Στήν Θεία Λειτουργία, ἡ ὁποία ἐτελέσθη τήν Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας 20.3.2016 στόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό Εὐαγγελιστρίας, προέστη ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρῶν κ.κ. Χρυσόστομος, συλλειτουργοῦντος τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κερνίτσης κ. Χρυσάνθου καί ἄλλων Κληρικῶν.
Στό πολυπληθές ἐκκλησίασμα πού εἶχε κατακλύσει τόν Ἱερό Ναό, ἀπευθυνόμενος ὁ Σεβασμιώτατος, μίλησε γιά τόν θρίαμβο τῆς Ὀρθοδοξίας καί τῆς Ἐκκλησίας καί γιά τήν ἀναγωγική σημασία τῶν Ὀρθοδόξων συμβόλων στή ζωή μας.
Ὁ Σεβασμιώτατος μεταξύ τῶν ἄλλων, εἶπε: «…Ἡ Ὀρθοδοξία μέσα, ἀπό τά αἰσθητά, ὁδηγεῖται στά πνευματικά, στά ἂφθαρτα καί αἰώνια. Ἒχει τόν δικό της μυστικό, ἐσωτερικό τρόπο νά ἐξαγιάζῃ τίς ἐξωτερικές ἀισθήσεις καί νά ὁδηγῇ στήν καλλιέργεια τοῦ ἐσωτερικοῦ πνευματικοῦ κόσμου τοῦ ἀνθρώπου. Σήμερα, ἑορτάζομε τήν ἀναστήλωση τῶν Ἱερῶν Εἰκόνων. Μέσα ἀπό τήν ὡραία, μυστική καί ἱερά γλῶσσα τῶν συμβόλων ὁδηγούμεθα εἰς πνευματικήν ἀναγωγήν. Ποιά εἶναι τά σύμβολα, τά ὁποῖα διέσωσε, ὡς ἱερά παράδοση καί παρακαταθήκη ἡ Ἐκκλησία μας; Τό κερί, τό καντήλι, οἱ Ἱερές Εἰκόνες καί ὁ τρόπος πού ἁγιογραφοῦνται τά πρόσωπα τῶν ἁγίων καί τόσα ἂλλα. Παρατηροῦμε τήν τεράστια διαφορά ἀνάμεσα στήν Ὀρθόδοξη λειτουργική ἀναγωγική τέχνη, εἲτε ἀγιογραφία, εἲτε μουσική, εἲτε ὃποια ἂλλη, καί στήν τέχνη τῶν ἂλλων ἀποκεκομμένων ἀπό τήν ἀλήθεια ὁμάδων καί αἱρέσεων. Eἶναι χαρακτηριστική ἡ πνευματική διάσταση ἡ ὁποία δίδεται στό κάθε τί, ὣστε μέσα ἀπό τίς ἀναγωγικές αὐτές ἐμπειρίες νά φθάσωμε στήν μεταμόρφωση καί τήν προσωπική μας, ἀλλά καί τοῦ κόσμου γενικώτερα. Ἐπιμένομε λ.χ. στόν Ὀρθόδοξο τρόπο τῆς προσκυνήσεως καί ἱστορήσεως τῶν ἱερῶν εἰκόνων, ὣστε μέσα ἀπό αὐτές νά δίδεται ἡ πνευματική διάσταση, ἡ κίνηση πρός τά ἂνω, ὁ ἀπεγκλωβισμός ἀπό τήν ὓλη, ἡ ἒξοδος ἀπό τά φθαρτά, ὁ πόθος γιά τόν οὐρανό, ἡ σταυρόσχημη διάσταση τῆς ἀγάπης. Ἡ ἀγαπητική σχέση τοῦ ἀνθρώπου μέ τήν ὃλη δημιουργία τοῦ Θεοῦ. Ἐπιμένομε στήν νηστεία, στήν προσευχή, στίς ἱερές Ἀκολουθίες, στίς ἀγρυπνίες, στήν ὃλη λειτουργική ζωή τῆς Ἐκκλησίας καί τήν ἀσκητική πορεία.
Βλέπομε δυστυχῶς ὃτι χάνεται σιγά- σιγά αὐτή ἡ γλῶσσα τῶν συμβόλων, ἡ φιλοκαλική και κολλυβαδική καί ἀσκητική γενικά διάσταση τῆς ζωῆς μας. Ἡ νηστεία λ.χ. θεωρεῖται θεσμός ξεπερασμένος, ἡ ἐγκράτεια οὐτοπία, ἡ προσευχή χαμένος χρόνος, ἡ συμμετοχή στίς ἱερές Ἀκολουθίες ἀπό κάποιους θεωρεῖται κοινωνικό γεγονός.
Καί ὃμως αὐτή ἡ γλῶσσα διεσώθη, μέσα ἀπό τόν δικό της ἁπλοϊκό τρόπο, κοντά στίς βαθειές πνευματικές θεωρίες τῶν Ἁγίων Πατέρων. Αὐτή ἡ γλῶσσα τῶν συμβόλων διεσώθη καί διέσωσε ἂσβεστη καί καθάρια τήν πίστη στόν ἀληθινό Θεό καί τήν ἀφοσίωση στήν ἁγία μας Ἐκκλησία μέσα ἀπό τήν ὁποία διασώζεται ἡ αξία τοῦ ἀνθρώπου ὡς δημιουργήματος τοῦ Θεοῦ.
Ἒτσι διετηρήθη ἡ Ὀρθοδοξία στούς δύσκολους καιρούς τῆς πικρῆς σκλαβιᾶς. Ἒτσι μᾶς τήν παρέδωσαν οἱ ἁπλοϊκοί καί ἁγιασμένοι πατέρες μας. Οἱ μανάδες μας πού ζύμωναν τό πρόσφορο μέ τό δάκρυ καί τήν προσευχή τους. Πού δέν ἒτρωγαν λάδι γιά νά ἀνάψουν τό καντήλι τῆς Παναγιᾶς καί τῶν Ἁγίων.
Γι’ αὐτό οἱ σύγχρονοι εἰκονοκλάστες καί αἱρετικοί ἀρνοῦνται τά σύμβολα καί τά πολεμοῦν. Τούς ἐνοχλεῖ ἡ θέα τοῦ Σταυροῦ, γιατί ὁ Σταυρός ὑπαγορεύει τήν θυσία. Τούς ἐνοχλοῦν οἱ ἱερές Εἰκόνες γιατί ἀνάγουν στόν προορισμό τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ὁποῖος πλέον ἒχει χαθεῖ. Τούς ἐνοχλεῖ τό κερί καί τό ἂναμμα τῆς κανδήλας γιατί παραπέμπουν στά ἒργα τοῦ φωτός καί στήν Ἀνάσταση. Τούς ἐνοχλεῖ τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν. Πολλάκις ἐνοχλεῖ καί ὁ κτύπος τῆς καμπάνας γιατί ξυπνᾶ ἀπό τόν λήθαργο καί ἐγείρει ἐκ τοῦ πτώματος τούς πεπτωκότες…»
Σέ ἂλλο σημείο τῆς ὁμιλίας του ὁ Σεβασμιώτατος ἐτόνισε: «…Ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι πορεία σταυροαναστάσιμη. Σταυρώνομε τόν παλαιό ἂνθρωπο, σύν τοῖς παθήμασι καί ταῖς ἐπιθυμίαις καί ζοῦμε τήν καινούργια διάσταση τῆς ζωῆς, προσβλέποντες στήν μορφή τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί προσκυνοῦντες τήν Ἂχραντον Εἰκόνα Του, αἰτούμεθα τήν συγχώρησιν τῶν πταισμάτων ἡμῶν. Γιατί γνωρίζομε ὃτι βουλήσει ηὐδόκησε σαρκωθῆναι ἐκ τῆς Ἁγίας Θεοτόκου, ἀνελθεῖν ἐν τῷ Σταυρῷ καί ἀναστῆναι ἐκ νεκρῶν ἳνα σώση οὓς ἒπλασε ἐκ τῆς δουλείας τοῦ ἐχθροῦ.
Στήν Ὀρθοδοξία μιλᾶμε γιά μετάνοια, γιά μεταμόρφωση τοῦ ὃλου ἀνθρώπου, γιά θεωρία τοῦ ἀκτίστου Φωτός, γιά μετοχή στήν ἐμπειρία τοῦ Σταυροῦ καί τῆς Ἀναστάσεως.
Σήμερα πού ὁ ἂνθρωπος ἀκολουθεῖ τήν ὁδόν τῆς ἣσσονος προσπαθείας καί τῆς ραστώνης, ὃταν ἀκούῃ γιά τά θέματα αὐτά, εἶναι σάν νά ἀκούῃ ξένες γλῶσσες. Τά πράγματα δυστυχῶς ἀλλάζουν στόν τόπο μας. Ἡ ζωή μας ἀποϊεροποιεῖται. Γι’ αὐτό χρειάζεται ἀντιστασιακό πνευματικό φρόνημα, τό ὁποῖο μέσα ἀπό τήν πλησμονή τῆς ἀγάπης, τήν θυσία, τήν προσευχή, τήν Λατρεία, ἀφ’ ἑνός μέν θά διαφυλάξῃ τό μῦρον τό ἃγιο, τήν ἱερά δηλ. παρακαταθήκη καί παράδοση, ἀφ’ ἑτέρου θά ἐμποδίσῃ τούς ἀποκαθηλωτάς τῶν ἱερῶν συμβόλων καί τῆς πατρώας εὐσεβείας, νά συνεχίσουν τό ψυχοφθόρο ἒργο τους. Μέσα ἀπό αὐτό τό πνεῦμα καί φρόνημα θά πάθῃ τήν καλήν ἀλλοίωση ἡ κοινωνία μας, ἡ ὁποία δυστυχῶς ὁδυνᾶται μέσα στό φρικτό πέλαγος τόσων προβλημάτων.
Ἀδελφοί μου,
Ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι ἡ ζωή μας, εἶναι ἡ ρίζα μας, εἶναι ἡ πνοή μας, ἡ ὁποία κινεῖται πέρα ἀπό τήν λογικὴ χωρὶς νὰ τὴν ἀπορρίπτει καί πέρα ἀπὸ τὰ ἀνθρώπινα ἀφοῦ ἐνδιαφέρεται καί ἀνοίγει τό δρόμο γιά τά ἂφθαρτα καί αἰώνια.
Ἡ Ὀρθοδοξία, ὡς ζωή, ὡς ἀγάπη, ὡς ἐλπίδα γιά τό μέλλον, ὡς Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία, ὡς φῶς, μπορεῖ νά νοηματίσῃ καί νά σώσῃ τόν κόσμο. Ἡ Ὀρθοδοξία, ὡς πίστη, ὡς μητέρα φιλόστοργη, ὡς θησαυρός πνευματικός, ὡς ἀτίμητη παράδοση αὐτή και μόνο αὐτή, μπορεῖ νά ἐλευθερώσῃ τήν Πατρίδα μας τήν Ἑλλάδα ἀπό τά σύγχρονα ἀδιέξοδα καί φοβερά σκοτάδια στά ὁποῖα τήν ὁδήγησαν ὃσοι θέλουν ἓνα τόπο χωρίς σπονδυλική στήλη, χωρίς δηλαδή Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, Ὀρθόδοξη πίστη καί παράδοση..».
Στό τέλος τῆς Θείας Λειτουργίας, ἔγινε ἡ Λιτανεία τῶν ἱερῶν Εἰκόνων καί ἀνεγνώσθη τό Συνοδικόν της Ὀρθοδοξίας.