Του π. Ηλία Μάκου
Με τη συμμετοχή πιστών απ’ ολόκληρη την Αλβανία, εορτάστηκε η μνήμη του αγίου Κοσμά του Αιτωλού, στο Μοναστήρι, που φέρει το όνομά του, στο Κολικόντασι του Φίερι, όπου και ο τάφος του.
Ιερούργησαν στο ανακαινισμένο από τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο καθολικό της Μονής οι Μητροπολίτες Απολλωνίας και Φίερι Νικόλαος και Αμαντίας Ναθαναήλ.
Το μοναστήρι του πατροΚοσμά στο Κολικόντασι, είναι ιστορικό μνημείο και ταυτόχρονα φωτεινό ορόσημο της θυσιαστικής νίκης ενός απλού καλόγερου, που με υπομονή, επιμονή και ζήλο υπερασπίστηκε την Ορθόδοξη πίστη, υπερπηδώντας πολλά εμπόδια.
Kατά τη λιτάνευση, προς το τέλος της θείας λειτουργίας των λειψάνων (που φυλάσσονται σε ξύλινη λάρνακα στην Αρχιεπισκοπή και στο μοναστήρι μεταφέρονται μόνο την ημέρα του εορτασμού) και της εικόνας του αγίου γύρω από το ναό της Μονής, οι πιστοί συλλογίστηκαν τον ματωμένο αναγεννητικό αγώνα του Κοσμά του Αιτωλού.
Ένας αγώνας, που βασικός του σκοπός ήταν να ευαισθητοποιήσει, να αφυπνίσει, να διδάξει, να εμπνεύσει για να κρατηθεί ανόθευτη η πίστη του Χριστού μέσα στη σκλαβιά.
Και το κατόρθωσε, περνώντας από χωριό σε χωριό σε τέσσερις περιοδείες του, ενισχύοντας το ηθικό του λιποψυχισμένου πληθυσμού.
Κηρύττοντας με την πύρινη γλώσσα του, ανεβασμένος πάνω σ’ ένα σκαμνί και κρατώντας στα χέρια του έναν σταυρό.
Αλλά και στις ημέρες μας, που, υπό μια έννοια, δεν διαφέρουν από αυτές του αγίου Κοσμά, αφού είναι σκληρή και δυσβάστακτη η ψυχική σκλαβιά, χωρίς αγώνα θα στραφούμε πίσω, στην ήττα, στην απώλεια.
Δεν θα χαρούμε το ποθούμενο τέρμα.
Ο ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΑΠΑΓΧΟΝΙΣΜΝΟΥ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΚΟΣΜΑ
Ρίγη θερμής πίστης διαπέρασαν όσους πιστούς βρέθηκαν, την παραμονή της εορτής του αγίου Κοσμά, στις όχθες του ποταμού Σέμαν, κοντά στο χωριό Μουγιάλι, όπου στις 24 Αυγούστου 1779 μαρτύρησε με απαγχονισμό ο άγιος Κοσμάς.
Εκεί μέσα στη φύση, μπροστά στον ξύλινο μεγαλόσταυρο, που ανύψωσε ο Αρχιεοπίσκοπος Αναστάσιος στις 23 Αυγούστου του 2018, τελέστηκε εσπερινός, χοροστατούντος του Μητροπολίτη Απολλωνίας και Φίερι Νικολάου.
Τι ξεχωριστές, στ’ αλήθεια, στιγμές. Και τι διεργασίες έγιναν κατά τη διάρκεια του εσπερινού στις ψυχές των προσκυνητών, που κατέληξαν σε φωτεινές σκέψεις.
Το μαρτύριο του πατροΚοσμά επισφράγισε τον αγώνα του να διατηρήσει αλώβητο τον ατίμητο θησαυρό της Ορθοδοξίας.
Μόχθησε και θυσιάστηκε για να σώσει τις ψυχές από τις αλυσίδες της σκλαβιάς.
Για να ελευθερώσει τους ανθρώπους από τη δουλεία και την αμαρτία και να τους δώσει τη δυνατότητα να κινηθούν ελεύθερα προς το μεγάλο προορισμό τους, το Θεό.
Δεν υπάρχει ευγλωττότερη μαρτυρία για την αξία της ψυχής, από αυτή, που έδωσε, με το αίμα του, ο πατροΚοσμάς. Για την ψυχή μας προσφέρθηκε…
Άλλωστε βασική του αρχή, που την διέδωσε παντού, ήταν ότι η αξία, που δεν ανταλλάσσεται, ούτε εξαγοράζεται είναι η ψυχή.
Όλα τα αγαθά πωλούνται και αγοράζονται. Όχι , όμως, και η ψυχή.
Ήξερε ο άγιος Κοσμάς, πως χωρίς ελεύθερη ψυχή, δεν υπάρχει ελευθερία…
Χωρίς ζωντανή την ψυχή ο άνθρωπος παραμένει στάσιμος. Με ζωντανή την ψυχή βρίσκεται σε μια ασταμάτητη κίνηση απελευθέρωσης, ανεβάσματος και δημιουργίας. Με την ψυχή σκέπτεται, με την ψυχή αισθάνεται, με την ψυχή αντιδρά…
Το ξύπνημα της ψυχής είχε ως σκοπό του ο ιερομάρτυρας Κοσμάς…
Όπως, όταν σ’ ένα σπίτι κυριαρχεί το σκοτάδι και κάποιος ανάψει μια λαμπάδα και τη στήσει ορθή, διώχνεται το σκοτάδι, έτσι και η υποδουλωμένη κοινωνία τα χρόνια του Κοσμά του Αιτωλού, ενώ κατεχόταν από πυκνό σκοτάδι, φωτίσθηκε, όταν σαν μια λαμπάδα άναψε εκείνος το δικό του σταυρό και τον έστησε όρθιο. Τον είδαν οι γονατισμένοι και ξανασηκώθηκαν…
ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ
Το Μοναστήρι του Αγίου Κοσμά, που ήταν στα χρόνια της αθεΐας μια παρηγοριά και τώρα είναι μια υπενθύμιση πως πρέπει να αλλάξουμε διαγωγή, χτίστηκε μεταξύ του Αυγούστου 1813 και του Ιουνίου 1814 από τον Αλή πασά τον Τεπελενλή, ο οποίος αποθέωνε τις αρετές του ιεραπόστολου.
Ιδιαίτερα τον αναγνώριζε ως άνθρωπο του Θεού, με ικανότητες προφητικές. Και το καθολικό και τα κελιά, τα είχε ρημάξει η φθορά του χρόνου και η αδιαφορία, αλλά υπήρξε ανακαίνισή τους από τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο, ο οποίος τον ευλαβείται, αλλά και τον μιμείται ως προς το ολοκληρωτικό δόσιμό του στο Χριστό.
Ο τάφος του αγίου βρίσκεται κατά μήκος του κατεστραμμένου ναού των Εισοδίων της Θεοτόκου, στο κέντρο μικρού δωματίου.
Σύμφωνα με μαρτυρία του Χρήστου Μήτρου από το Φίερι, όταν το 1968 συνεργείο, σταλμένο από το καθεστώς, επιχείρησε να κατεδαφίσει τον τάφο, ακούστηκε μια δυνατή βουή και μέσα απ’ αυτό ξεπήδησε φλόγα.
Έτσι η ανίερη προσπάθεια εγκαταλείφθηκε.
