Στις τελευταίες εξελίξεις που διαδραματίζονται γύρω από την Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά αναφέρθηκε ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης σε συνέντευξη που παραχώρησε στο mononews.gr και τον δημοσιογράφο Νίκο Χασαπόπουλο.Μισές αλήθειες και μισά ψέματα έτσι για να περνάει η ώρα… Αφού ομολογεί ότι η Μόνη έχασε την κτηματική περιουσία της μας διαβεβαιώνει ότι η ελληνική κυβέρνηση θα φροντίσει για όλα. Η ελληνική κυβέρνηση σήμερα γιατί αύριο κανείς δεν ξέρει τι θα ξημερώσει! Το βέβαιο είναι ότι αυτά που ίσχυαν επί αιώνες για τη Μόνη Σινά δεν ισχύουν πια… Η αμέλεια της Μονής και η αδιαφορία των κυβερνώντων επέφεραν αυτό το τραγικό αποτέλεσμα!
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πάμε Σινά τώρα, κύριε Υπουργέ. Τι έγινε; Ξαφνικά λοιπόν, παρά τις διαβεβαιώσεις που είχατε εδώ, δημόσιες διαβεβαιώσεις μπροστά στις κάμερες της τηλεόρασης και κατ’ ιδίαν με τον Πρωθυπουργό, ήρθε αυτή η δικαστική απόφαση, η οποία ανατρέπει τουλάχιστον το ιδιοκτησιακό καθεστώς.
Και, από ό,τι καταλάβαμε, έως τώρα υπάρχει μια συμφωνία για το θρησκευτικό καθεστώς, το οποίο παραμένει το ίδιο και αμετάβλητο. Δεν είμαι βέβαιος τι θα γίνει με τις βίζες των καλογήρων εκεί – αλλά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς; Γιατί δεν έληξε όλη η ιστορία με τη δική σας επίσκεψη εκεί, με τη συμφωνία που κάνατε με τον ομόλογό σας; Τι συνέβη;
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους, διότι φοβούμαι ότι συγχωνεύσατε ετερόκλητα ζητήματα. Η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Όρους Σινά είναι μια Μονή, η οποία έχει τεράστιο ιστορικό βάρος για την Ορθοδοξία, ανατρέχοντας στον 6ο αιώνα μ.Χ.. Άρα, είναι μία λειτουργούσα Μονή για περισσότερο από 1.500 χρόνια, μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO με εξαιρετική θρησκευτική και συναισθηματική αξία. Τα ζητήματα που αφορούν στον χαρακτήρα και τα περιουσιακά δικαιώματα στη Μονή δεν είναι τωρινά, αλλά ανατρέχουν δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες χρόνια.
Η δικαστική εκκρεμότητα επίσης δεν προέκυψε τώρα, αλλά είναι υπερδεκαετής. Άρα αντιλαμβανόμαστε ότι δεν είναι κάτι νέο, αλλά κάτι που κληρονομήσαμε. Η πραγματικότητα είναι ότι έγινε μια προσπάθεια να υπάρξει εξωδικαστική επίλυση της διαφοράς, δηλαδή να παύσει η αντιδικία, για να μπορέσει να συνεχίσει η λειτουργία της Μονής κατά τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούσε. Η συμφωνία αυτή θα έπαυε την αντιδικία, αλλά δεν θα κατοχύρωνε στο διηνεκές τον λατρευτικό χαρακτήρα της Μονής.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εννοείτε τον θρησκευτικό τρόπο που λειτουργούσε; Αν δεν κάνω λάθος, το θέμα είναι το ιδιοκτησιακό τώρα, έτσι; Κανείς δεν πειράζει το θρησκευτικό.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Στον αιγυπτιακό νόμο δεν υφίσταται ειδική ρύθμιση για την Ιερά Μονή, παρά τον μακραίωνο θρησκευτικό χαρακτήρα της. Προέκυψε η εφετειακή απόφαση, η οποία περιέχει θετικά και αρνητικά στοιχεία. Το θετικό είναι ότι διασφαλίζεται εις το διηνεκές ο ελληνορθόδοξος λατρευτικός χαρακτήρας. Καλό είναι να μην το υποτιμούμε, διότι, ανεξαρτήτως της ιδιοκτησίας, ένα κυρίαρχο κράτος έχει τα όπλα να παρέμβει. Σήμερα λοιπόν, μετά από την έκδοση της απόφασης αυτής, η οποία είναι μοναδική στους 15 αιώνες λειτουργίας της Μονής, πλέον και με τη βούλα του αιγυπτιακού δημοσίου αναγνωρίζεται ένας λατρευτικός και ελληνορθόδοξος χαρακτήρας, ο οποίος θα παραμένει αναλλοίωτος στο μέλλον.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Επειδή έχω επισκεφθεί τη Μονή, πραγματικά νιώθεις μία υπερηφάνεια μπαίνοντας μέσα, βλέποντας στο Σινά την ελληνική σημαία.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Η ελληνική σημαία θα συνεχίσει να κυματίζει, σας διαβεβαιώ γι’ αυτό. Το αρνητικό της απόφασης είναι ότι δεν αποδίδει την κυριότητα στη Μονή.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Υπάρχει περίπτωση να διακοπεί ή να δυσκολευτεί η τροφοδοσία της Μονής;
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Δεν υπάρχει καμία απολύτως περίπτωση να υπάρξει κίνδυνος για την οικονομική επιβίωση της Μονής. Ο κίνδυνος έγκειται κυρίως στη συνέχεια, από την άποψη των μοναχών. Εκείνο, το οποίο θα πρέπει να εξασφαλιστεί είναι ότι οι εγκαταβιούντες στη Μονή θα παραμείνουν ανεμπόδιστοι στο να ασκήσουν τα μοναστικά τους καθήκοντα και θα ανανεώνεται η παρουσία τους. Η ελληνική πολιτεία θα μεριμνήσει γι’ αυτό. Και η πραγματικότητα είναι ότι η απόφαση του αιγυπτιακού Εφετείου μας έδωσε ένα μεγάλο όπλο για να μπορέσουμε να διατηρήσουμε τη συνέχεια αυτή.
Δεν υπάρχει ποτέ περίπτωση η ελληνική Πολιτεία να εγκαταλείψει τη Μονή. Βρίσκομαι σε διαρκή επαφή με τον Ηγούμενο στην Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης και με τους μοναχούς, έτσι ώστε να έχω και τη δική τους θέση στα ζητήματα αυτά. Είναι προφανές ότι δεν πρόκειται ποτέ να υπάρξει η οποιαδήποτε απόφαση εκ μέρους της ελληνικής Πολιτείας ερήμην εκείνων που αυτήν την στιγμή έχουν τον πρώτο λόγο, επειδή ζουν στην Ιερά Μονή. Είχα, επίσης, την ευκαιρία να επικοινωνήσω και με τον Οικουμενικό Πατριάρχη για τα ζητήματα αυτά.
Και θα ήθελα να πω και κάτι ακόμη. Ορισμένοι μέμφονται σήμερα την κυβέρνηση, μολονότι δεν είχε υπάρξει διευθέτηση ούτε του ιδιοκτησιακού ούτε της συνέχειας της Μονής για 15 αιώνες. Πάντοτε οι μοναχοί στη Μονή λάμβαναν ολιγόμηνη άδεια παραμονής, χωρίς αιγυπτιακή ιθαγένεια, με κίνδυνο η Μονή κάποια στιγμή να στερέψει από ζωή. Έρχονται λοιπόν σήμερα να χρεώσουν υποκριτικά στην κυβέρνηση ό,τι δεν έχει λυθεί αιώνες – ούτε από όσους άσκησαν πολιτική εξουσία στο παρελθόν.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είκοσι είναι οι μοναχοί τώρα; Υπάρχει περίπτωση να αυξηθούν με αυτή την απόφαση, με αυτή τη συμφωνία που κάνατε…
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Η αιγυπτιακή πλευρά, σε όλους τους τόνους, την ίδια ημέρα που έγινε γνωστή η απόφαση, με ανακοίνωση της Προεδρίας και με ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών χωριστή, ως μη είθισται αφού Προεδρία και το Υπουργείο Εξωτερικών δεν βγάζουν αποφάσεις για να σχολιάσουν δικαστικές αποφάσεις, δήλωσε ότι θα διασφαλίσει απολύτως το status quo της Μονής. Και αν παρατηρήσατε την ανακοίνωση που εξέδωσε εχθές ο Αιγύπτιος ομόλογός μου μετά τη συνάντησή μας, είναι νομίζω πάρα πολύ εύγλωττη. Αναφέρει ρητά: «Διασφαλίζεται απολύτως το status quo της Μονής».
Τι σημαίνει status quo; Σημαίνει το καθεστώς, το οποίο προϋφίστατο της απόφασης. Άρα, λοιπόν, όλα τα δικαιώματα τα οποία απορρέουν από την πολιτιστική κληρονομιά, η οποία είναι καταγεγραμμένη και στην UNESCO για την Μονή, εξακολουθούν να διατηρούνται. Αλλά κάτι ακόμα. Είναι πάρα πολύ σημαντικό, και θα επενδύσω όλη μου την προσπάθεια το αμέσως επόμενο διάστημα, έτσι ώστε να έλθει μια συμφωνία με την αιγυπτιακή πλευρά, η οποία θα επιλύει ζητήματα αιώνων. Γιατί η δική μας θέση δεν είναι ότι απλά διαιωνίζουμε τα προβλήματα περιμένοντας απλά και μόνο να λήξει η θητεία μας.
Εμείς αγγίζουμε τα προβλήματα στην πηγή τους, αναλαμβάνοντας μερικές φορές και το κόστος γι’ αυτό. Αλλά εγώ σας διαβεβαιώ ότι με την καλή προαίρεση, που οφείλω να πιστώσω στην αιγυπτιακή πλευρά, σεβόμενος το δίκαιο μιας φιλικής χώρας, θα καταβάλω κάθε δυνατότητα, έτσι ώστε να έχουμε μια συμφωνία που θα διασφαλίζει δύο πρωτίστως μεγάλα ζητήματα: τον νομικό χαρακτήρα και τη φυσική συνέχειά της Μονής.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είστε αισιόδοξος δηλαδή. Πότε θα έχουμε το επόμενο βήμα, κύριε Υπουργέ;
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Έχουμε συμφωνήσει να επεξεργαστούμε τις αμοιβαίες προτάσεις. Η εκτίμησή μας είναι ότι εντός Ιουνίου θα έχουμε ανταλλαγές κειμένων, έτσι ώστε να μπορέσουμε να προχωρήσουμε ουσιαστικά τη συζήτηση. Διατηρώ την πεποίθηση ότι στο πνεύμα σεβασμού των ελληνο-αιγυπτιακών σχέσεων, οι οποίες σήμερα έχουν αναχθεί σε στρατηγικό επίπεδο, η Μονή θα συνεχίσει να αποτελεί μεγαλειώδες θρησκευτικό σύμβολο, όπως συνέβαινε ανέκαθεν.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η Αίγυπτος, κύριε Υπουργέ, είναι ένας ισχυρός σύμμαχος, αλλά δύσκολος σύμμαχος σε όλες τις διαπραγματεύσεις. Δεν ήταν εύκολες οι διαπραγματεύσεις που κάναμε με τους Αιγυπτίους. Από πού αντλείτε την αισιοδοξία σας ότι αυτή τη φορά θα πάνε μια χαρά; Σας θυμίζω τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Σε μια συζήτηση πάντοτε ανακύπτουν δυσκολίες. Από άποψη είμαι άνθρωπος διαβουλευτικός. Θεωρώ ότι οφείλεις να σέβεσαι τη θέση του συνομιλητή σου, ιδίως όταν η θέση αυτή έχει έρεισμα στην ίδια την κυριαρχία ενός κράτους, όπως εδώ επάγεται η αιγυπτιακή πλευρά σε σχέση με τις αρχαιότητες, οι οποίες βρίσκονται εντός της επικράτειάς της ή με τις δικαστικές αποφάσεις που εκδίδονται. Εντούτοις, είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω, κατά την ολιγόωρη παραμονή μου στο Κάιρο, την αμοιβαία επιθυμία μας να διατηρήσουμε τη σχέση μας σε υψηλό επίπεδο προς όφελος των δύο χωρών μας και της περιφερειακής ασφάλειας.
