Του Σωτήρη Μ. Τζούμα
Θα μου επιτρέψετε σήμερα όσοι με διαβάζετε να σας απασχολήσω με ένα πρόσωπο σεβαστό εκ της θέσεως του αλλά και εκ της πορείας του στον εκκλησιαστικό χώρο: τον Μακ.Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο. Δεν πρόκειται να διαβάσετε την Αγιογραφία του αλλά ούτε και την αποδόμησή του.
Μπορεί να γράφω συχνά τέτοια κείμενα που εμπεριέχουν προσωπικές μαρτυρίες και απόψεις αλλά τώρα το θέμα μας είναι εξόχως ενδιαφέρον αφού αναφέρεται στον Προκαθήμενο της Εκκλησίας μας.
Θα σχολιάσουμε πτυχές της ποιμαντορίας του και θα φωτίσουμε κάποια σημεία της πορείας του που έχουν δεχθεί αρνητική κριτική.
Είχα από καιρό αποφασίσει να σας παρουσιάσω ένα τέτοιο κείμενο αλλά μας πρόλαβε η δοκιμασία της υγείας του με τον απρόσκλητο επισκέπτη τον κορονοϊό. Και είναι η πρώτη φορά στα 12-13 έτη της ποιμαντορίας του που προσευχηθήκαμε όλοι μας- εχθροί και φίλοι του-ολόθερμα για την ταχεία ανάρρωσή του. Όλα δείχνουν ότι παρά τα χρόνια του,κατάφερε να βγει δυνατός και αλώβητος απο αυτή την ταλαιπωρία.Και δόξα τω Θεώ.
Κατ´αρχάς να πω ότι τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο τον γνώρισα όταν ήμουν μαθητής των πρώτων τάξεων του Λυκείου εγώ και εκείνος Γραμματέας της Συνόδου. Ετοιμαζόταν να διαδεχθεί στην Αρχιγραμματεία τον τότε Αρχιμ.Νικηφόρο Τζιφόπουλο που θα εκλέγονταν Μητροπολίτης Χίου.
Μιλάμε για μια Σύνοδο στην οποία υπηρετούσαν ως Αρχιμανδρίτες οι μετέπειτα Μητροπολίτες Νικοπόλεως και Πρεβέζης Μελέτιος, Μαντινείας Αλέξανδρος, Μηθύμνης Χρυσόστομος, Ελευθερουπόλεως Ευδόκιμος, Λήμνου Ιερόθεος κ. ά.
Συνδέθηκα με τον Ιερώνυμο αφού κάθε μέρα σχεδόν πήγαινα στα γραφεία της Συνόδου. Είχαμε καλή επικοινωνία και φοβερούς διαλόγους. Του άρεσαν οι έξυπνες συζητήσεις και οι ατάκες που αυθόρμητα μου έβγαιναν κατά τις συνομιλίες μας.
Και έδειχνε να απολαμβάνει τις ιστορικές γνώσεις μου και ιδιαιτέρως αυτές περί την Εκκλησιαστική μας ιστορία.
Αλλά δεν δέσαμε ποτέ. Δεν ήμουν προφανώς από τους ανθρώπους που ξεχώρισε ίσως γιατί συχνά είχαμε διαφωνίες ως προς την εκτίμηση των εκκλησιαστικών μας θεμάτων και αυτό δεν του άρεσε. Όλο «πάψε μικρέ» μου έλεγε.Ένα από τα περιστατικά που μου έμεινε είναι το εξής: Ερχόμενος στη Χίο να εκφωνήσει το διάταγμα της εκλογής του αειμνήστου Χίου Νικηφόρου , μετά τις τελετές δεν κάθισε στα επίσημα γεύματα αλλά πήρε ένα ταξί και πήγε στην ιστορική Νέα Μονή για να προσκυνήσει την Παναγία και να θαυμάσει αλλά και να μελετήσει τα ψηφιδωτά. Έμεινε σιωπηλός και κοίταζε το ναό με θαυμασμό και δέος! Με τα παιδικά μου μάτια τον έβλεπα και οφείλω να καταθέσω μετά από τόσα χρόνια ότι δεν ήταν ένας περαστικός προσκυνητής ή επισκέπτης. Έννοιωθε αυτό που έκανε. Τον άγγιζε.
Τα χρόνια πέρασαν αλλά πάντα μέσα μου κράτησα ζωντανή την ανάμνηση αυτής της γνωριμίας.
Πάντα τον θεωρούσα έξυπνο και μεθοδικό άνθρωπο. Και πάντα πίστευα ότι λειτουργεί με σύστημα για την αντιμετώπιση των πραγμάτων.
Όταν κατά τις Αρχιεπισκοπικές εκλογές του 1998 εξήλθε νικητής ο Χριστόδουλος, υπήρξα από τους ανθρώπους που ήθελαν και ομολογουμένως προσωπικά το προσπάθησα να γεφυρώσουν τη σχέση τους οι δύο άνδρες.
Μέχρι και στην εορτή του, του Αγίου Ιερωνύμου, ενίσχυσα τον Χριστόδουλο να πάει στη Λιβαδειά για να του ευχηθεί και πήγε.
Αισιοδοξία τότε στην Εκκλησία μας και χαμόγελα. Ήταν μια εποχή που κάτι πήγε να αλλάξει. Αλλά ο φθονερός διάβολος δεν το ήθελε αυτό και το χάλασε.
Οι υπονομευτές καιροφυλακτούσαν. Και φρόντισαν να χαλάσουν πάλι το
κλίμα και να διαρρήξουν αυτό που πήγε να γίνει. Ο Ιερώνυμος ήταν ευάλωτος σε αυτά και ενέδωσε στις πιέσεις των κακών συμβούλων του εκείνη την εποχή.
Έτσι δεν καταφέραμε να φέρουμε περισσότερο κοντά τους δύο άνδρες.
Ήταν η πρώτη απογοήτευση που πήρα απο τον Ιερώνυμο.
Διότι ο Χριστόδουλος μολονότι την εποχή εκείνη ήταν ο ισχυρός και δεν είχε ανάγκη, έτεινε το χέρι του στον Ιερώνυμο συμβιβαστικά αλλά εκείνος δεν είχε ξεπεράσει την ήττα και κάθε μέρα μηχανεύονταν νέα πράγματα εναντίον του Αρχιεπισκόπου ( τόσον εντός της Ιεραρχίας αλλά και εκτός αυτής) που ήταν κατώτερα του επιπέδου του.
Η συμπεριφορά αυτή ασφαλώς δεν ήταν προϊόν της δικής του βούλησης αλλά κυρίως ήταν αποτέλεσμα των πιέσεων που δέχονταν από τους κακούς συμβούλους που τον πλαισίωναν και αυτός τους άκουγε ενώ μπορούσε να τους ξαποστείλει. Αλλά δεν το έκανε.
Και ήταν η εποχή που ενώ όλοι οι άλλοι τον έλεγαν… «Αρβανίτη», εγώ του είχα δώσει το προσωνύμιο «Στρατηγός» και μάλιστα… Στρατηγός διατελών εν συγχύσει, λόγω της πίκρας που κουβαλούσε.
Η σχέση μου με τον Ιερώνυμο έκτοτε έχει περάσει απο σαράντα κύματα. Όταν εξελέγη Αρχιεπίσκοπος στην αρχή με φώναξε και μιλήσαμε. Με ρώτησε κάποια πράγματα και του απάντησα ειλικρινά . Το εκτίμησε. Κι εγώ το χάρηκα. Αλλά την επικοινωνια μας αυτή δεν είδε με καλό μάτι το στενό περιβάλλον του. Εκεί είχα πάντα πρόβλημα.
Το περιβάλλον του Ιερωνύμου με έβλεπε ως
μαύρο πρόβατο. Όταν με συναντούσαν μου έλεγαν ότι του λένε τα καλύτερα για μένα αλλά στην πραγματικότητα με ..κατεδάφιζαν.
Και έτσι από ένα σημείο και μετά δεν αντάλλασσα ούτε χαίρετε με τον Αρχιεπίσκοπο.
Ο μόνος ειλικρινής εκ των στενών συνεργατών του , που προσπάθησε πραγματικά μετά από μία μακρά περίοδο ψυχρότητας που πέρασα μαζί του να με φέρει πάλι σε επικοινωνια και να τον συναντήσω ήταν ο Σεβ. Μητροπολίτης Φθιώτιδος Συμεών, ο τότε Πρωτοσύγκελλος του. Δεν τα κατάφερε παρά τις προσπάθειες. Έκτοτε πορευόμαστε (με τον Αρχιεπίσκοπο) σε απόσταση ο ένας από τον άλλον.
Και κάποιοι εκ των συνεργατών του συνεχίζουν φιλότιμα το έργο τους ώστε οι δρόμοι μας να μη βρουν ποτέ σημείο τομής. Ας είναι καλά.
Το σημερινό κείμενο μου το ενέπνευσε φίλος καρδιάς δικός μου και στενός συνεργάτης του Αρχιεπισκόπου, που αγαπά πολύ τον Αρχιεπίσκοπο και μου είπε να μην τον παρεξηγώ που είναι κλειστός.
Έχει και αυτός απογοητευθεί με πολλούς εκ των γύρω του και ας μην το δείχνει.
Και η κατάσταση μπορεί να είναι έτσι. Το σέβομαι και το αποδέχομαι.
Φίλος δημοσιογράφος που γνώριζε από κοντά τον Μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο μου είχε πει ότι «ο άνθρωπος αυτός γεννήθηκε για να τον εκμεταλλεύονται οι γύρω του. Καρδιά παιδιού σε μυαλό μεγάλου ηγέτη».
Πάντα έτσι γίνεται με τους ανθρώπους της εξουσίας.
Για τον Ιερώνυμο άλλος φίλος δημοσιογράφος έχει πει πως «είναι ένας μοναχικός λύκος». Και σε αυτό υπάρχει αλήθεια.
Πόσους βοήθησε, πόσους ανέδειξε και τους έκανε πρίγκηπες της Εκκλησίας μας και στη συνέχεια τον πρόδωσαν!
Μολονότι διαφωνούμε σε πολλά με τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών κ. Ιερώνυμο, οφείλω να του αναγνωρίσω μια μεθοδικότητα και μία στρατηγική που μόνον ένας φωτισμένος και ξεχωριστός άνθρωπος θα είχε.
Ωστόσο στα δώδεκα προς δεκατρία χρόνια Αρχιεπισκοπείας θα αναμέναμε να κάνει περισσότερα πράγματα για το καλό της Εκκλησίας.
Θα μείνει στην ιστορία της Εκκλησία μας ως ο μοναδικός Αρχιεπισκοπος που πορεύτηκε με μηδέν αντιπολίτευση. Και το πλεονέκτημα αυτό δεν το εκμεταλλεύτηκε. Δεν έκανε αυτά που μπορούσε να κάνει. Δεν δημιούργησε τομές. Άφησε το νερό να τρέξει στο αυλάκι. Ας ευχηθούμε πως στον χρόνο που θα του χαρίσει ο Θεός από δω και στο
εξής θα αναπληρώσει τα ελλείποντα.
Θα κάνει μερικά πράγματα στη διοίκηση της Εκκλησίας και θα αφήσει την σφραγίδα του.
Στον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο ποτέ δεν άρεσε η περιττή προβολή δια της αμέσου εκθέσεως. Προτιμούσε οι άλλοι να μιλούν γι’ αυτόν και να φτιάχνουν έναν μύθο.
Με αυτό τον μύθο προσπάθησε να γινει το 1998 Αρχιεπίσκοπος αλλά δεν ήταν αρκετός.Έπρεπε να είναι πιο ειλικρινής με τους συνεπισκόπους του. Και αυτό δεν το βελτίωσε ποτέ. Εξακολουθεί να λειτουργεί μυστικά και κρυφά.
Κατά βάθος παρά την «υστεροβουλία» που φαίνεται να τον κατευθύνει είναι καλοπροαίρετος τις περισσότερες φορές.
Εκ της ιδιοσυγκρασίας του μπορεί να διαθέτει πείσμα …Αρβανίτικο!
Αν τον ενοχλήσεις κάπου δύσκολα το ξεχνά.
Όσοι τον γνωρίζουν και έχουν πορευτεί χρόνια της ζωής τους κοντά του, τον θεωρούν φιλάνθρωπο και κρυφό ευεργέτη πολλών ανθρώπων. Γνωρίζει πολύ καλά το «μη γνώτω η αριστερά της δεξιάς το έργο». Αλλά δυστυχώς μόνο εκεί που θέλει. Σε αυτούς που θεωρεί ότι του κάνουν κριτική ή εκθέτουν τον ιδιωτικό βίο του,ούτε νερό δεν δίνει.
Ποτέ δεν είδε με καλό μάτι όσους τον αγνόησαν ή περιφρόνησαν ακόμη και αν ήταν παιδιά του. Ήθελε τυφλή υπακοή. Μαζί στην καταστροφή αλλά και μαζί στη δικαίωση, στις επιτυχίες και στις στις απολαβές. Έτσι είναι στις οικογένειες, στις φαμίλιες. Όλοι μετέχουν της χαράς, αλλά και συνδράμουν στα βάρη της οικογένειας. Και είχε απόλυτο δίκαιο.
Στα δώδεκα σχεδόν δεκατρία χρόνια που κυβερνά το σκάφος της Εκκλησίας θα μπορούσε να κάνει θαύματα. Δυστυχώς το περιβάλλον και η αυλή των μεγάλων ανδρών δρα μερικές φορές , ως τροχοπέδη στα οράματά τους.Δεν πρόλαβε να προωθήσει ανθρώπους και να τους κάνει Αρχιερείς και αυτοί προετοιμάζονται από τώρα για την επόμενη μέρα. Δημιουργούν ομάδες και περιμένουν.
Στην παρούσα φάση τους ακούει όλους αλλά κάνει ότι δεν καταλαβαίνει γι’ αυτό στον τέλος κάνει αυτό που θέλει ο ίδιος και όχι αυτό που οι άλλοι του υπαγόρευσαν!
🔺Στην εποχή Τσίπρα έκανε αρκετά λάθη όχι από δόλο αλλά από την επιθυμία του να έχει η Εκκλησία καλή σχέση με την τότε Αριστερή Κυβέρνηση .
Είχε άνεση στην επικοινωνία του με τον τότε Πρωθυπουργό και ήθελε να το εκμεταλλευτεί αυτό για το καλό της Εκκλησίας.
Δυστυχώς επεχείρησε ο Τσίπρας να εκμεταλλευτεί τον Ιερώνυμο εις βάρος της Εκκλησίας.
Ο Αρχιεπίσκοπος από την αγωνία του να πράξει και να αφήσει πίσω του κάτι μεγάλο για την Εκκλησία και να την διασφαλίσει οικονομικά για το αβέβαιο μέλλον που έρχεται μπήκε σε έναν διάλογο μαζί του που δεν είχε οργανωθεί σωστά.
Επι της ουσίας ο στόχος του Αρχιεπισκόπου ήταν σωστός αλλά έπασχε στα σημεία και στην ενημέρωση της Ιεραρχίας.
Δυστυχώς «προδώθηκε» από τους κοντινούς του οι οποίοι έπαιζαν το προσωπικό τους παιχνίδι και παρουσίαζαν την Ιεραρχία ως άβουλη και του χεριού τους. Όχι ότι είχαν άδικο σε αυτό αλλά είναι από αυτά που δεν αποκαλύπτονται στον συνομιλητή σου μέχρι να δεις ότι είναι έμπιστος και ειλικρινής.
Ευτυχώς αποκαλύφθηκαν οι μεθοδεύσεις και το σχέδιο έμεινε μετέωρο.
Και δεν ξέρω αν έχει καταλάβει ο Αρχιεπίσκοπος τους πραγματικούς λόγους αυτής της αποτυχίας.
🔺Στην εποχή των μνημονίων ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος έβγαλε χωρίς μεγάλα λόγια και βαρύγδουπες ανακοινώσεις το ανθρώπινο πρόσωπο της Εκκλησίας!
Κινδύνεψε βέβαια η Εκκλησία να μετατραπεί σε μια απέραντη ΜΚΟ ,αλλά οι χιλιάδες λαού που ξυπνούσαν και ήξεραν ότι θα βρουν ένα πιάτο ζεστό φαγητό, ήταν ένα κατόρθωμα που ο ιστορικός του μέλλοντος θα το πιστώσει στην Εκκλησία και προσωπικά στον αθόρυβο πρωθιεράρχη της Ιερώνυμο τον Β΄.
Ναι σίγουρα δεν ίδρυσε ο Χριστός την Εκκλησία Του για να ταΐζει τον κόσμο- άλλος είναι ο σκοπός της- αλλοίμονο, όμως, στην Εκκλησία εκείνη που θα βλέπει τους ναυαγούς της ζωής και θα αδιαφορεί.
Και ο Ιερώνυμος αυτό το έχτισε σωστά.
🔺Σήμερα, στην εποχή του κορονοϊού η Εκκλησία μας φαίνεται στα μάτια του κόσμου να έχει αποδεχθεί αδιαμαρτύρητα τις αποφάσεις που τις επιβάλλονται.
Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος δεν αισθάνεται καλά με όλα αυτά αλλά το διαχειρίζεται με λίγα λόγια, με σύνεση και με νηφαλιότητα.
Ξέρει ότι μια σύγκρουση αυτή τη στιγμή μεταξύ Εκκλησίας-Πολιτείας θα κάνει την κοινωνία να εξεγερθεί κατά της Εκκλησίας και η Εκκλησία σε μια τέτοια περίπτωση θα μείνει με τους λίγους ευσυνείδητους χριστιανούς και ίσως τον φανατισμό κάποιων ακραίων.Και αυτό θα ήταν μοιραίο. Η Εκκλησία ανήκει σε όλους ακόμη και στους ολιγόπιστους και δειλούς. Και οφείλει να τους στηρίξει.
Το λάθος του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου είναι ότι δεν βγήκε ποτέ προς τον λαό να μιλήσει ειλικρινά και αληθινά , παρ’ εκτός στην Ακολουθία του Ακαθίστου κατά την Μεγάλη Τεσσαρακοστή τρ. έτους, εν μέσω κορονοϊού. Ήταν μια επιτυχημένη παρέμβαση και μια ενθαρρυντική και παρηγορητική παρουσία στους κατ’ οίκον περιορισμένους και θλιμμένους Έλληνες.
Μπορεί να μην εξήγησε την ενδοτική στάση της Εκκλησίας ως όφειλε. Ήταν όμως ειλικρινής και η παρέμβαση αυτή μας άγγιξε. Μας ενίσχυσε. Μας ηρέμησε.
Το κακό ήταν ότι την σωστή αυτή κίνηση που ο λαός μας την εξέλαβε ως αυθόρμητη απόφαση του Αρχιεπισκόπου να απευθυνθεί από την καθέδρα του στο λαό μας ,την δίπλωσε με συνέντευξη στην οποία είπε τα ίδια σχεδόν πράγματα και αυτό φάνηκε σαν να ήταν στημένο για να σταματήσει ο κόσμος να βρίζει και να ζητά από τον Ιερώνυμο να πάρει θέση για τους κλειστούς ναούς μας.
Κάποιοι… αλιβάνιστοι που τον περιβάλλουν του το παρουσίασαν ως επιτυχία αλλά δεν ήταν. Ήταν ένα καλό βήμα που θα μπορούσε να έχει μια καλύτερη συνέχεια.
Είναι οι ίδιοι που του βάζουν κατά καιρούς κάποιες φράσεις στο στόμα (όπως το «εμείς πιστεύουμε: πρώτα ο άνθρωπος») οι οποίες ενώ ηχούν εύηχα και εκλαμβάνονται ως προοδευτικές για να ηρεμήσουν τους υβριστές της Εκκλησίας, εντούτοις είναι φράσεις εκτός Εκκλησίας.
Και μεταξύ μας δε νομίζω να τις πιστεύει και ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος και ας τις εκστομίζει! Γοητεύεται προς στιγμή απο αυτές και τις υιοθετεί. Αλλά μετά όταν τις συνειδητοποιήσει δεν τις επαναλαμβάνει.Και αυτό τα λέει όλα.
Αυτά που πιστεύει ακράδαντα ο Ιερώνυμος του γίνονται εμμονή και τα λέγει με κάθε ευκαιρία.
Ας θυμηθούμε στο σημείο αυτό μερικές από τις αστοχίες του.
🔺Συνελήφθη ο Σεβ. Μητροπολίτης Κερκύρας Νεκτάριος γιατί αποφάσισε να τηρήσει τις παραδόσεις αιώνων σε μια επαρχία που ο Άγιος Σπυρίδων είναι αποδεκτός από πιστούς και απίστους. Και οδηγήθηκε ο Σεβ. Νεκτάριος στην Αστυνομία και η επίσημη Εκκλησία δεν έβγαλε ένα ανακοινωθέν. Θα μπορούσε να δείξει η Σύνοδος με μια διακριτική παρέμβαση ότι είναι κοντά στον διωκόμενο Ιεράρχη.Αλλά φωνή βοώντος.
Αλλά και στη συνέχεια όταν δικάστηκε ο Σεβ. Κερκύρας η Εκκλησία δεν απέστειλε επίσημη αντιπροσωπεία στην Κέρκυρα. Ενώ μπορούσε να πάει ακόμη κσι ο ίδιος με δύο Συνοδικούς. Οι 16 Ιεράρχες που παρέστησαν πήγαν γιατί το ήθελαν οι ίδιοι. Την ίδια αντιμετώπιση είχε και ο Σεβ. Κυθήρων.Κανένα ενδιαφέρον από την διοίκηση της Εκκλησίας για τον διασυρμό του Σεβ. Κυθήρων από τον δήμαρχο του νησιού που ήθελε να παραστήσει τον τοπικό Χαρδαλιά.
Και τα δύο αυτά περιστατικά δημιούργησαν αρνητική εικόνα για την ηγεσία της Εκκλησίας.
🔺Ένα δεύτερο θέμα που επίσης προκάλεσε ψιθύρους είναι η μη σύγκληση της Ιεραρχίας.
Όταν ήλθε η ώρα της Συνεδριάσεως της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, αντί να βγει και να πει ο ίδιος με πατρικό και αγαπητικό τρόπο προς όλο το δοκιμαζόμενο ποίμνιο ότι μπορούμε να ζήσουμε και χωρίς Ιεραρχία μια φορά, αφού δεν έχουμε επείγοντα θέματα, ζήτησε από τους Ιεράρχες να το αποφασίσουν οι ίδιοι στέλνοντας επιστολές. Και η πλειοψηφία των Ιεραρχών ναι μεν είπε όχι στη σύγκληση της Ιεραρχίας αλλά λίγες ημέρες αργότερα έσπευσε το 1/4 των Ιεραρχών με προθυμία στην Αγιοκατάταξη του νέου Αγίου Καλλινίκου, επισκόπου Εδέσσης.
Ενώ θα μπορούσε να γίνει κάτι που θα έμενε στην ιστορία: να εισηγηθεί ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος, χωρίς να το βγάλει σε λοταρία για να πάρει τη γνώμη των άλλων Ιεραρχών, μία μόνο συνεδρία της ΙΣΙ , στον υπερμεγέθη Ιερό Ναό Αγ. Παντελεήμονος Αχαρνών ή στον αντίστοιχο μεγαλοπρεπή του Αγ. Δημητρίου Θεσσαλονίκης( δεν είχε καταληφθεί ακόμη από τον Κορονοϊό η συμπρωτεύουσα ).
Θα τελούσε την Θεία Λειτουργία ο νεότερος τη τάξει όλων των Ιεραρχών- όπως γίνεται σε κάθε Ιεραρχία-κάποιοι εκ των Ιεραρχών μας – οι πλέον καλλίφωνοι– θα σχημάτιζαν τους χορούς και θα έψαλλαν και οι άλλοι συμπροσευχόμενοι θα διακτινίζονταν μέσα στο ναό (τηρώντας τα προβλεπόμενα υγειονομικά μέτρα).
Στο τέλος θα τελούσαν και δέηση στον Κύριο κατά της πανδημίας προεξάρχοντος του Αρχιεπισκόπου.
Φανταστείτε πώς θα ένιωθε το χριστεπώνυμο πλήρωμα της κατά Ελλάδα Εκκλησίας αν έβλεπε περί τον Αρχιεπίσκοπο σύσσωμη την σεπτή Ιεραρχία, γονυκλινείς να ικετεύουν στον Αρχιποίμενα Ιησού Χριστό «υπέρ υγείας και σωτηρίας» σύμπαντος κόσμου και απαλλαγής αυτού από του θανατηφόρου λοιμού! Θα ένιωθε και θα διαπίστωνε πως η Εκκλησία είναι αεί προσευχομένη για τους μηδέποτε προσευχομένους. Θα έβλεπε τους ταγούς της Εκκλησίας «εν ενί στόματι και μια καρδία» να υψώνουν χείρας ικέτιδας «υπέρ των αυτών αμαρτημάτων και των του λαού αγνοημάτων».
Είχε πει σ’ εκείνη την επικοινωνία με τον λαό από το βήμα του Καθεδρικού Ναού των Αθηνών ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος πως στην μετά Κορονοϊό εποχή όλα θα είναι διαφορετικά. Ο Θεός να χαρίζει υγεία σε όλο τον κόσμο, αλλά για να είμαστε ρεαλιστές, στην μετά κορονοϊό εποχή δεν θα επιβιώσουμε όλοι.
Κάποιοι αδελφοί μας, ίσως κι εμείς, θα εξέλθουμε εκ του ματαίου τούτου κόσμου. Ίσως ο ιός της κορώνας επισκεφτεί κι άλλους ιεράρχες. Οπότε η εναπομείνασα σεπτή Ιεραρχία θα κληθεί να αναπληρώσει κάποιες χηρεύουσες Μητροπόλεις.
Και ανθρώπινα σκεπτόμενοι, οι εν δυνάμει νεοεκλεγέντες Μητροπολίτες θα είναι η μετά Ιερώνυμο εποχή.
Έτσι ο Αρχιεπίσκοπος έχει το δικαίωμα αλλά και την υποχρέωση έναντι της ιστορίας και του λαού, να στελεχώσει την Εκκλησία με ικανούς, ηθικούς, πιστούς, αξίους, δραστήριους και έχοντες την «έξωθεν καλήν μαρτυρίαν» κληρικούς ώστε να επανευαγγελίσουν, στηρίξουν, ενισχύσουν και παρηγορήσουν τον Ελληνικό λαό, από τον οποίο κάποιοι προσπαθούν να ξεριζώσουν τον Χριστό και την Ελλάδα.
Ίσως στις κρίσεις μας να αδικούμε. Είναι ανθρώπινο. Πολλές φορές παρεξηγούμε κάποιον ή παρερμηνεύουμε τις ενέργειές του.
Αλάνθαστος είναι μόνο ο Κύριος.
Ο λαός μας λέει «μεγάλα καράβια, μεγάλες φουρτούνες». Ο Μακαριώτατος έλαχε να πηδαλιουχεί την Εκκλησία της Ελλάδος στις πλέον δύσκολες στιγμές της νεωτέρας ιστορίας. Οι αποφάσεις του όμως βαρύνουν τον ίδιο προσωπικά αλλά έχουν αντίκτυπο και σε μας. Χρέος δικό του, να αποφασίζει με γνώμονα το θέλημα του Θεού και την ωφέλεια των ψυχών του σκάφους της Ελλαδικής Εκκλησίας. Υποχρέωση δική μας, να προσευχόμαστε για τον Αρχιεπίσκοπο και τους Ποιμένες μας ώστε να έχουν θεοφιλή και θεάρεστη ποιμαντορία.
Και σε αυτή την άχαρη εποχή ας μη μας δώσει ο Θεός την θλίψη της απώλειας δικών μας ανθρώπων.
Οσο για την επόμενη μέρα, την μετά Ιερώνυμο εποχή ας μην βιαζόμαστε.
Σίγουρα υπάρχουν φιλοδοξίες και σίγουρα έχουν καταγραφεί οι εμφανώς ενδιαφερόμενοι. Ωστόσο όσο βρίσκεται στο πηδάλιο της Εκκλησίας ο Ιερώνυμος δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ποιός έχει το προβάδισμα.
Στις Αρχιεπισκοπικές εκλογές αλλιώς σκέφτονται οι Ιεράρχες τώρα για την επόμενη μέρα και αλλιώς θα σκεφτούν και θα αποφασίσουν όταν δεν υπάρχει Αρχιεπίσκοπος.Ας το έχουν αυτό υπόψη τους οι βιαστικοί δελφίνοι και οι υποτακτικοί τους που ανακατεύουν την κόλαση και μάλιστα μερικοί εξ αυτών το παίζουν σε πολλά ταμπλό. Αλλά το έξυπνο και ύπουλο πουλί από τη μύτη πιάνεται… Και ο νοών νοείτω…!