Του Σωτήρη Μ. Τζούμα
Η Ορθοδοξία εξακολουθεί να πορεύεται διχασμένα. Η επιθυμία του Οικουμενικού Πατριάρχη να δώσει την Αυτοκεφαλία στην Εκκλησία της Ουκρανίας ερήμην της Ρωσίας έχει επιφέρει έναν άνευ προηγουμένου διχασμό στο Ιερό Σώμα της Εκκλησίας. Η Ορθοδοξία έχει χωριστεί στα δύο: από τη μια οι Σλαβόφωνες Εκκλησίες- που είναι περισσότερες- και από την άλλη οι τέσσερις Ελληνορθόδοξες- εξαιρουμένων δυστυχώς του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων και της Εκκλησίας της Αλβανίας.
Δηλαδή οι ελληνόφωνες Εκκλησίες μέσα σε αυτό τον διχασμό που επικρατεί είναι διπλά διχασμένες, γεγονός που οδηγεί σε έναν επικίνδυνο κατακερματισμό εντός του Ορθόδοξου πληρώματος. Βλέπουμε να υπάρχει μία τάση η οποία θέλει να φέρει κοντά στην Ορθοδοξία άλλα δόγματα και μάλιστα την Καθολική Εκκλησιά,τη στιγμή που οι Ορθόδοξοι δεν ομονοούν και δεν έχουν κοινή γραμμή. Περισσότερο νοιάζονται για δημόσιες σχέσεις παρά για να υπάρχει μία ενιαία γραμμή.
Τα Σλαβόφωνα Πατριαρχεία δεν δείχνουν τον σεβασμό που οφείλουν να δείχνουν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Και αυτή η συμπεριφορά είναι ιστορικά πρωτόγνωρη και γιαυτό απαράδεκτη.
Οι νεοκλεγμένοι Πατριάρχες δεν θεωρούν υποχρέωσή τους να επισκεφθούν κατά τα Ειρηνικά τους ταξίδια, πρώτα την πρωτόθρονη Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως, αυτή που τους έδωσε υπόσταση, αλλά το Πατριαρχείο…. Ιεροσολύμων.
Και το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων από την άλλη, κάνει ό,τι μπορεί για να αποκόψει τις σχέσεις του με την παραδοσιακή γραμμή που κρατούσαν όλοι οι προ του Θεοφίλου Πατριάρχες. Ισως γιατί το πάθημα του Μακαριστού Πατριάρχη Ειρηναίου και η άδικη τιμωρία που υπέστη- με ανάμιξη δυστυχώς και του Οικουμενικού Πατριάρχη-
τους έγινε μάθημα. Και αποφάσισαν να χαράξουν μία νέα στρατηγική. Και καλά έκαναν.
Η αιτία του διχασμού των Ορθόδοξων Εκκλησιών όπως είπαμε ήταν η απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου να δώσει στην ταλαιπωρημένη και πολλαπλώς διχασμένη Εκκλησία της Ουκρανίας την Αυτοκεφαλία της.
Η άρνηση του Πατριάρχη Μόσχας Κυρίλλου να λάβει μέρος την Σύνοδο στο Κολυμπάρι – για την προετοιμασία της οποίας μόχθησε – και να συμπαρασύρει και άλλες Εκκλησίες μόνο και μόνο για να οδηγήσει το όλο εγχείρημα σε αποτυχία, έκαναν τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο να δείξει στον Κύριλλο το τι σημαίνει Οικουμενικός Πατριάρχης. Και τα κατάφερε.
Μαζί με τις συνέπειες που ζούμε από αυτή την επίδειξη εγωισμού των δύο εκκλησιαστικών κέντρων.
Το αποτέλεσμα αυτής της βεντέτας είναι οτι η Αυτοκεφαλία της εκκλησίας της Ουκρανίας εξακολουθεί να δοκιμάζεται αφού πλην του δευτερόθρονου Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και των Εκκλησιών Ελλάδος και Κύπρου, δεν αναγνωρίζεται από τις άλλες Εκκλησίες.
Και πρέπει να πούμε ότι σε αυτό συμβάλλει και το πρόσωπο που επελέγη δυστυχώς ως Πρώτος της Εκκλησίας της Ουκρανίας, αφού απέδειξε όλο αυτό το διάστημα ότι δεν μπορεί σηκώσει το βάρος για το οποίο επιλέχθηκε.
Προσπαθεί ο άνθρωπος αλλά εκ των πραγμάτων φαίνεται να μη μπορεί!
Και μάλιστα πολλές από τις κινήσεις και αποφάσεις του είναι συχνά αντίθετες προς τη γραμμή που δίνει το Φανάρι. Το βέβαιο είναι οτι οι σκοτούρες που έχει και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει λεύκαναν πολύ γρήγορα τα γένια του και τα μαλλιά του. Εμείς εξ αρχής συμπαρασταθήκαμε στις αποφάσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου και στηρίξαμε τις επιλογές του. Και ένα ευχαριστώ δεν ακούσαμε. Αντιθέτως όταν ασκήσαμε εύλογη κριτική στις πρόχειρες αποφάσεις αυτών που κλήθηκαν να υλοποιήσουν χωρίς πρόγραμμα ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο, όπως ήταν η Αυτοκεφαλία της εμπερίστατης Εκκλησίας της Ουκρανίας. Και μας κήρυξαν τον πόλεμο. Το έχουμε ξαναπεί: στο Φανάρι έχουν συνηθίσει,δυστυχώς, μόνο από λιβανιστήρια που βγάζουν έντονους καπνούς που τους εμποδίζουν να δουν την ωμή πραγματικότητα.
Το κακό είναι ότι το πολύ λιβάνισμα τους εμποδίζει να δουν και να ακούσουν ακόμη και τον ίδιο τον Θεό!
Και ερχόμαστε τώρα στην είδηση.
Σύμφωνα με πληροφορίες ο Μητροπολίτης Κιέβου Επιφάνιος ετοιμάζεται το προσεχές διάστημα να επισκεφθεί το Άγιο Όρος.
Εντούτοις οι 13 Μονές από τις 20 του Αγίου Όρους όχι μόνο αντιδρούν αλλά είναι εντελώς αρνητικές στο ενδεχόμενο μιας τέτοιας επίσκεψης. Μάλιστα οι πληροφορίες μας λένε ότι στις προθέσεις του Μητροπολίτη Κιέβου Επιφάνιου και των επτά Μονών που επιδιώκουν αυτή την επίσκεψη ήταν να γίνει μέσα στο Μάιο. Αλλά κρίθηκε ασφαλέστερο η επίσκεψη να πραγματοποιηθεί τέλος Ιουνίου ή μέσα στον Ιούλιο.
Και αυτό διότι αλλάζει η Ιερή Επιστασία. Η Επιστασία στην μέχρι τώρα σύνθεσή της από τις Μονές Διονυσίου, Ζωγράφου, Αγίου Παντελεήμονος και Κοσταμονίτου είναι εντελώς αρνητική στην επίσκεψη αυτή. Ωστόσο η αλλαγή της Επιστασίας που γίνεται αύριο κατά την οποία τα ηνία αναλαμβάνουν οι Μονές Μεγίστης Λαύρας, Δοχειαρίου, Ξενοφώντος και Εσφιγμένου, δημιουργεί ένα πιο ασφαλές περιβάλλον γιαυτό το ταξίδι. Με εξαίρεση την Δοχειαρίου η οποία θα αντιδράσει οι τρείς άλλες δεν θα έχουν αντίρρηση.
Εντούτοις η Ιερή Κοινότητα θα σταθεί αρνητική, έστω κατά πλειοψηφία, στο ταξίδι αυτό.
Και η Επιστασία ως εκτελεστικό όργανο οφείλει να υπακούσει.
Δηλαδή η Ι. Κοινότητα αναμένεται οτι θα επιδείξει ανάλογη στάση και συμπεριφορά με αυτή που είχε δείξει προς τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Ελπιδοφόρο όταν είχε επισκεφθεί το Άγιο Όρος.
Ως γνωστόν ουδέποτε δέχθηκε επισήμως τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής κ. Ελπιδοφόρο στην Κοινότητα. Για επίσημη υποδοχή πάντως δεν γίνεται λόγος, αφού η πλειοψηφία των Μονών αντιδρά για το ταξίδι αυτό.
Το γιατί επιδιώκεται η επίσκεψη αυτή και που αποβλέπει κανείς δεν γνωρίζει. Όπως δεν έχει γίνει γνωστό το ποιος είχε αυτή την φαεινή ιδέα και επιμένει στην πραγματοποίηση.
Όλα δείχνουν οτι πιθανές ημερομηνίες είναι οι τελευταίες ημέρες Ιουνίου ή το πρώτο δεκαήμερο Ιουλίου, αμέσως μετά την επίσκεψη του Πρωθυπουργού στο Άγιο Όρος, στις 4,5,6 Ιουλίου.
Το βέβαιο είναι πάντως ότι η επίσκεψη του Επιφανίου εφ´όσον υλοποιηθεί θα περιλαμβάνει επισκέψεις στις φίλα προσκείμενες προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο Ιερές Μονές, όπως είναι οι Μονές Παντοκράτορος, Ξενοφώντος, Σιμωνόπετρας, Βατοπεδίου και δεν ξέρουμε τι άλλο μπορεί να προκύψει.