται χωρίς φειδώ και χωρίς λόγο!

Με τα χρόνια όμως, ο όρκος αποτέλεσε απαραίτητο συστατικό στοιχείο μίας ευνομούμενης κοινωνίας ! Έγινε σχεδόν απαραίτητος στη σχέση πολιτών και κράτους σε θέματα δικαιοσύνης, στα δικαστήρια κλπ. Ηταν ο μόνος τρόπος δια του οποίου θα διασφάλιζετο η αλήθεια: ο όρκος στο όνομα του Θεού και ενώπιον του Ιερού Ευαγγελίου! Ο όρκος ενώπιον Θεού και ανθρώπων.

Όταν άρχισε να οργανώνεται το ελληνικό κράτος η ορκωμοσία θεωρήθηκε απαραίτητο συστατικό του δημόσιου βίου. Όλοι εκείνοι που λάμβαναν δημόσιες θέσεις και αξιώματα για να υπηρετήσουν τον λαό, ορκίζονταν ενώπιον του Ευαγγελίου παρουσία εκπροσώπου της Εκκλησίας, η οποία ήταν συνδεδεμένη με την έννοια του έθνους, αφού διαδραμάτισε μείζονα ρόλο στην απόχτηση της ελευθερίας του!

Ακόμη και ο ξενόφερτος Βασιλιάς Όθωνας ορκίσθηκε με τον ίδιο τρόπο, ευθύς ως ανέλαβε τα καθήκοντά του!

Η ορκωμοσία αποτελούσε την ασφαλιστική δικλείδα η οποία έδινε ένα άλλοθι και μία σιγουριά οτι ο ορκιζόμενος θα τηρούμε το λόγο και τον όρκο του και υπηρετούσε με ευσυνειδησία και εντιμότητα το λαό.

ΧΧΧ. Κάθε φορά που είχαμε εναλλαγή της Κυβέρνησης, η ορκωμοσία αποτελούσε αναπόσπαστο κομμάτι της διαδικασίας! Ελάχιστες φορές κινδύνευσε η διαδικασία αυτή να τιναχθεί στον αέρα, όταν στο παρελθόν φωνές αριστερών πολιτικών,ποτισμένες με μίσος για την Εκκλησία θεωρούσαν τον θρησκευτικό όρκο απαράδεκτο και περιττό! Συνετότερες φωνές, όμως, μεγάλων φυσιογνωμιών της Αριστεράς έβαζαν τα πράγματα στη σωστή τους διάθεση!

Για παράδειγμα ο μεγάλος ηγέτης της τότε ΕΔΑ, ο σοφός και μειλίχιος Ηλίας Ηλιού, όταν ετέθη– από κάποιους αθέους και αντικληριστές συναδέλφους του–θέμα ορκωμοσίας των βουλευτών με θρησκευτικό όρκο, εκείνος πήρε το θέμα πάνω του και είπε:

–<< Δεν μπορούμε να αλλάξουμε μία παράδοση αιώνων! Ο λαός μας στην πλειοψηφία του θρησκεύεται! Θα ορκισθούμε κανονικά! Και το σημείο του Σταυρού όσοι νοιώθουν ας το κάνουν και όσοι δεν νοιώθουν ας το αποφύγουν διακριτικά.

Αυτός ήταν ο μεγάλος ηγέτης της Αριστεράς Ηλίας Ηλιού, που έζησε πολέμους, έζησε εμφυλίους, έζησε τον διχασμό! Κι όμως επέζησε και ανέπνευσε τον καθαρό αέρα της ελευθερίας και της Δημοκρατίας!

ΧΧΧ.Βέβαια όλα αυτά συνέβησαν πριν πολλά χρόνια, τότε που η Δημοκρατία έκανε τα πρώτα βήματά της, αργά αλλά σταθερά! Συνέβησαν σε μία εποχή που η στενόκαρδη και στενόμυαλη Ελλάδα δεν είχε περιθώρια μεγάλων και γρήγορων αλλαγών! Συνέβησαν τότε που το Κράτος της Δεξιάς ήταν παντοδύναμο. Συνέβησαν τότε που η αριστερά ήταν υπό δίωξη και οι αριστεροί κυκλοφορούσαν με φόβους πολλούς,

Από την άλλη η πίστη στον Χριστό και στους Αγίους του, για τον Έλληνα, στην μεγάλη πλειοψηφία του. ήταν η δύναμη που τον καθοδηγούσε! Μπορεί να υπήρχε φανατισμός και η Εκκλησία δια των Εκκλησιαστικών οργανώσεων να ήταν παντοδύναμη!

Τιποτα, όμως, δεν έκανε με το ζόρι και πέρα από την άμυνα που κρατούσε έναντι των αριστερών για όσα βάναυσα, απάνθρωπα και αισχρά είχε υποστεί η Εκκλησία και οι Ιερείς και οι Αρχιερείς, την εποχή του εμφυλίου, στα κατοπινά ελεύθερα πλέον χρόνια. δεν αναμιγνύετο στα πολιτικά θέματα και δεν επέβαλε τη γνώμη της!

Αλλά και οι πολιτικοί της τότε εποχής ,άλλοι την σέβονταν, άλλοι την φοβόντουσαν κι άλλοι συνεργάζονταν αρμονικά μαζί της!

ΧΧΧ. Όταν παρουσιάσθηκε η πρώτη σύγκρουση Εκκλησίας και Πολιτείας επί Πρωθυπουργίας Ανδρέα Παπανδρέου και επί Αρχιεπισκόπου Αθηνών Σεραφείμ,– τότε που ο Αντώνης Τρίτσης είχε βαλθεί να βάλει χέρι στην περιουσία της Εκκλησίας και να φορολογήσει κυριολεκτικά το θρησκευτικό συναίσθημα– η Εκκλησία τότε αποφάσισε να ορθώσει το ανάστημά της και να κονταροχτυπηθεί με την Κυβέρνηση Παπανδρέου! Η μάχη έληξε υπέρ της Εκκλησίας, αφού ο περίφημος νόμος Τρίτση αποσύρθηκε πανηγυρικά τότε και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δικαίωσε την Εκκλησία της Ελλάδος που είχε προσφύγει δια των Μονών που εθίγονταν τότε!Αξίζει να βγάλουμε από το συρτάρι και να θυμηθούμε ποιές Μονές τότε δεν ακολούθησαν τις άλλες και δεν έκαναν προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο,ενώ ο νόμος Τρίτση τους άρπαζε όλη την κτηματική τους περιουσία.

ΧΧΧ. Η δεύτερη σύγκρουση Εκκλησίας και Πολιτείας συνέβη με Πρωθυπουργό τον Κώστα Σημίτη και με Αρχιεπίσκοπο τον Χριστόδουλο, για το θέμα της μη αναγραφής του θρησκεύματος στις ταυτότητες.

Ηταν μία δύσκολη μάχη που ενώ έδειξε μέχρι κεραίας την δύναμη και την απήχηση της Εκκλησίας στο λαό, έληξε με επικράτηση των θέσεων της τότε Κυβέρνησης! Όσα χρόνια όμως κι αν περάσουν όλοι θα θυμούνται οτι η διαμάχη αυτή υπήρξε η πολιτική ταφόπετρα του Κώστα Σημίτη και η μεγάλη δικαίωση του Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, ο οποίος επαληθεύτηκε σε όλα εκείνα που πίστευε οτι έρχονται στον τόπο μας και οι ταυτότητες ήταν το πρόσχημα!

ΧΧΧ. Το τρίτο χτύπημα ήλθε προχθές. Ο νέος Πρωθυπουργός της χώρας Αλέξης Τσίπρας αρνήθηκε να ορκισθεί όπως όλοι οι προκάτοχοί του με θρησκευτικό όρκο!

Ωστόσο πριν ορκισθεί έκανε κάτι “για τα μάτια των θρησκευομένων ανθρώπων”: επισκέφθηκε τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο και τον ενημέρωσε για την πράξη του.

Αμήχανος μπροστά στην εξέλιξη αυτή ο επικεφαλής της Εκκλησίας μας, αποσβολωμένος μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες , άκουσε τον νέο Πρωθυπουργό να του ανακοινώνει το νέο αυτό και να μην ομιλεί .. Ο κ. Τσίπρας χωρίς να αιτιολογήσει την πράξη του– αφού είναι αναφαίρετο δικαίωμά του- αρκέστηκε να πεί οτι προσβλέπει στην Εκκλησία να συνεχίσει το κοινωνικό της έργο. Δηλαδή η Εκκλησία κατά την άποψη αυτή, δεν ειναι παρά μία επιτυχημένη ΜΚΟ και τίποτα παραπάνω!

ΧΧΧ. Εντύπωση. ωστόσο, έχει προκαλέσει η μέχρι στιγμής άρνηση της Εκκλησίας να πάρει θέση σε όλο αυτό και να μας δώσει τη θέση της με κάποιο ανακοινωθέν! Δεν έχει θέση η Εκκλησία σε αυτό; Το αποδέχεται; Το απορρίπτει ;; Πάμε για διαχωρισμό Εκκλησίας και Κράτους; Τί; Ας μας δώσουν μια απάντηση… Εστω και με τρόπο κομψό και συγκεκαλυμμένο!

ΧΧΧ. Δεν θα έπρεπε η Εκκλησία να εκφράσει την άποψή της για όλα αυτά τα πρωτόγνωρα για την Ορθόδοξη Ελλάδα;

Δεν θα έπρεπε να συγκληθούν τα αρμόδια θεσμικά όργανα της Εκκλησίας ΔΙΣ κλπ όταν καταργείται μία παράδοση αιώνων η οποία είχε καθαρά συμβολικό χαρακτήρα: την συμπόρευση ανά τους αιώνες του Έθνους, με την επικρατούσα θρησκεία, δια της Εκκλησίας! Δεν αιφνιδιάσθηκε η Εκκλησία από την κίνηση Τσίπρα; Μήπως γνωρίζατε Τί θα συμβεί και δεν μιλούσατε;

ΧΧΧ. Να θυμίσουμε για καθαρά ιστορικούς λόγους μία απάντηση που είχε δώσει ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος όταν του ετέθη το θέμα της αναγκαιότητας του θρησκευτικού

όρκου σε μία ανάλογη”αντίσταση”,που είχε αναπτυχθεί επί Σημίτη!

–<< Τον όρκο δεν τον δίνετε ενώπιον της Εκκλησίας, για να δείξετε οτι θρησκεύεστε ενώ είστε αδιάφοροι ή ακόμη χειρότερα άθεοι!

Τον όρκο τον δίνετε ενώπιον του Ευαγγελίου για να αποδώσετε φόρο τιμής, προς την Εκκλησία, για τους αγώνες που έδωσε σε κάθε δύσκολη στιγμή, για να είναι σήμερα η Ελλάδα ελεύθερη ώστε να μπορείτε εσήμερα να ορκίζεστε στο αξίωμα

αυτό !

ΧΧΧ! Οποία ειρωνεία όμως… Στην επέτειο της κοίμησης του μεγάλου και ανεπανάληπτου τιμονιέρη της Εκκλησίας της Ελλάδος Κυρού Χριστοδούλου, ζούμε αυτό που δεν θα πιστεύαμε ποτέ οτι θα συμβεί στην Ελλάδα. Δηλαδή την αρχή του επίσημου διαχωρισμού Εκκλησίας και κράτους!

Δεν ξέρω αν το πήραν είδηση εκεί στη Μονή Πετράκη αλλά και οι φιλόδοξοι δελφίνοι της επόμενης μέρας: από σημερα η Εκκλησία μπαίνει στο περιθώριο της Ιστορίας του Έθνους μας για πράγματα που συμβαίνουν και η Εκκλησία σιωπά! Και ο ιστορικός του μέλλοντος, όπως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις, θα ειναι σκληρός και αμείλικτος! Ας τελειώσουμε με τα σοφά λόγια ενός δοκιμασμένου Αγίου Γέροντα που περικλείουν τα πάντα:

<< Ελεύθερος είναι ο άνθρωπος που επιλέγει μόνος του τον δρόμο που θα βαδίσει και αυτόν ακολουθεί.

Ευλογημένος είναι ο άνθρωπος που αν και είναι ελεύθερος, αποφασίζει να ακολουθήσει τον δρόμο που χάραξε ο Χριστός. Τα συμπεράσματα δικά σας