​Προ ολίγων ημερών ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμος υπέβαλε την παραίτηση του, ύστερα από περίπου 60 χρόνια ιερωσύνης.

Και όπως είναι φυσικό, ενετάθη η συζήτηση πλέον και επισήμως για τον κληρικό, που θα τον διαδεχθεί. Σύνηθες φαινόμενο η προσωπολογία μετά από την κένωση κάποιας Μητροπόλεως, η οποία προσωπολογία ποικίλλει αναλόγως της λύσεως (εκλογή ή μετάθεση), υπέρ της οποίας τάσσεται ο καθένας.

Εγώ δεν θα ασχοληθώ με τις συζητήσεις αυτές. Αντιθέτως, όπως πάντοτε, θα ασχοληθώ με το θεσμικής φύσεως ερώτημα «Εκλογή ή Μετάθεση»;

Επειδή είμαι φανατικός οπαδός των δεδομένων, θα σας τα παραθέσω, ώστε να καταλήξω και στο σχετικό συμπέρασμα, που θα θέσω στη κρίση σας.

Πρώτο δεδομένο: Κατά τους ιερούς κανόνες και κατά τον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος, ο οποίος δεν αφίσταται των ιερών κανόνων, η πλήρωση μίας χηρεύουσας Μητροπόλεως γίνεται δι’ εκλογής, κατ’ εξαίρεσιν δε διά μεταθέσεως.

Δεύτερο δεδομένο: Κατά την Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη του 1928 (Ε΄ όρος) απαγορεύεται η μετάθεση από Μητρόπολη Νέων Χωρών σε Μητρόπολη Νέων Χωρών, εκτός αν αποφασίσει διαφορετικά η Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, που έθεσε και τον σχετικό περιορισμό.

Τρίτο δεδομένο: Κατά το άρθρο 24 πργφ. 5 του Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος, ουδείς Μητροπολίτης μετατίθεται, αν δεν συμπληρώσει προηγουμένως πέντε έτη παραμονής στην Μητρόπολη του.Αυτή η μετάθεση καλύπτει τις περιπτώσεις: α) από Ιερά Μητρόπολη της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ελλάδος σε Ιερά Μητρόπολη της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ελλάδος, β) από Ιερά Μητρόπολη της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ελλάδος σε Ιερά Μητρόπολη των «Νέων Χωρών», γ) από Ιερά Μητρόπολη των «Νέων Χωρών» σε Ιερά Μητρόπολη της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ελλάδος

Τέταρτο δεδομένο: Τα τελευταία διακόσια χρόνια με ελάχιστες εξαιρέσεις, η μητρόπολη Θεσσαλονίκης πληρούται διά μεταθέσεως. Σε λίγο κινδυνεύουμε να ακούσουμε και τα επιχείρημα, ότι το αδιαμφισβήτητο αυτό γεγονός τείνει να θεμελιώσει μακρά και ομοιόμορφη πρακτική, η οποία δημιουργεί δίκαιο. Δηλαδή, να έχουμε επίκληση δημιουργίας εθίμου, που ισούται με κανόνα δικαίου. Με άλλες λέξεις, να είναι πλέον από εδώ και εις το εξής υποχρεωτική η πλήρωση της Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης με μετάθεση, λόγω δημιουργίας κανόνα δικαίου εξ εθίμου!!

Πέμπτο δεδομένο: Η Μητρόπολη Θεσσαλονίκης βρίσκεται σε τέτοιο επίπεδο διοικητικής και δογματικής ευταξίας, που δεν δικαιολογείται η κατ’ εξαίρεσιν μετάθεση επιφανούς Ιεράρχου, ο οποίος θα ήταν απαραίτητος, αν η ευταξία αυτή είχε τρωθεί ή απολεσθεί.

​Βάσει λοιπόν των παραπάνω δεδομένων, εκφράζω ανενδοιάστως την άποψη, ότι η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, αν θεωρεί αυτονόητο, ότι οι αποφάσεις της πρέπει να είναι νομοκανονικώς ορθές, θα πρέπει να προχωρήσει στην πλήρωση της Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης δι’ εκλογής και όχι διά μεταθέσεως.

Και τούτο, διότι πάνω απ’ όλα ζητούμενο είναι η ακρίβεια στην εφαρμογή των θεσμών και ο σεβασμός της ίδιας της ουσίας τους. Γιατί ζητήματα, όπως αυτό που προσφάτως προέκυψε στην Ιερά Μητρόπολη Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας, όπου κληρικός αυτής καθαιρεθείς και ήδημεταπηδήσας στους Γ.Ο.Χ. κατέθεσε μήνυση κατά του Μητροπολίτη Φλωρίνης, αναφύονται από εκεί που δεν τα περιμένεις. Βεβαίως, και στην περίπτωση αυτή, οι απαντήσεις και εξ αυτών απορρέουσες λύσεις υπάρχουν από νομοκανονικής απόψεως αλλά συνήθως οι περιπτώσεις αυτές αντιμετωπίζονται με τέτοιο τρόπο, ώστε να μετατίθεται η μόνιμη και οριστική επίλυση τους …… εν ευθετοτέρω χρόνω. Και ο νοών νοείτω!!!

Ελπίζω, λοιπόν, η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος να λάβει σοβαρώς υπόψιν τα ανωτέρω δεδομένακαι σε αγαστή συνεννόηση και συνεργασία με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, να επιλέξει δι’ εκλογής έναν φέρελπι κληρικό, που να έχει ηλικιακό και θεσμικό μέλλον μπροστά του.

Δρ. Αναστάσιος Βαβούσκος

Δικηγόρος

Άρχων Ασηκρήτης της Μ.τ.Χ.Ε.