Του π. Ηλία Μάκου
Με επίμονη προσπάθεια έγιναν εργασίες, σε πρώτη φάση αντιστήριξης, στο δύσβατη Μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στην Κλειδωνιάς Κόνιτσας.
Δεν υπάρχει δρόμος, δεν επιτρέπεται η διάνοιξή του, γιατί είναι προστατευόμενη η περιοχή, αλλά ένα στενό μονοπάτι, που πρέπει να διανύσει κανείς, προκειμένου να φτάσει στο Μοναστήρι.
Έτσι τα υλικά μεταφέρθηκαν φορτωμένα σε μουλάρια και τα έργα ολοκληρώθηκαν.
Σύμφωνα με μαρτυρίες ντόπιων, οι οποίες, όμως, δεν επιβεβαιώνονται ιστορικά, τη Μονή ίδρυσε στον παλαιότερο οικισμό “Καλύβια” ο Κωνσταντίνος Πωγωνάτος.
Αυτό, που προκύπτει από γραπτές πηγές είναι ότι η Μονή κτίστηκε το 16ο αι. και οι δύο άλλες μονές στην περιοχή των Αγίων Αποστόλων και των Αγίων Αναργύρων είναι μετόχια της.
Το ότι η Μονή υπήρχε πριν το 1600, συμπεραίνεται από το γεγονός ότι αναφέρεται σε επιστολή του πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Νεόφυτου Β΄ το 1609.
Μόνο το καθολικό διασώθηκε στο πέρασμα του χρόνου, ένας μονόχωρος τρουλαίος ναός, που επισκευάστηκε πολλές φορές, καθώς οι ζημιές ήταν συχνές από κατολισθήσεις.
Οι τοιχογραφίες, εξαιρετικής τεχνικής, που τοποθετούνται χρονολογικά στο δεύτερο μισό του 16ου αι., έχουν φθαρεί στο πέρασμα του χρόνου, ενώ από τις παραστάσεις διακρίνονται στο τεταρτοσφαίριο της αψίδας η Βλαχερνίτισσα και στην αμέσως κατώτερη ζώνη η Κοινωνία των Αποστόλων.
Μέσα στην ερημιά του τοπίου ο προσκυνητής θυμάται ότι ο μόνος δυνατός να του λύσει το δράμα και να γεμίσει τη ζωή του από την πιο ωραία παρουσία της αγάπης, είναι ο Χριστός.
Εκείνος, που έφτασε και οδηγήθηκε από την αγάπη πάνω στο Σταυρό για να προσφέρει στον άνθρωπο πλούσια τη δική του παρουσία και να μεταφυτεύσει στις καρδιές της αγάπης το πολυπόθητο λουλούδι.
Και αισθάνεται αναστημένη την ψυχή του και κάποιος να βαδίζει στο πλευρό του και να απαλύνει το σταυρό του και να σπογίζει τον ιδρώτα του.
Σ’ αυτό το χώρο η πνοή του Θεού φτάνει πάνω σου, εισχωρεί στην καρδιά σου, κυλάει βαθιά μέσα σου και σε αρπάζει να ξανοιχτείς μαζί της στην αιωνιότητα.
