Του Σωτήρη Μ. Τζούμα

«Ει τις επισκοπής ορέγεται, καλού έργου επιθυμεί» λέει ο Απόστολος των Εθνών Παύλος στον μαθητή του Τιμόθεο.
Και εν συνεχεία του δίνει τα χαρίσματα που θα πρέπει να κοσμούν τον επίσκοπο: «δει ουν τον επίσκοπον ανεπίλημπτον είναι… νηφάλιον, σώφρονα, κόσμιον, φιλόξενον, διδακτικόν, μή πάροινον, μη πλήκτην, αλλά επιεική, άμαχον, αφιλάργυρον… δει δε και μαρτυρίαν καλήν έχειν από των έξωθεν, ίνα μη εις ονειδισμόν εμπέση και παγίδα του διαβόλου…».

Και τα επαναλαμβάνει περίπου και στον απόστολο Τίτο: «…δει γαρ τον επίσκοπον ανέγκλητον είναι ως Θεού οικονόμον, μη αυθάδη, μη οργύλον… μη αισχροκερδή, αλλά φιλόξενον, φιλάγαθον, σώφρονα, δίκαιον, όσιον, εγκρατή…».

Γιατί τα γράφουμε τώρα όλα  αυτά; Μα για να τα υπενθυμίσουμε εκεί που πρέπει αλλά και να γνωρίσουμε και μείς αυτά που δίνουν όχι μόνο  τον ορισμό αλλά και τα όρια  του Επισκόπου.
Και υπάρχουν και στις μέρες μας Επίσκοποι που πληρούν πολλές από τις Παύλειες κατευθύνσεις και προϋποθέσεις.

Υπάρχουν Επίσκοποι και Μητροπολίτες  που έχουν αναπτύξει ευρύτατο ποιμαντικό έργο, με έντονη κηρυκτική, αντιαιρετική,πνευματική αλλά  και συγγραφική δράση.

Δεν εξέλειπαν ευτυχώς στις μέρες μας  Επίσκοποι  που έχουν ως μέλημά τους την πνευματική καλλιέργεια του ποιμνίου τους, αλλά και οι περισσότεροι δεν υστερούν και σε κοινωνικό και φιλανθρωπικό έργο, ιδρύοντας και διευθύνοντας  ευαγή  ιδρύματα με σκοπό την ανακούφιση ενδεών αδελφών, ορφανών, γερόντων και ασθενών. Δεν είναι τυχαίο που η Εκκλησία μας φέρει και δικαίως τον τίτλο της φιλόστοργης μητέρας. Τον απέκτησε από το πλούσιο φιλανθρωπικό και κοινωνικό έργο της.
Τα χρόνια όμως, περνούν, οι δυνάμεις μας εγκαταλείπουν και ο πανδαμάτωρ χρόνος αφήνει ανεξίτηλα τα σημάδια του επάνω σε όλους μας  ανεξαιρέτως. Η ακμή παραχωρεί την θέση της στην παρακμή…

Είναι όντως θλιβερό να είσαι αρχιερέας με έργο και δράση και στη δύση σου να ακυρώνεις ό,τι έχτισες επιμένοντας να «αιωρείσαι» στο χώμα…ως χώμα.
Οι πάλαι ποτέ ανύστακτοι φρουροί και φρυκτωροί να σέρνονται τήδε κακείσαι αρνούμενοι να παραδώσουν την σκυτάλη ή το χειρότερο να χειραγωγούνται από κάποιους αυλικούς που ενδιαφέρονται άλλοι για την ηρεμία του μέχρι να έλθει η ώρα της αλλαγής και άλλοι  για την δική τους προβολή και καλοπέραση, με μοναδικό σκοπό τους να απομυζήσουν κάθε…προσοδοφόρα ικμάδα που διαθέτει η Μητρόπολη, προς ίδιον όφελος και πλουτισμό.
Έτσι με την δύση του κάθε Επισκόπου, δύει και εισέρχεται σε μια –Κύριος οίδε για πόσο- αξημέρωτη μέρα και η νύμφη του, η Μητρόπολη του…

Να ξαναπούμε πάλι ότι πολλές Μητροπόλεις πορεύονται στον αυτόματο πιλότο;

Για παράδειγμα  η αλλαγή του καθεστώτος στους ναούς κοιμητηρίων μας – ως γνωστόν πέρασαν στην ευθύνη των Μητροπόλεων- τι νέα έσοδα έχει επιφέρει και ποιος τα διαχειρίζεται στις Μητροπόλεις εκείνες που ο Μητροπολίτης δεν έχει πάρει είδηση την αλλαγή; Για παράδειγμα ο Γέρων Θεσσαλονίκης Άνθιμος ο οποίος λόγω COVID-19  βρίσκεται σε απομόνωση στον προσωπικο  του  χώρο, έχει πάρει είδηση την αλλαγή αυτή;

Δυστυχώς οι σκοπιμότητες οδηγούν τις εξελίξεις, χωρίς να λογαριάζουν την Εκκλησία, τις διαχρονικές μας αξίες αλλά και τα πρόσωπα.
«…Δει γαρ τον επίσκοπον… σώφρονα…» μας λέγει ο Απ. Παύλος. Ποιός θέλει να χάσει την αρχοντιά του; Να σπιλώσει το όνομά του; Να αμαυρώσει την υστεροφημία του; Κανείς!

Κι όμως η παραμονή στον θρόνο και στο πηδάλιο παρά την αδυναμία πηδαλιουχίας, μόνο προβλήματα επιφέρει και …εξευτελισμό.

•Κάτι που η θέσπιση ορίου ηλικίας μπορεί να αποσοβήσει.Ίσως είναι η εποχή που πρέπει οι Ιεράρχες μας να αρχίσουν να το σκέφτονται. Η ανοχή του πιστού λαού- όσοι  απομείνουν κοντά στην Εκκλησία – δεν θα κρατήσει επ´άπειρον.
•Η εν Αγίω Πνεύματι εκλογή των Ιεραρχών μας είναι επίσης ένα μεγάλο θέμα, το οποίο …παραβιάζεται  από την θέληση του εκάστοτε Πρώτου να εκλέγει τους ημέτερους   και άλλοτε από την επιθυμία ισχυρών… ρευμάτων, των ομαδαρχών, που ευδοκιμούν εντός της Ιεραρχίας!

•Η εκλογική διαδικασία αρχιερέων και στελεχών ευρύτερα της διοίκησης της Εκκλησίας τα οποία προσφέρουν τις υπηρεσίες τους εντός των γραφείων της Συνόδου,οφείλει να αλλάξει και τότε πραγματικά θα κυριαρχεί μόνο το Άγιο Πνεύμα.
•Ώστε να μην προωθούνται μόνο όσοι διαθέτουν… συνοδικές περγαμηνές αλλά  να επιλέγονται ικανοί κληρικοί μας  και λαϊκοί  από όλη την Ελλάδα και όχι από τον… δοκιμαστικό σωλήνα της «καμαρίλας» των Αρχιερέων μας.

Πρέπει να ανοίξει το τοπίο και να δοθεί η ευκαιρία και σε λαϊκούς που το επιθυμούν  να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους  στην  Εκκλησία μας, μέσα από τα Συνοδικά γραφεία.

Τότε πραγματικά θα μιλάμε για πραγματική και ουσιαστική Συνοδικότητα και εν Πνεύματι Αγίω -και όχι μόνο ψήφοις κανονικαίς- αρχιερατικές εκλογές.

Ας ελπίσουμε ότι θα ζήσουμε να δούμε αυτές τις αλλαγές στην Εκκλησία μας. Ας ελπίσουμε ότι η ηγεσία της Εκκλησίας μας και κυρίως ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ. Ιερώνυμος ως Πρόεδρος του Ιερού Σώματος θα προκαλέσει και θα πρωτοστατήσει σε  αυτές τις αλλαγές.