Υπαρκτός ο κίνδυνος αναζωπύρωσης του λεγόμενου «βλάχικου ζητήματος»
Το ελληνικό κράτος δεν μπορεί να μένει θεατής, υπογράμμισε ο Θεσπρωτός πρ. υπουργός μιλώντας στην ημερίδα της ΠΟΠΣΒ
Ρεπορτάζ ΚΩΣΤΑ ΑΓΟΡΗ
Μπορεί το λεγόμενο «βλάχικο ζήτημα» να είναι σήμερα σε ύφεση… χάρη στις δυναμικές αντιδράσεις των Συλλόγων της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων κάθε φορά που προκύπτουν «συγκαλυμμένες» ή ολοφάνερες απόπειρες ανακαίνισής του, όμως εφησυχασμός δεν επιτρέπεται.
Και αυτό επειδή κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει πιθανή αναζωπύρωση του, όπως προειδοποίησε με κατηγορηματικό τρόπο ο πρ. υπουργός Αντώνης Μπέζας, μιλώντας στην ημερίδα που διοργάνωσε πρόσφατα στην Ηγουμενίτσα η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων σε συνεργασία με το Σύλλογο Βλάχων Θεσπρωτίας.
Στην παρέμβασή του ο κ. Μπέζας ξεκαθάρισε ότι το ελληνικό κράτος παραμένει αμέτοχο, κάθε φορά που προκύπτει ζήτημα αφήνοντας τους Βλάχους να βγάζουν μόνοι τους τα … κάστανα από τη φωτιά, ενώ εκτενή αναφορά έκανε και στην περίπτωση της Αλβανίας, η πολιτική της οποίας αφήνει ελεύθερο πεδίο δράσης στην ρουμανική προπαγάνδα.
Κίνδυνος αναζωπύρωσης
«Βλάχικο ζήτημα υπήρξε, και ήταν κατ’ εξοχήν πολιτικό ζήτημα. Οι επιστημονικές θεωρίες και αναλύσεις χρησιμοποιήθηκαν για να εξυπηρετήσουν τους πολιτικούς στόχους που είχαν τεθεί», τόνισε ο Αντώνης Μπέζας κατά την ομιλία του στην κατάμεστη αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου «Πάνθεον» της Ηγουμενίτσας και συμπλήρωσε: «Οι ίδιοι οι Βλάχοι, αβοήθητοι και ακαθοδήγητοι, με αυτό-οργάνωση, με πάθος και με επιμονή, πολέμησαν από μόνοι τους και δεν άφησαν το πράγμα να εξελιχθεί σε σοβαρό μειονοτικό ζήτημα».
Αναφερόμενος στο σήμερα ο πρ. υπουργός σημείωσε πως η κατάσταση είναι προφανώς διαφορετική ωστόσο προειδοποίησε ότι υπάρχει όμως ο κίνδυνος της αναζωπύρωσης με το πρόσχημα της διάσωσης της υποτιθέμενης βλάχικης γλώσσας. Γι αυτό πρόσθεσε πως «καλύτερα είναι, όπως λένε και στην ιατρική επιστήμη, το προλαμβάνειν παρά το θεραπεύειν».
Ο ρόλος του κράτους
Ο κ. Μπέζας δεν παρέλειψε στην ομιλία του να επισείσει και την ευθύνη που έχει το ελληνικό Κράτος όσον αφορά στην πρόληψη κάθε απόπειρας ανακίνησης του «βλάχικου ζητήματος», το οποίο σήμερα παραμένει ουσιαστικά αποστασιοποιημένο από το μείζον αυτό θέμα.
«Μπορεί οι Βλάχοι μέσα από την Ομοσπονδία τους να δίνουν τον αγώνα τους, όμως αυτός ο αγώνας δεν μπορεί να είναι μοναχικός. Χρειάζεται την κρατική, πολιτική και οικονομική υποστήριξη. Το ελληνικό κράτος δεν μπορεί να συνεχίσει να είναι θεατής. Πρέπει διακριτικά αλλά συστηματικά να παρακολουθεί και να προλαβαίνει κάποιες δυσάρεστες εξελίξεις», τόνισε χαρακτηριστικά.
Πρόβλημα η Αλβανία!
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο πρ. υπουργός και στους Βλάχους της Αλβανίας και την κατάσταση που υπάρχει σήμερα στη γειτονική χώρα τονίζοντας ότι η πολιτική που ακολουθεί η αλβανική κυβέρνηση ενθαρρύνει τη δράση της ρουμάνικης προπαγάνδας.
Όπως είπε, σε αντίθεση με τις δύο πρώτες περιόδους του «βλάχικου ζητήματος», τα τελευταία χρόνια δεν έχουμε από την πλευρά της Αλβανίας την άσκηση της σκληρής εθνολογικής πολιτικής του 20ου αιώνα, αλλά εντελώς αντίθετα, την ενθάρρυνση της εθνικής διαφορετικότητας. Ο στόχος είναι προφανής, να αποδυναμωθεί η Ελληνική Εθνική Μειονότητα και να αποκοπούν από αυτήν μέλη της με καθαρά ελληνική συνείδηση και καταγωγή.
Έτσι, σύμφωνα με τον Αντώνη Μπέζα, ενώ το Αλβανικό κράτος αναγνώριζε επίσημα τρείς εθνικές μειονότητες, την Ελληνική, τη Σλαβομακεδονική και την Μαυροβούνια- Σέρβικη σε περιορισμένες μειονοτικές ζώνες, η κατάσταση άλλαξε με το νόμο του 2017 για τις μειονότητες. Ο αριθμός τους διευρύνθηκε σε εννέα και οι Βλάχοι και οι Ρομά αναγνωρίστηκαν ως ξεχωριστές μειονότητες. Αυτό, όπως σημείωσε χαρακτηριστικά «έδωσε τη δυνατότητα στη Ρουμανία τα τελευταία χρόνια να εμφανιστεί ξανά και να προσεγγίσει τους Βλάχους της Αλβανίας με τη δημιουργία σχολείων, τη χορήγηση υποτροφιών κλπ, με πρακτικές δηλαδή που είχαν ακολουθηθεί στις πρώτες δύο περιόδους του βλάχικου ζητήματος στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο».
Η ημερίδα
Όπως έγραψε ήδη ο «Π.Λ.», στην ημερίδα που πραγματοποίησε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων σε συνεργασία με το Σύλλογο Βλάχων Θεσπρωτίας με τίτλο «Βλαχόφωνος Ελληνισμός: Ιστορία, Εθνικοί Αγώνες και Μελλοντικές Προοπτικές», μίλησε ακόμη ο ομοτ. καθηγητής του ΑΠΘ Μιχάλης Τρίτος, ο οποίος αναφέρθηκε στην προσφορά των βλαχόφωνων Ελλήνων στην Επανάσταση του 1821 και στη συμβολή τους στην ίδρυση του νεοελληνικού Κράτους, καθώς και ο Πρόεδρος της ΠΟΠΣΒ και της Παγκόσμιας Βλάχικης Αμφικτυονίας Μιχάλης Μαγειρίας, που αναφέρθηκε στο έργο που επιτελούν οι συλλογικοί φορείς των Βλάχων στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Στο τέλος, ο Πρόεδρος της ΠΟΠΣΒ παρέδωσε τη σημαία της Ομοσπονδίας στον Πρόεδρο του Συλλόγου Βλάχων Θεσπρωτίας Δημήτρη Κάτσιο, ώστε να ηγηθεί του τμήματός που θα παρελάσει καθώς ο Σύλλογος θα λάβει μέρος για πρώτη φορά σε παρέλαση για τον εορτασμό της επετείου της 25ης Μαρτίου στην Ηγουμενίτσα.
(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Πρωινός Λόγος Ιωαννίνων στις 23/3/2023)
