Του π. Ηλία Μάκου
Το μοναστήρι του πατρο Κοσμά στο Κολικόντασι, που είναι ιστορικό μνημείο και ταυτόχρονα φωτεινό ορόσημο της θυσιαστικής νίκης ενός απλού καλόγερου, που με υπομονή, επιμονή και ζήλο υπερασπίστηκε την Ορθόδοξη πίστη, υπερπηδώντας πολλά εμπόδια, κατακλείστηκε, από πλήθος προσκυνητών, όχι μόνο από διάφορες περιοχές της Αλβανίας, αλλά και από την Ελλάδα, κατά τον πανηγυρικό εορτασμό της μνήμης του ιερομάρτυρα.
Ιερούργησε ο Μητροπολίτης Απολλωνίας και Φίερι Νικόλαος, συλλειτουργούντων του Μητροπολίτη Αμαντίας Ναθαναήλ και του Επισκόπου Βίλιδος Αστίου.
Κατά τη λιτάνευση, προς το τέλος της θείας λειτουργίας των λειψάνων (που φυλάσσονται σε ξύλινη λάρνακα στην Αρχιεπισκοπή και στο μοναστήρι μεταφέρονται μόνο την ημέρα του εορτασμού) και της εικόνας του αγίου γύρω από το ναό της Μονής, οι πιστοί συλλογίστηκαν τον ματωμένο αναγεννητικό αγώνα του Κοσμά του Αιτωλού.
Ένας αγώνας, που βασικός του σκοπός ήταν να ευαισθητοποιήσει, να αφυπνίσει, να διδάξει, να εμπνεύσει για να κρατηθεί ανόθευτη η πίστη του Χριστού μέσα στη σκλαβιά.
Και το κατόρθωσε, περνώντας από χωριό σε χωριό σε τέσσερις περιοδείες του, ενισχύοντας το ηθικό του λιποψυχισμένου πληθυσμού.
Κηρύττοντας με την πύρινη γλώσσα του, ανεβασμένος πάνω σ’ ένα σκαμνί και κρατώντας στα χέρια του έναν σταυρό.
Ο ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΑΠΑΓΧΟΝΙΣΜΝΟΥ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟ ΚΟΣΜΑ
Ρίγη θερμής πίστης διαπέρασαν όσους πιστούς βρέθηκαν, την παραμονή της εορτής του αγίου Κοσμά, στις όχθες του ποταμού Σέμαν, κοντά στο χωριό Μουγιάλι, όπου στις 24 Αυγούστου 1779 μαρτύρησε με απαγχονισμό ο άγιος Κοσμάς.
Εκεί μέσα στη φύση, μπροστά στον ξύλινο μεγαλόσταυρο, που ανύψωσε ο Αρχιεοπίσκοπος Αναστάσιος στις 23 Αυγούστου του 2018, τελέστηκε εσπερινός, χοροστατούντος του Μητροπολίτη Απολλωνίας και Φίερι Νικολάου.
Τι ξεχωριστές, στ’ αλήθεια, στιγμές. Και τι διεργασίες έγιναν κατά τη διάρκεια του εσπερινού στις ψυχές των προσκυνητών, που κατέληξαν σε φωτεινές σκέψεις.
Και στις ημέρες μας, που, υπό μια έννοια, δεν διαφέρουν από αυτές του αγίου Κοσμά, αφού είναι σκληρή και δυσβάστακτη η ψυχική σκλαβιά, χωρίς αγώνα θα στραφούμε πίσω, στην ήττα, στην απώλεια. Δεν θα χαρούμε το ποθούμενο τέρμα.
Το μαρτύριο του πατροΚοσμά επισφράγισε τον αγώνα του να διατηρήσει αλώβητο τον ατίμητο θησαυρό της Ορθοδοξίας. Μόχθησε και θυσιάστηκε για να σώσει τις ψυχές από τις αλυσίδες της σκλαβιάς.
ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ
Το Μοναστήρι του Αγίου Κοσμά, που ήταν στα χρόνια της αθεΐας μια παρηγοριά και τώρα είναι μια υπενθύμιση πως πρέπει να αλλάξουμε διαγωγή, χτίστηκε μεταξύ του Αυγούστου 1813 και του Ιουνίου 1814 από τον Αλή πασά τον Τεπελενλή, ο οποίος αποθέωνε τις αρετές του ιεραπόστολου.
Ιδιαίτερα τον αναγνώριζε ως άνθρωπο του Θεού, με ικανότητες προφητικές. Και το καθολικό και τα κελιά, τα είχε ρημάξει η φθορά του χρόνου και η αδιαφορία, αλλά υπήρξε ανακαίνισή τους από τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο, ο οποίος τον ευλαβείται, αλλά και τον μιμείται ως προς το ολοκληρωτικό δόσιμό του στο Χριστό.
Ο τάφος του αγίου βρίσκεται κατά μήκος του κατεστραμμένου ναού των Εισοδίων της Θεοτόκου, στο κέντρο μικρού δωματίου.
Σύμφωνα με μαρτυρία του Χρήστου Μήτρου από το Φίερι, όταν το 1968 συνεργείο, σταλμένο από το καθεστώς, επιχείρησε να κατεδαφίσει τον τάφο, ακούστηκε μια δυνατή βουή και μέσα απ’ αυτό ξεπήδησε φλόγα. Έτσι η ανίερη προσπάθεια εγκαταλείφθηκε.
ΛΑΤΡΕΥΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΟΝΙΤΣΑ
Με το μήνυμα ότι χρειάζεται και σήμερα ένας πατρο Κοσμάς για να ορθώσει το ανάστημά του και να παρεμποδίσει την ηθική και πνευματική παρακμή, εορτάστηκε και στην Κόνιτσα το διήμερο 23 και 24 Αυγούστουη μνήμη του εθναπόστολου Κοσμά του Αιτωλού, που με το σκισμένο ράσο του και μ’ ένα σταυρό στο χέρι, αγωνίστηκε να σπείρει την πίστη και την ελευθερία στις ψυχές των σκλάβων.
