🔺Του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Καναδά Σωτηρίου
Το όχι είναι άρνηση, αλλά συνεπάγεται θέση. Οχι χωρίς ναι, δεν μπορεί να σταθεί. Αυτό είναι φυσικός νόμος.
28 Οκτωβρίου 1940. Στο ιταμό τηλεγράφημα της Ιταλίας η Ελλάδα απάντησε όχι. Όχι Ιταλέ. Δε θα πατήσεις τα άγια χώματα της πατρίδας. Δε θα κάμεις τον περίπατό σου στην Αθήνα.
Είπε αυτό το όχι ο ελληνικός λαός, αλλά για να έχει το όχι νόημα έπρεπε να πει το «ναι» σε κάτι άλλο. Ναι στη στράτευση. Ναι στο να τρέξει στα σύνορα και να υποστηρίξει με το αίμα του την ακεραιότητα της πατρίδας. Την τιμή της οικογένειας. Την Ορθόδοξη πίστη.
Αν έλεγε όχι και κοιμόταν στο σπίτι του, το όχι θα ήταν χωρίς αντίκρισμα. Οι κοκορόφτεροι του Μουσολίνι θα έφθαναν ανενόχλητοι στην Αθήνα. Η αντίσταση στα βουνά της Ηπείρου δεν θα υπήρχε. Δεν θα υπήρχε η πολύτιμη καθυστέρηση που τόσο βοήθησε τις συμμαχικές δυνάμεις. Δεν θα υπήρχε το θρυλικό Επος του ’40.
Σαν ο άνθρωπος λέει όχι υπερασπίζοντας την ελευθερία και να πεθάνει πολεμώντας, πεθαίνει ελεύθερος. Και φονευμένος είναι νικητής. Ο σκοπός του πετυχαίνει πλήρως. Τα ιδανικά του θα ζουν και όταν αυτός είναι πεθαμένος. Θα κηρύττουν στους αιώνες το κήρυγμα του ελεύθερου πνεύματός του. Θα διαλαλούν τη νίκη του.
Δεν υπάρχει συζήτηση. Στη βία του Αξονα η Ελλάδα δεν υπέκυψε. Εκανε το καθήκον της προς την ελευθερία. Τα παιδιά της έγραψαν χρυσές σελίδες στην ιστορία της. Γι’ αυτά ειπώθηκε «οι ήρωες πολεμούν σαν Ελληνες». Ο ηρωισμός της γενιάς του ’40 είναι κληρονομιά πολύτιμη της Ελλάδας. Γι’ αυτή την κληρονομιά δίκαια υπερηφανεύεται κάθε Ελληνας, αλλά και κάθε ελεύθερο πνεύμα.
Οι κληρονόμοι τέτοιων κληρονομιών δεν έχουν δικαίωμα να επαναπαύονται στις δάφνες των προγόνων. Τους πρέπει να συνεχίζουν επάξια την κληρονομιά. Να κοιμούνται και να ξυπνούν με τη σκέψη. «Άμμες δε γ’ εσόμεθα πολλώ κάρρονες». «Εμείς όμως θα γίνουμε πολύ καλύτεροι». Και να μη τους ξεγελά το μελλοντικό «θα». Μην περιμένουν να παρουσιασθεί δήθεν ίδια ευκαιρία. Οι ευκαιρίες είναι πολλές. Η καθημερινή ζωή είναι γεμάτη απ’ αυτές. Οποιος δε διακρίνει αυτές τις ευκαιρίες, ήρωας ποτέ δεν μπορεί να γίνει. Επάξια της κληρονομιάς δε θα ζήσει. Θα ζει στο περίμενε. Και χωρίς να το καταλάβει θα φύγει. Και δε θα βρεθεί σημάδι απ’ το πέρασμά του. Κι ας νόμιζε ότι ήταν σπουδαίος.
Δεν είναι ανάγκη ν’ ανεβείς ψηλά για να συνεχίσεις την ηρωική κληρονομιά. Ο καθένας αναδεικνύεται ήρωας στο πόστο του. Στ’ αλήθεια, μεγαλύτεροι ήρωες αποδεικνύονται αυτοί που ’ναι στα μικρά πόστα. Σε κάθε ιστορία υπάρχουν πιο πολλοί ήρωες στρατιώτες από αξιωματικούς και μάλιστα πολλές φορές και πιο μεγάλοι.
Σήμερα το ελληνικό έθνος συνεχίζει την ιστορική πορεία του όχι στα σύνορα της γεωγραφικά μικρής Ελλάδας. Συνεχίζει την ιστορική του πορεία ανά τα πέρατα της οικουμένης. Συ που ζεις στον Καναδά, στο Τορόντο ή το Μόντρεαλ, το Βανκούβερ ή το Χάλιφαξ, το Γουίντζορ ή το Ινουβικ, είσαι μια προέκταση του ελληνικού έθνους και συνεχίζεις την ιστορική του πορεία. Και συ είσαι κληρονόμος των βαρειών κληρονομιών. Και συ φέρεις την ίδια ευθύνη. Και συ θα δώσεις λόγο των πράξεών σου έναντι του Ελληνικού έθνους, της ιστορίας και του Θεού.
Ζήσε με συνέπεια αναλογιζόμενος τις ευθύνες σου. Επίτρεψέ μου πρακτικά να σου ειπώ μερικά πράγματα για το πώς να εφαρμόσεις την κληρονομιά του ΟΧΙ. Πες όχι στην αφομοίωση! Καθημερινά αγωνίζου να μένεις Ελληνας. Και μέσα στο σπίτι σου μίλα μόνο ελληνικά στα παιδιά σου. Και στείλε τα παιδιά σου στο ελληνικό σχολείο και στο κατηχητικό σχολείο. Κι αν δεν υπάρχει ελληνικό σχολείο εκεί που ζεις, πάρε ένα δάσκαλο ή μια δασκάλα. Κι αν δεν υπάρχει δάσκαλος ή δασκάλα, γίνου συ ο ίδιος με τα όσα ξέρεις, δάσκαλος των παιδιών σου. Και πήγαινε στην ορθόδοξη εκκλησιά. Και λάβε μέρος στα μυστήρια της εκκλησιάς σου. Και κάμε την προσευχή σου πάντα στο σπίτι σου. Και γίνου το ορθόδοξο παράδειγμα των παιδιών σου.
Πες ναι στη συνεργασία και την ένωση του Ελληνισμού. Και εργάζου γι’ αυτήν. Μη γίνεσαι αρνητικός με τη δήθεν δικαιολογία, πως φταίει ο δεσπότης, ο παπάς, ο πρόεδρος. Αυτοί σήμερα είναι και αύριο δεν είναι. Η συνεργασία, η ένωση και η πρόοδος του Ελληνισμού είναι για πάντα.
Αυτά ζητεί από σένα σήμερα να κάμεις η ελληνορθόδοξη κληρονομιά σου. Μπορεί να σου φαίνονται μικρά, αλλά είναι μεγάλα. Μπορεί να σου φαίνονται απλά, αλλά είναι δύσκολα. Δεν είναι φανταχτερά και γι’ αυτό ίσως κάνεις αυτές τις σκέψεις. Να εφαρμόζεις αυτά καθημερινά στη ζωή σου, είναι πραγματικός ηρωϊσμός. Με αυτό τον τρόπο είσαι πανέτοιμος να ανταποκριθείς σε μεγαλύτερα, όταν η πατρίδα σου το ζητήσει. Μπορεί με εμπιστοσύνη ν’ αντικρύσεις τον δίκαιο Κριτή σου.
Ελληνορθόδοξε του Καναδά, ζήσε καθημερινά τον ηρωϊσμό του ’40. Συνέχιζε την ιστορική ελληνορθόδοξη πορεία του έθνους σου. Πες έμπρακτα όχι, σε κάθε τι αρνητικό και ναι, σε κάθε τι θετικό για την πρόοδο του Ελληνισμού. Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940.
