Κατά την τέλεση της Αρτοκλασίας στον Εσπερινό του Αγίου Φιλίππου. Τον π. Γρηγόριο Τράκα από την κοινότητα Κοιμήσεως της Θεοτόκου του Μάντσεστερ Νιου Χαμσάιρ πλαισιώνουν ο π. Αλεξ Τσέτσας, ιερατικός προϊστάμενος της κοινότητας του Αγίου Φιλίππου και ο π. Αθανάσιος Τσινίνης, ιερατικός προϊστάμενος της κοινότητας της Μεταμορφώσεως του Λόουελ. Φωτογραφία Εθνικός Κήρυκας-Θεόδωρος Καλμούκος
Του Θεοδώρου Καλμούκου/«ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ» Νέας Υόρκης
Ανάλυση
Η ιεροσύνη είναι το πιο θείο και ιερό λειτούργημα πάνω στη Γη και η μεγαλύτερη χάρη και ευλογία που μπορεί να δεχθεί ένας άνθρωπος, αφού τον ικανώνει να είναι «ο οικονόμος των μυστηρίων του Θεού». Από τη φύση του λοιπόν το υπούργημα της ιεροσύνης δεν μπορεί και δεν πρέπει να ταυτιστεί ή να πάρει διαστάσεις οιασδήποτε μορφής επαγγελματισμού, διότι τότε παύει να είναι λειτούργημα, ή αν προτιμάτε «η τέχνη των τεχνών» και «η επιστήμη των επιστημών» κατά τον σοφό Πατερικό ορισμό.
Οι ιερείς δεν παύουν βέβαια να είναι άνθρωποι, με όλα όσα συνεπάγεται ο ανθρώπινος βίος, τα βιοτικά και ανθρώπινα, τα οποία «δει δη χρημάτων» για να αντιμετωπιστούν, όπως άλλωστε ισχύει για κάθε θνητό, για κάθε οικογένεια.
Υπάρχει όμως μία πολύ βασική διαφορά εν προκειμένω, πως ο ιερεύς είναι κατά κύριο λόγο «ο προεστώς της Ευχαριστίας», δηλαδή εκείνος ο οποίος άγει την τοπική εκκλησία, δηλαδή την ενορία, στην τέλεση της αναίμακτης λατρείας, δηλαδή στην τέλεση της Θείας Λειτουργίας. Βέβαια τη Λειτουργία όλοι μαζί την τελούμε, όπως άλλωστε το λέγει και η ετυμολογία της λέξης Λειτουργία από το λείτος και έργο, που σημαίνει κοινό έργο. Γι’ αυτό ακριβώς η Λειτουργία είναι το κοινό έργο όλων μας.
Είναι σωστό και επιβαλλόμενο οι ιερείς να λαμβάνουν έναν αξιοπρεπή μισθό, ώστε να ζουν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους κατά τρόπο αξιοπρεπή. Δεν νομίζω να υπάρχουν Ελληνορθόδοξοι στο χώρο μας, οι οποίοι θα ήθελαν να έβλεπαν τους ιερείς τους σε κατάσταση ένδειας. Από αυτό όμως το σημείο, μέχρι να σκανδαλίζουν τους πιστούς με μισθούς και ευεργετήματα υπέρ του δέοντος υψηλά, υπάρχει τεράστια διαφορά.
Βέβαια αυτό δεν ισχύει για όλους και θα ήταν αδικία οποιαδήποτε γενίκευση, ωστόσο είναι ένα υπαρκτό φαινόμενο. Για λόγους δειγματοληπτικούς, να πούμε πως είναι νομίζω υπερβολικό ένας νιόβγαλτος, μόλις δύο ετών, ιερεύς να λαμβάνει μισθό 90 χιλιάδων δολαρίων, κι ένας άλλος με μέτρια κατάρτιση καθ’ όλα και δίχως κανένα ξεχωριστό προσόν να μετατίθεται από κοινότητα, που έπαιρνε 100 και πλέον, να πηγαίνει σε άλλη κοινότητα και να ζητά 140 και πάνω. Βέβαια υπάρχουν και χειρότερα, όπως πληροφορούμαι, ήτοι ιερείς των οποίων ο μισθός υπερβαίνει και αυτές τις 170 ή και 200 χιλιάδες ή ακόμα φτάνει και τις 300 χιλιάδες, όπως συνέβαινε στον Αρχιεπισκοπικό Καθεδρικό Ναό Αγίας Τριάδος στη Νέα Υόρκη. Μα για όνομα του Θεού, μιλούμε πια για απροκάλυπτο επαγγελματισμό.
Κι από την άλλη μεριά υπάρχουν ιερείς ικανοί, εργατικοί, με λειτουργική και εκκλησιαστική συνείδηση, ελληνοπρεπείς και καθ’ όλα καταρτισμένοι, με δεκαπενταετή και πλέον πείρα και λαμβάνουν το ένα τρίτο του μισθού του μέτριου εκείνου που λαμβάνει τις 140 και 170 χιλιάδες. Οποία αδικία αλήθεια!
Κι έτσι οι μικρότερες κοινότητες, οι οποίες δεν αντέχουν τέτοιους υψηλούς μισθούς δεν μπορούν να έχουν ιερέα να τις διακονεί και όταν εκδημήσουν οι συνταξιούχοι που τις εξυπηρετούν τις Κυριακές και τη Μεγάλη Εβδομάδα, θα κλείσουν.
Τους διορισμούς των ιερέων στην μεν Αμεση Αρχιεπισκοπική Περιφέρεια Νέας Υόρκης τους κάνει ο Πρωτοσύγκελος Επίσκοπος Φασιανής Αντώνιος με την συναίνεση φυσικά του Αρχιεπισκόπου και στις Μητροπόλεις οι Μητροπολίτες βάζοντας μπροστά κι αυτοί τους Πρωτοσυγκέλους για να κάνουν τα παζάρια -ναι εκεί κατάντησαν την ιεροσύνη σε σκέτο παζάρι- με τα κοινοτικά συμβούλια. Να υπενθυμίσουμε ότι τον μισθό του ιερέα τον καταβάλλει η κοινότητα από τις συνεισφορές των μελών της, την αφή των κεριών, την περιφορά των δίσκων και φυσικά τα έσοδα από τα θρυλικά ελληνικά φεστιβάλ, χωρίς τα οποία οι περισσότερες κοινότητες δεν μπορούν να επιβιώσουν.
Οι καλές κοινότητες δίνονται σε φίλους και παρατρεχάμενους των Μητροπολιτών και Πρωτοσυγκέλων, ενώ όσοι ιερείς δεν επιδίδονται σε γλοιώδεις τακτικές αλλά είναι άνθρωποι ακέραιοι και αξιοπρεπείς πετιούνται σε μικρές και παρακατιανές κοινότητες. Στη Νέα Αγγλία λόγου χάρη όπου διαμένω και παρακολουθώ τα πράγματα εκ του συστάδην, η κατάσταση και στο θέμα αυτό είναι τραγελαφική, αφού έχουν συμμαζέψει κάθε καρυδιάς καρύδι. Ας αφήσουμε πια τις ανακυκλώσεις, μιλούμε για κυριολεκτικό ρημαδιό.
Υπάρχουν περιπτώσεις που ιερείς κατοικούν σχεδόν μιάμιση ώρα μακριά από την κοινότητα κάτω από ομαλές συνθήκες, ενώ όταν έχει κυκλοφορία ή κακοκαιρία οι δυόμισι ώρες δεν αρκούν για να φτάσουν από το σπίτι τους στην κοινότητα. Οι ιερείς αυτοί βέβαια δεν είναι μέρος της κοινότητας, αλλά ένα είδος θρησκευτικών υπαλλήλων τουριστικής νοοτροπίας.
Το κακό ξεκίνησε πριν μερικά χρόνια με τον Αρχιμανδρίτη Κλεόπα Στρογγύλη, σημερινό Μητροπολίτη Σουηδίας, ο οποίος ιεράτευε στην κοινότητα της Αγίας Τριάδας του Λόουελ, αλλά διέμενε στο Γουέστ Ρόξμπουρι της Βοστώνης τριάντα μίλια μακριά για να είναι κοντά στον Μεθόδιο.
Μιλούμε για πρωτόγνωρες και περίεργες καταστάσεις, οι οποίες όμως καθιερώθηκαν.