από την Ι.Μ.Κερκύρας,Παξών και Διαποντίων Νήσων
Πραγματοποιήθηκε το πρωί της Δευτέρας 11 Απριλίου 2016 στο Πνευματικό Κέντρο, Ιερατική Σύναξη της Ι.Μ. Κερκύρας ενόψει των Αγίων ημερών του Πάσχα. Ομιλητής ήταν ο θεολόγος, συγγραφέας και ομότιμος καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου κ. Χρήστος Γιανναράς με θέμα : Είναι η σωτηρία ατομικό ή εκκλησιαστικό γεγονός ;
Ο κ. Γιανναράς επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι το θέμα της σωτηρίας γνωρίζεται μονάχα με μετοχή και εμπειρία. Σήμερα δυστυχώς επικρατεί σύγχυση στην κοινωνία των ανθρώπων, όπου η πίστη νοείται ως πεποίθηση και η σωτηρία ως αιώνια εξασφάλιση του εγώ. Από την άλλη όμως μεριά, η λέξη σωτηρία προέρχεται από το ρήμα σώζω, που σημαίνει γίνομαι σώος ολόκληρος και φθάνω στην ολοκληρία των υπαρκτικών μου δυνατοτήτων. Με την ανθρώπινη σκέψη ταξινομούμε τα πράγματα σε δύο τρόπους υπάρξεως. Στον τρόπο του κτιστού και στον τρόπο του ακτίστου. Ο τρόπος του κτιστού είναι εκείνος ο λόγος που δεν έχει την αιτία της ύπαρξής του στον εαυτό του, αλλά στην αναγκαιότητα. Κάθε ύπαρξη που δεν έχει την αιτία της στον εαυτό της, έχει αρχή και τέλος. Ο άλλος τρόπος της υπάρξεως, ο άκτιστος, είναι αναίτιος. Έχει ελεύθερα επιλέξει να είναι αυτός που είναι. Κριτήριο της αληθείας δεν είναι το ερώτημα τι, αλλά το πώς. Πριν από κάθε ύπαρξη υπάρχει το ανερμήνευτο ενός λόγου που ρυθμίζει και διέπει τα πάντα. Με την Ενσάρκωση του Λόγου αιτία της ύπαρξης, είναι Εκείνος ο οποίος ελεύθερα θέλει και υπάρχει επειδή αγαπά. Η αγάπη είναι κορύφωση της ελευθερίας και όχι ένα συναίσθημα. Η αγάπη είναι ο τρόπος του υπάρχειν. Δεν είναι τυχαίο ότι ο μόνος ορισμός του Θεού στην Καινή Διαθήκη είναι ότι ο Θεός αγάπη εστί. Τα ονόματα που έδωσε η Εκκλησία στα Τρία Πρόσωπα της Αγίας Τριάδος δεν είναι ονόματα που αντιστοιχούν σε άτομα, αλλά ονόματα που δηλώνουν σχέση.
Επιπλέον ο κ. Γιανναράς σημείωσε ότι εάν σωτηρία είναι να υπάρχεις, επειδή το θέλεις ελεύθερα και αγαπάς ταυτοχρόνως, το αντίθετο είναι ο ατομισμός. Γι’αυτό μέσα στην Εκκλησία δεν υπάρχουν πολλές αμαρτίες, αλλά μια, η αυτονομία . Με τον όρο αμαρτία δεν αναφερόμαστε στην παράβαση ενός νόμου, που συνοδεύεται από την αντίστοιχη ποίνη. Αμαρτία σημαίνει αστοχία, όπου μας δίνεται η δυνατότητα να προσπαθήσουμε ξανά. Η ύπαρξη που γίνεται σχέση, συνιστά τη ζωή που είναι ελεύθερη από κάθε περιορισμό και προκαθορισμό. Η υπερνίκηση του ατομοκεντρισμού, συνεπάγεται την υπερνίκηση του θανάτου. Όπως η αγωνία του Χριστού στον κήπο της Γεθσημανής, για τον επικείμενο θάνατό Του, υπερνικήθηκε με την παράδοσή Του στο θέλημα του Πατρός, δια της διαπροσωπικής σχέσεως.
Εντός του Ορθόδοξου Ναού η αγιογραφία, η υμνολογία, το θυμίαμα, αποτελούν πράξεις σχέσεων, δεν υπάρχει τίποτε το διακοσμητικό, τίποτε για να κάνει εντύπωση. Η Εκκλησία μάς προσκαλεί σε σχέση προσωπική με το Θεό και τους αδελφούς μας.
Καταλήγοντας ο κ. Γιανναράς υπογράμμισε το πρόβλημα της θρησκειοποίησης σήμερα στην Εκκλησία μας. Η θρησκεία αποτελεί ένα ατομοκεντρικό γεγονός, όπου ο άνθρωπος έχει το φόβο για το άγνωστο. Αναζητά κάτι που θα υπερβαίνει τη φύση του και το οποίο το ονοματίζει καλό ή κακό. Προκρίνεται η σωτηρία του εγώ και του ατόμου. Αυτή είναι η βάση κάθε θρησκείας. Από την άλλη μεριά η Εκκλησία είναι η ολοκληρωτική άρνηση των ανωτέρω. Επομένως η σωτηρία γνωρίζεται ως μετοχή, ως κοινωνία προσώπων.
Κατόπιν το λόγο πήρε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος, ο οποίος αφού ευχαρίστησε τον κ. Γιανναρά, υπογράμμισε τη σπουδαιότητα της προσωπικής σχέσεως των ανθρώπων τόσο με το Θεό, όσο και με τους αδελφούς τους.
