Το συγκινητικό 40θήμερο μνημόσυνο του αοιδίμου Μητροπολίτου Δράμας Παύλου

✔️Νεαπόλεως Βαρνάβας: «Λεβέντης ανυπόταχτος, όρθιος στη ζωή, γι’ αυτό και στον θάνατο! Ένας Ακρίτας που ξέρει πως να ζει, αλλά και πως να πεθαίνει»

🔺Του Σωτήρη Μ. Τζούμα

Τα ήθη και τα έθιμα του τελευταίου αποχαιρετισμού ενός προσφιλούς μας προσώπου αποτελούν μέρος της ζωής μας και χρέος μας είναι να δείχνουμε σεβασμό στον άνθρωπο που αποχαιρετούμε αλλά και στην παράδοση που μας άφησαν οι πρόγονοί μας.

Μέσα σε αυτό το εθιμικό πλαίσιο αλλά και από ψυχόρμητη ανάγκη αποχαιρέτησε η Δράμα τον λαοπρόβλητο ποιμενάρχη της Παύλο, που έφυγε του κόσμου τούτου «μηδέν έχων πλην τα πάντα κατέχων». Σε μία ατυχή συγκυρία για την επίγεια πορεία του αισθάνθηκε μια αδιαθεσία-ενώ βρισκόταν στην γενέτειρα του Νάουσα για τις εορτές που διοργάνωσε η Μητρόπολη Βεροίας και Ναούσης για τους τοπικούς Αγίους- η οποία τον οδήγησε στο νοσοκομείο Βεροίας. Έφυγε από την Μητρόπολη του υγιής, όρθιος και ευθυτενής και επέστρεψε μέσα στο φέρετρο.Ασύλληπτη εξέλιξη. Κακό σενάριο ζωής. Είναι από αυτά που δεν χωράει ο ανθρώπινος νους αλλά και δεν μπορεί να φανταστεί και να δικαιολογήσει ο άνθρωπος.

Τρείς ήταν οι σταθμοί του αποχαιρετισμού του.

Ο πρώτος ήταν η Εξόδιος Ακολουθία του η οποία έγινε την Τρίτη 3 Μαΐου- την επόμενη μέρα από την κοίμησή του- προεξάρχοντος του Μακ. Αρχιεπισκόπου Αθηνών Ιερωνύμου και με την συμμετοχή 40 Μητροπολιτών.

Ο δεύτερος μεγάλος σταθμός ήταν το Τρισάγιο που τέλεσε επί του τάφου του, στην Ιερά Μονή Σίψας, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος την Τετάρτη 25 Μαίου. Ο λόγος που εξεφώνησε με ραγισμένη από την συγκίνηση φωνή και με βουρκωμένα μάτια, έκανε όλους τους παρευρισκομένους να δακρύσουν.Κομμάτιασε τις καρδιές μας και μεταξύ άλλων αποκάλυψε τη βαθιά σχέση Πατριάρχη και Παύλου.

Στα τριάντα χρόνια Πατριαρχίας του Βαρθολομαίου, έχω δει τον Πατριάρχη μας δύο φορές ακόμη να κλαίει με αυτό τον τρόπο: όταν αποχαιρετούσε την μητέρα του Μερόπη και τον πατέρα του Χρήστο! Και τώρα στον Παύλο.
Τρίτος σταθμός αυτής της θλιβερής και πονεμένης απώλειας το σημερινό 40θήμερο μνημόσυνο.
Στον γεμάτο – αλλά όχι κατάμεστο όπως περίμενα- από Δραμινούς Μητροπολιτικό ναό των Εισοδίων τελέστηκε σήμερα το μνημόσυνο του αοιδίμου Μητροπολίτου Δράμας Παύλου.

Οκτώ Αρχιερείς- ο Σιδηροκάστρου Μακάριος ως εκπρόσωπος της Συνόδου και του Αρχιεπισκόπου, ο τοποτηρητής Ξάνθης και Περιθεωρίου Παντελεήμων, ο Κερκύρας , Παξών και Διαποντίων νήσων Νεκτάριος( ως φίλος αλλά

και ως άτυπος εκπρόσωπος της Χριστοδουλικής οικογένειας με την οποία συνεδέετο ο Παύλος) , ο ευγενής και αθόρυβος γείτονας του Ζιχνών και Νευροκοπίου Ιερόθεος,ο επιστήθιος φίλος του Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβας, ο Μαρωνείας και Κομοτηνής Παντελεήμων ( που αν και νέος Ιεράρχης πορεύεται με σύνεση ),ο Δραμινός Ανθηδώνος Νεκτάριος (Πατριαρχείο Ιεροσολύμων), που τους συνέδεε μακροχρόνια ειλικρινής φιλία και ο Κίτρους,Κατερίνης και Πλαταμώνος Γεώργιος(παλιός γνώριμος από τα χρόνια που υπηρετούσαν μαζί στην Μητρόπολη Βεροίας), συλλειτούργησαν και προσευχήθηκαν με κατάνυξη για την ανάπαυση της ψυχής του.

Και ένας ακόμη Αρχιερεύς,ο ευγενής και διακριτικός Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου Στέφανος, συμπροσευχήθηκε εντός του Ιερού Βήματος.

Το κλίμα βουβό και η ατμόσφαιρα πένθιμη. Κανείς δεν μπορεί να πιστέψει ότι ο υψιπετής αετός, το λιοντάρι του Πόντου, ο ατρόμητος Δράμας Παύλος δεν ζει πια. Και περισσότερο απ´όλους η μητέρα του Ελπίδα που ακούγοντας την κανείς να φωνάζει και να αναζητά τον Παύλο, πονά και,δυστυχώς, οργίζεται που ο Θεός επέτρεψε σ´αυτή τη μάνα να δει τον θάνατο του παιδιού της. Μόνη της παρηγοριά η κόρη της και τα δύο εγγόνια της που την βλέπουν μέσα στα μάτια!

Επίσημοι και ανεπίσημοι και κυρίως ο απλός αλλά υπερήφανος λαός της Δράμας συμμετείχαν στην θεία λειτουργία και στο ιερό μνημόσυνο με ενσυναίσθηση, όπως επικράτησε να λέγεται στην εποχή μας το να έρχεται κανείς στη θέση του άλλου, δηλαδή το να έχει φιλότιμο.

Παρέστησαν ο πρώην υπουργός Μακεδονίας Θράκης Μαργαρίτης Τζίμας ( που βοήθησε αποτελεσματικά τον Παύλο στο έργο του)με την σύζυγο του εμβληματική ηθοποιό Μελίνα Μποτέλλη οι Βουλευτές ΝΔ Κωνσταντίνος Μπλούχος και ΣΥΡΙΖΑ Θεόφιλος Ξανθόπουλος,ο Αντιπεριφερειάρχης Δράμας Γρηγόριος Παπαεμμανουήλ, ο πρόεδρος του περιφερειακού συμβουλίου Χρήστος Παπαθεοδώρου, ο Δήμαρχος Προσοτσάνης Θεόδωρος Αθανασιάδης, ο πρώην Βουλευτής της ΝΔ Δημήτριος Κυριαζίδης, οι πρώην Αντιπεριφερειάρχες Δράμας Γεώργιος Παπαδόπουλος Αργύριος Πατάκης και Ιωάννης Ξανθόπουλος , Περιφερειακοί και Δημοτικοί Σύμβουλοι,εκπρόσωποι στρατιωτικών και αστυνομικών αρχών,ο πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σουμελά Γεώργιος Τανιμανίδης, οι εκπρόσωποι της Πανελλήνιας ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων Χριστίνα Σαχινίδου και Κωνσταντίνος Σαμουρκασίδης ο καθηγητής του ΔΠΘ Γεώργιος Παπάζογλου και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Κωνσταντίνος Φωτιάδης , φίλοι του μακαριστού Μητροπολίτου από την Τραπεζούντα του Πόντου πρόεδροι και εκπρόσωποι ποντιακών και άλλων πολιτιστικών σωματείων

Έλαμψε δια της απουσίας του από το μνημόσυνο ο ανεκδιήγητος Δήμαρχος κ. Χριστόδουλος Μαμσάκος, για να εμφανιστεί αργότερα στο τραπέζι.

Βλέπετε οι άνθρωποι είμαστε ακόμη και στην οδύνη μικροί και ολίγοι! Και δυστυχώς μικρόψυχοι! Δεν κατανοούνε τι σημαίνει θάνατος και απώλεια μιας ανθρώπινης ζωής! Προέχει ο εγωισμός και η φιλαυτία μας. Αλλά έστι δίκης οφθαλμός ος τα πανθ´ορά!

Εκτός από την θλίψη που έβλεπε κανείς ζωγραφισμένη στα πρόσωπα των Δραμινών, ένας προσεκτικός παρατηρητής διέκρινε και έναν θυμό για το πως έφυγε έτσι βιαστικά ο Παύλος και μάλιστα χωρίς να τους αποχαιρετήσει.

Και αυτό το ερώτημα θα μένει αναπάντητο όσο δεν βγαίνει κάποιος να καταγγείλει ευθέως τα τραγικά λάθη που έγιναν κατά την περίθαλψη του στο νοσοκομείο Βέροιας ( αλλά γιαυτό θα γράψουμε ξεχωριστά σε αυτοτελές κείμενο).

Το βέβαιο είναι ότι ο Παύλος έχασε πολύτιμο χρόνο και αυτό υπήρξε καταλυτικό για την περαιτέρω εξέλιξη της υγείας του. Έμεινε τρεις ώρες σχεδόν περιμένοντας στα εξωτερικά ιατρεία και μόνο όταν σηκώθηκε από την θέση του και είπε:

-«Επιτέλους βρε παιδιά έναν γιατρό, είμαι ο Μητροπολίτης Δράμας»,

ασχολήθηκε κάποιος μαζί του.

Αλλά το κακό είχε γίνει! Τον παρέπεμψαν στη συνέχεια στη Θεσσαλονίκη για να βγάλουν από πάνω τους το βάρος ενός θανάτου που τον έβλεπαν να έρχεται.

Για την προσωπικότητα του Παύλου μίλησε ο Σεβ. Μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβας,καλός φίλος και καθημερινός συνομιλητής του Παύλου. Δημοσιεύουμε σε άλλη ανάρτηση την ομιλία του αυτοτελώς. Εδώ θα σας δώσουμε ένα μικρό εισαγωγικό πρόγευμα για να καταλάβετε τον εμπνευσμένο λόγο του Σεβ. Νεαπόλεως που έκανε το εκκλησίασμα να ξεσπάσει σε θερμό και παρατεταμένο χειροκρότημα για να μας θυμίσει εποχές Χριστοδούλου στην Εκκλησία μας.

Το βάρος της προετοιμασίας του Μνημοσύνου αυτού υπό το άγρυπνο μάτι του Τοποτηρητή επιμελήθηκε ο Αρχιμ. Χριστόδουλος Μετεντζίδης , Πόντιος πατριώτης του Παύλου που τον είχε φέρει μαζί του από την Βέροια( ήταν και ο τελετάρχης του Μνημοσύνου) , ο Αρχιμ. Διονύσιος Ράπτου( παλαιά φρουρά στη Δράμα από τα έτη του αειμνήστου Δράμας Διονυσίου και στη συνέχεια με τον Παύλο), ο εφημέριος του Μητροπολιτικού ναού Ευάγγελος Μουτόπουκος και οι δύο διάκονοι Βασίλειος Αθανασιάδης και Δημήτριος Τζεφέρης.Τα πήγαν θαυμάσια παρά την θλίψη και το πένθος τους!

Επιλέξαμε να δημοσιεύσουμε εδώ τρεις συγκινητικές παραγράφους και τον επίλογο της ομιλίας που έκανε το εκκλησίασμα να δακρύσει και να ξεσπάσει σε χειροκροτήματα! Στο τέλος ο Σεβ .Τοποτηρητής Ξάνθης κ. Παντελεήμων ευχαρίστησε τους παριστάμενους Αρχιερείς. Είπε ότι ο Παύλος μπορεί να έφυγε αλλά άφησε πίσω του έργο θαυμαστό που θα θυμίζει το πέρασμά του από τη Δράμα στους αιώνες. Και έκανε ειδική αναφορά στην μητέρα του, την δεσποτομάννα όπως την χαρακτήρισε στην οποία ευχήθηκε υπομονή και εξ ύψους παρηγορία για το θλιβερό αυτό γεγονός που επέτρεψε ο Θεός να ζήσουμε.

🔺Τα σημεία που ξεχωρίσαμε από την ομιλία του Σεβ. Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ.Βαρνάβα.

Ως φίλος προς φίλο θα μιλήσω. Από παιδιά συμπορευτήκαμε σε μια ανιδιοτελή σχέση φιλίας. Πάντα μαζί. Θυμάμαι με νοσταλγία τις σπουδές μας, στην Εκκλησιαστική Σχολή Λαμίας. Στου Θεού τα γράμματα τα ιερά αφιερωμένοι, στου ανθρώπου τον πόνο ταμένοι, μαζί στις αγωνίες της ανήσυχης νιότης, μαζί και στα όνειρα και τις προσδοκίες. Εκεί μας όρισε ο Θεός, τον καθένα στο δικότου μετερίζι, και γίναμε συνεπίσκοποι,διακονώντας τα πιστά τέκνα των επαρχιών μας, που πολλά εξ’ αυτών κατάγονται από τον Πόντο και την ευρύτερη Μικρά Ασία. Άλλωστε, εσύ διακόνησες και ως ιερεύς στο μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά στο όρος Βέρμιο.

……………………….

Σήμερα, λοιπόν, θα μιλήσουμε για σένα, για έναν ιεράρχη που αγωνίστηκε για την ενότητα δίχως τυμπανοκρουσίες και εθνικιστικές κραυγές, αλλά πάντα με έμπονη αγάπη για τον συνάνθρωπο, ανεξαρτήτου καταγωγής και προέλευσης. Με αγάπη ανυπόκριτη κάθε κύτταρο της ύπαρξής σου, με αυτήν την καρδιά που ασθένησε στο τέλος και σε κατέστησε κάτοικο του Παραδείσου, μια καρδιά που αγρυπνά για όλον τον κόσμο.

Λεβέντης ανυπόταχτος, όρθιος στη ζωή,γι’ αυτό και στον θάνατο! Ένας Ακρίτας που ξέρει πως να ζει, αλλά και πως να πεθαίνει! Αλύγιστος στις δυσκολίες, ανυποχώρητος στον πειρασμό της κοσμικήςεξουσίας, αδιάκοπα αγωνιζόμενος. Ένας διάκονος του Χριστού που ενώνει τον σύμπαντα κόσμο. Για τούτο κι εμείς, όλοι,συναντηθήκαμε σήμερα για σένα που μας ενώνεις.

……………………………

Αγάπησες την Πόλη των πόλεων, το Φανάρι, τα ιερά χώματα των προγόνων σου και αναδείχθηκες άξιος συνεχιστής τους. Η σχέση σου με τον Πατριάρχη υπήρξε σχέση ζωής, γιατί είσαι ο πολυφίλητος Παύλος του, εκείνος στον οποίο υποσχέθηκε να έχει τον Πόντο σαν τα μάτια του.Γιατί το αέναο σύμβολο του ξεριζωμένου Ελληνισμού, ο αγιοτόκοςΠόντος, κινείται πέρα από τον χρόνο, επειδή είναι διαχρονικός και υπόκειται πέρα από τον τόπο ως οικουμενικός και πανανθρώπινος.

Ως Παύλος των Εθνών, σπιθαμή προς σπιθαμή, πορεύτηκες στις αλησμόνητες πατρίδες, πανάξιο, εσύ,τέκνο του Πόντου. Μαζί σου κι εμείς συνταξιδιώτες και προσκυνητές: άγιος Ιωάννης Βαζελώνας, άγιος ΓεώργιοςΠεριστερεώτας,Παναγία Σουμελά καιάλλα προσκυνήματα υπήρξαν οι σταθμοί στα άγια χώματα των προγόνων. Συναισθήματα μοναδικά και ανεπανάληπτα,που θα μείνουν ανεξίτηλα χαραγμένα στη μνήμη και στην καρδιά μας. Όλοι αισθανόμασταν ότι κουβαλούσαμε τις ψυχές των προγόνων μας.

…………………………..

Σαράντα μήλα κόκκινα χάρισες στην καρδιά μας, αλλά και πάλι άνθρωπο σαν εσένα δεν θα συναντήσουμε. Γιατί ήσουν πουλί με τα πουλιά, που δεν γνωρίζουν από πολέμους, παιδί με τα παιδιά, που μόνο το παιχνίδι αγαπούν και δεν κρατούν καμία κακία, και θηρίο με τα θηρία, για ν’ αντιμετωπίζεις τη φρίκη των πάσης φύσεως πολέμων. Βιάστηκες να φύγεις απο αυτόν τον κόσμο τον καλό, κι εμείς πονάμε για τον αποχωρισμό, ματώνει η ανοιχτή πληγή μες στην καρδιά μας, αλλά το τραγούδι σου, απαλύνει τον πόνο, νικά τον φόβο, τον ίδιο τον θάνατο.

……………….

Το ποίμνιό σου προσωρινά έμεινε ορφανό. Όμως, η πορεία της Εκκλησίας μας δεν έχει αδιέξοδα μονοπάτια. Ο διάδοχός σου, θα αποτελέσει τον νέο κρίκο στον χορό των αγγέλων! Η χάρις του Παναγίου και ΤελεταρχικούΠνεύματος θα στείλει τον νέο άγγελο να έλθει ν’ αγκαλιάσει με τα φτερά του το ορφανό ποίμνιο της Μητροπόλεως Δράμας. Να δέεσαι υπέρ αυτού στο διάβα των αιώνων.

Το δάκρυ μας, ας γίνει Ελπίδα της Ανάστασης.Αγαπημένε μας Παύλε, είσαι κομμάτι του Πόντου και της καρδιάς μας, και γι’ αυτό είσαι ήδη αναστημένος! Γιατί η Ρωμανία κι αν πέρασεν, ανθεί και φέρει κι άλλο!Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις εκεί που πάει να σκύψει με το σουγιά στο κόκκαλο, με το λουρί στο σβέρκο. Να την, πετιέται από ’ξαρχής κι αντριεύει και θεριεύει!