Του π. Ηλία Μάκου
Ένα δείγμα του ηρωισμού των Σουλιωτών, είναι και ο χορός του Ζαλόγγου, όπου ατρόμητες Σουλιώτες αυτοθυσιάστηκαν με τα παιδάκια τους στην αγκαλιά, πέφτοντας από τον απόκρημνο βράχο.
Την Κυριακή 30 Μαΐου, παρουσία της προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου και της προέδρου της Επιτροπής “Ελλάδα 2021” Γιάννας Αγγελοπούλου θα πραγματοποιηθούν λιτά, χωρίς τη συμμετοχή κόσμου, οι επετειακές εκδηλώσεις για τους αγώνες των Σουλιωτών.
Με αφορμή το γεγονός αυτό και σε συνδυασμό με τα άλλα έργα, που έχουν προγραμματιστεί, στο πλαίσιο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, να σημειωθεί ότι είναι αναγκαία η αποκατάσταση ζημιών, αποτελεί αίτημα των μοναζουσών, που έχουν προκληθεί από σεισμό το Μάρτιο του 2020, στο ναό της παλαιάς Μονής του αγίου Δημητρίου, κάτω από τον θρυλικό βράχο του Ζαλόγγου, με τον οποίο συνδέεται μέσω 400 σκαλοπατιών.
Μάλιστα τη Μονή είχε επισκεφθεί τον Οκτώβριο του 2020 η Γιάννα Αγγελοπούλου, στο πλαίσιο των συναντήσεών της ανά την Ελλάδα για την προετοιμασία της Επετείου.
Σήμερα φιλοξενείται εκεί μια 12μελής γυναικεία αδελφότητα και
οι μοναχές και με την παρουσία τους και με την προσφορά τους, συμβάλλουν στη διατήρηση των ιδανικών και της αρετής, που εξέφραζαν οι Σουλιώτες.
Και αυτό είναι σημαντική προσφορά σε μια εποχή, όπως η σημερινή, με το υλιστικό πνεύμα , με την κατάρριψη των ιδανικών στη λάσπη, με τη διακωμώδηση και περιφρόνηση των αξιών, οδηγεί μακριά από το πνεύμα των Σουλιωτών, μακριά από κάθε δυνατότητα ηρωικής αντίστασης και μεγαλουργίας.
Το μνημείο αυτό της Ελληνοορθοδοξίας χρειάζεται να στέκει αλώβητο, για να θυμίζει το περιεχόμενο της ψυχής και της ιστορίας των Ελλήνων.
Η αρχική Μονή, που είναι άγνωστό πότε κτίστηκε, πιθανώς τον 8ο αιώνα, βρισκόταν ψηλότερα ( στη θέση “Καμαρίνα) και, ήταν αφιερωμένη στους Ταξιάρχες.
Σώζονται μόνο τα ερείπια του παλαιού καθολικού, το οποίο κατέστρεψαν οι Γερμανοί το 1942.
Από τα μέσα και μετά του 18ου αι. μεταφέρθηκε στο τωρινό σημείο, όπου υπήρχε μετόχι της με ναό του αγίου Δημητρίου, αναπτύσσοντας μεγάλη εθνικοθρησκευτική δράση.
Οι μοναχοί της, ήταν ανδρική μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1960, συμμετείχαν στους απελευθερωτικούς αγώνες της Ηπείρου και εκεί έβρισκαν καταφύγιο οι οπλαρχηγοί.
Γι’ αυτό οι Τούρκοι την πυρπόλησαν το 1897, ανακατασκευάστηκε το 1912 για να ξανακαταστραφεί από σεισμό το 1924. Το 1962 αναπαλαιώθηκε και μετατράπηκε σε γυναικείο κοινόβιο.
Επειδή η Μονή και γεωγραφικά, αλλά και ουσιαστικά, συνδέεται με το λαμπρό Σουλιώτικο κατόρθωμα, είναι απαραίτητο να επιδιορθωθούν οι ζημιές στο καθολικό της.
Και μια καλή ευκαιρία είναι τώρα, που εορτάζουμε τα 200 χρόνια του ξεσηκωμού του Γένους, πρωτεργάτες του οποίου ήταν και οι Σουλιώτες.
Για να γίνεται, μέσα και από θρησκευτικά μνημεία, πιστευτό το θαύμα των Σουλιωτών και των υπολοίπων Ελλήνων, που λευτέρωσαν με τις υπογραφές του αίματός τους τη σκλάβα Πατρίδα, στη “σοφή” εποχή μας, που έμαθε να τα μετράει όλα με αριθμούς και όχι με τιμή, με αξιοπρέπεια και ελευθερία.
