ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΗ Μ. ΤΖΟΥΜΑ

Η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος εξέλεξε στην τακτική συνεδρίαση του Οκτωβρίου δύο νέους Ιεράρχες.
Τον Μητροπολίτη Σταγών και Μετεώρων Θεόκλητο και τον Μητροπολίτη Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου Στέφανο.
Η προεκλογική ατμόσφαιρα και όσα διημείφθησαν ήταν ολίγον πρωτόγνωρα και ασυνήθιστα  για τα καθ´ημάς. Μπορεί στο παρελθόν να έχει ζήσει η Εκκλησία μας χειρότερες καταστάσεις αλλά ύστερα από περίεργες και οργιώδεις παρατυπίες και υπερβολές.Τώρα πια η Εκκλησία βαδίζει βάσει του Καταστατικού Χάρτου και αποφεύγονται πλέον οι υπερβολές  και οι αυθαιρεσίες.

Παρακολουθώ τα τεκταινόμενα στην Εκκλησία μας από πολλά χρόνια (από το 1978) και έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι μία  υποψηφιότητα αν δεν έχει την πλήρη και καθολική  αποδοχή της Ιεραρχίας δεν τραβάει, όσο και αν το επιθυμεί αυτό ο Αρχιεπίσκοπος. Αντιθέτως αλλάζει την διάθεση των εκλεκτόρων Ιεραρχών και τους κάνει διπλά πιο υπεύθυνους  και πιο προσεκτικούς στην απόφασή τους  να ψηφίσουν αυτόν ή τον άλλον υποψήφιο.
Τα αποτελέσματα των δύο αυτών εκλογών μας δίνουν πολλά μηνύματα σε οριζόντιο επίπεδο Ιεραρχών   αλλά και σε κάθετο από τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο–ο οποίος αποτελεί τον Πρώτο της Εκκλησίας μας–  και προς τα κάτω.
Κατ´αρχήν να πούμε ότι οι εκλογές αυτές ανέδειξαν πολλούς νικητές.Αλλά και οι φαινομενικώς ηττημένοι, κερδισμένοι πρέπει να θεωρούνται γιατί έκαναν μία εντυπωσιακή παρουσία και προστατεύτηκαν από τα χειρότερα.

Ας δούμε τους πρωταγωνιστές, τα πρόσωπα που ήταν στο επίκεντρο αυτής της διαδικασίας.

1. Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος.

Μπορεί  φαινομενικά να έχασε τη μία από τις δύο εκλογές,  αλλά πρέπει να θεωρείται  νικητής , γιατί προφανώς  τη μία εκλογή που έχασε ,συνέβη γιατί όπως όλα δείχνουν την τελευταία στιγμή άφησε ο ίδιος  να χαθεί.Το “πρόσω ολοταχώς” των πρώτων ημερών και οι εξωθεσμικές παρεμβάσεις του για να ενισχύσει τις υποψηφιότητες της επιλογής του, αντικατέστησε τις ημέρες της Ιεραρχίας η ηρεμία. Έτσι η Ιεραρχία κινήθηκε ελεύθερη να ψηφίσει την όποια επιλογή της.  Ο Αρχιεπίσκοπος εξακολουθεί να έχει τον έλεγχο της Ιεραρχίας, παρά την απώλεια. Το σημαντικό όμως, είναι ότι  κατάφερε να διατηρήσει και  το περιβάλλον του  ενωμένο.Η εντύπωση που επικρατούσε προεκλογικά ότι δήθεν διασπάστηκε, αποδείχθηκε σκόπιμη φλυαρία προερχόμενη από κύκλους που το επεδίωξαν αλλά δεν τα κατάφεραν. Το λιβελλογράφημα που κυκλοφόρησε μπορεί να τραυμάτισε θεωρητικά ανθρώπους αλλά μάλλον καλό έκανε αφού λειτούργησε συσπειρωτικά των δυνάμεων που στηρίζουν τον Αρχιεπίσκοπο, για διαφορετικούς λόγους.  Αν ο Αρχιεπίσκοπος έχανε στην εκλογή της Σταγών και Μετεώρων, τα πράγματα θα ήταν πολύ πιο δύσκολα για όλους, γιατί η ταραχή θα ήταν μεγαλύτερη και θα άγγιζε και δυνάμεις εκτός του Αρχιεπισκοπικού περιβάλλοντος!

 2. Ο νεοεκλεγείς Σταγών και Μετεώρων  Θεόκλητος Λαμπρινάκος.

Παρά τις αθλιότητες που διέδιδαν κύκλοι συντηρητικών, ο Θεόκλητος απέδειξε ότι είναι συμπαθής στους Αρχιερείς. Είχε εγγράψει υποθήκες από το 2007 κατά την εκλογή της Μητρόπολης Μεσσηνίας που ήλθε δεύτερος  . Και αυτή τη φορά άντλησε  ψήφους από όλες τις πτέρυγες της Ιεραρχίας. Ο Μητροπολίτης  Σπάρτης Ευστάθιος  , αλλά και ο  Μητροπολίτης  Σύρου Δωρόθεος συγκαταλέγονται σε αυτούς που τον στήριξαν.

 3. Ο Μεσσηνίας Χρυσόστομος.

Από την εκλογή αυτή εξέρχεται ενισχυμένος και ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος Γ ´, γιατί κατάφερε να εκλέξει τον προτεινόμενο απ´αυτόν κληρικό . Δεν εξήλθε…  “παντοδύναμος” όπως βιάζονται να κρίνουν  μερικοί, για να θεωρείται πια μετά απ´αυτό  ως αδιαμφισβήτητος δελφίνος, έτοιμος για την επόμενη μέρα. Και αυτό γίνεται κατανοητό κάνοντας την εξής αναγωγή:
Αν  άλλαζαν τα δεδομένα και είχαμε μία άλλη Μητρόπολη προς πλήρωση και άλλον υποψήφιο, αλλά τους ίδιους υποστηρικτές, δεν είναι βέβαιο ότι η έκβαση θα ήταν το ίδιο επιτυχής, ακόμη και αν είχαμε και πάλι Αρχιεπισκοπικό χρίσμα. Και αυτό θα φανεί στην επόμενη προσπάθεια.

4. Ο Ιωαννίνων Μάξιμος.

Βγήκε  ενισχυμένος  από την εκλογική αυτή διαδικασία,  γιατί άρχισε έναν αγώνα  μόνος του εναντίον όλων και κατάφερε ένα ικανοποιητικό  αποτέλεσμα .
Ήλθε αντιμέτωπος με όλο το κατεστημένο και καρηγορήθηκε με ευκολία ως αχάριστος έναντι του Αρχιεπισκόπου, γιατί είχε μια διαφορετική πρόταση να καταθέσει στην Ιεραρχία. Και απέδειξε με την στάση αυτή  ότι οι Ιεράρχες μας είναι μεν ευγνώμονες στον ευεργέτη τους Αρχιεπίσκοπο, αλλά   δεν είναι πάντα και πειθήνια όργανα .  Ενίοτε  μπορούν να έχουν τη δική τους άποψη. Ανασκουμπώθηκε και κατάφερε να φέρει κατά την εκλογική διαδικασία της Σταγών δεύτερο τον Αρχιμ. Νήφωνα Καψάλη που υπό άλλες συνθήκες δεν θα είχε την ίδια παρουσία.

 5. Ο Αρχιμ. Νήφων Καψάλης.

Με τη μοναχική σιωπή του και το ξεχωριστό ήθος του απέδειξε καθ´ όλη  την προεκλογική διαδικασία  ότι αυτή η απόκοσμη ποιότητα κληρικών μας που προέρχονται από τις πνευματικές κυψέλες του Μοναχισμού, δεν  είναι εύκολο πάντα   να περάσουν    την πόρτα της Ιεραρχίας.
Έχουμε να διανύσουμε πολλά έτη φωτός μέχρι να συμβεί και αυτό. Ο π. Νήφων έκανε την προσπάθειά του και δίδαξε με το παράδειγμά του.

6. Ο Θεσσαλονίκης Άνθιμος.

Απέδειξε   αυτό που λέμε από την πρώτη στιγμή που μπήκε στην διαδικασία της εκλογής με δική του πρόταση προς της Ιεραρχία, ότι ξέρει να κάνει εκλογές και να  μη χάνει. Δεν είναι τυχαίο ότι έχει  αναδείξει τους περισσότερους Αρχιερείς. Τρείς κατά τα έτη που ήταν Αλεξανδρουπόλεως ( Φθιώτιδος Νικόλαος, Σιδηροκάστρου Μακάριος και Αλεξανδρουπόλεως Ανθιμος) και τρείς τα χρόνια που είναι Θεσσαλονίκης( Λαγκαδά Ιωάννης, Γρεβενών Δαβίδ και Φιλίππων Στέφανος). Ό Γέρων Ανθιμος σταθερός στη γραμμή του ,έφτασε μέχρι το τέλος της εκλογής  και όχι μόνο  δεν είχε απώλειες στις δυνάμεις του  από δικούς του Αρχιερείς– όπως διέδιδαν  κάποιοι εξυπνάκηδες–αλλά  βγήκε  και ενισχυμένος. Ο Στέφανος ψηφίστηκε από όλες τις τάσεις της Ιεραρχίας!

 7. Ο εκλεγείς Φιλίππων , Νεαπόλεως και Θάσου Στέφανος Τόλιος.

Χωρίς μεγαλοστομίες και φλυαρίες, πράος, ταπεινός και αθόρυβος, απέδειξε πως η Εκκλησία μας διαθέτει πολύ δυνατά στελέχη τα οποία είναι πιστά στο καθήκον και την αποστολή τους, χωρίς να κυνηγούν την καριέρα  και την προαγωγή . Και αυτούς τους ξεχωριστούς κληρικούς μερικές φορές τους θυμάται πρώτος ο Θεός. Ο Στέφανος  υπερψηφίστηκε από τους Ιεράρχες της Β. Ελλάδος, αλλά και από όλες τις πτέρυγες της Ιεραρχίας.  Η εκλογή του υπήρξε κυριολεκτικά δάκτυλος και έργο Θεού. Και κάποιος μου είπε ότι αυτό είπε και ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος. Και αυτό σημαίνει πολλά!

 8. Ο Αρχιμ. Παύλος Κίτσος.

Ένας σεμνός κληρικός που αν και εντελώς διαφορετικός από τον αείμνηστο Φιλίππων Προκόπιο είχαν μια αρμονική συνεργασία. Ο ένας σεβόταν και εκτιμούσε τον άλλον αμοιβαία. Χωρίς την βοήθεια κανενός. αλλά χάρη στην αγάπη που του έχει το ποίμνιο της Καβάλας ο π. Παύλος έκανε μια αξιοπρεπή εμφάνιση στο Τριπρόσωπο και έδωσε τη δυνατότητα με την υποψηφιότητα του να δώσει διέξοδο στους Μητροπολίτες εκείνους που  ψηφίζοντας τον Παύλο, αναπαυόταν η ψυχούλα  τους. Είμαστε βέβαιοι ότι θα συνεργαστεί άριστα με τον νέο Ποιμενάρχη της Καβάλας, τον πράο και καλόψυχο π. Στέφανο.

 9. Αρχιμ. Δαμασκηνός Κιαμέτης

Μπορεί να κυριαρχεί η εντύπωση  ότι βγήκε ηττημένος από την όλη διαδικασία και τούτο διότι από απόλυτο φαβορί κατέληξε δεύτερος.Αλλά στις εκλογές που υπάρχει κάλπη δεν μπορείς να είσαι ποτέ βέβαιος για το αποτέλεσμα . Εντούτοις εξήλθε της διαδικασίας ενισχυμένος ως προς την διατήρηση των δυνάμεών του έως το τέλος. Μολονότι  στο Τριπρόσωπο  ο Στέφανος βγήκε πρώτος με 50 ψήφους και με 42 ο Δαμασκηνός, στην τελική ψηφοφορία διατήρησε ισχυρό αριθμό Ιεραρχών, εγγράφοντας  μιά σημαντική υποθήκη για το μέλλον. Από το πώς θα διαχειριστεί αυτό το αποτέλεσμα θα μπορέσουμε να πούμε μετά βεβαιότητος στο μέλλον αν επρόκειτο περί ήττας, ή μιας πρώτης μικρής νίκης που ετοίμαζε τη δεύτερη και μεγαλύτερη.

 10. Ο Μητροπολίτης Δημητριάδος Ιγνάτιος.

Ακολούθησε εξ αρχής λάθος πορεία. Ακούγονταν πράγματα  που δημιούργησαν  εσωτερική  αναστάτωση στην Ιεραρχία, η οποία εξελίχθηκε σε αντιπάθεια προς το  πρόσωπό του. Η ατμόσφαιρα αυτή  έπληξε, όπως ήταν φυσικό, τον προτεινόμενο εξ αυτού υποψήφιο. Δεν είναι σωστό να διαδίδονται φήμες για να ενισχύσουν  την υποψηφιότητα του δικού σου ανθρώπου, όπως για παράδειγμα το ότι …”το είχαμε καπαρώσει εδώ και μία πενταετία”. Τέτοιου είδους μεθοδεύσεις  προκαλούν και εκθέτουν. Αυτό  και άλλα πολλά που συνέβησαν σε  κλίμακα κατώτερων κληρικών , κατά την προεκλογική περίοδο–για τα οποία δεν έγραψε κανείς μας τίποτα στο διαδίκτυο–τα οποία οι Ιεράρχες τα μάθαινανκαι τα συζητούσαν στις τηλεφωνικές συνομιλίες τους! Και όλα αυτά δημιούργησαν  το κακό κλίμα που έφερε αυτό το αποτέλεσμα. Πρέπει να το πάρουν απόφαση μερικοί ότι η εποχή Χριστοδούλου ο οποίος ήταν πολύ συναισθηματικός άνθρωπος  και ενέδιδε σε πιέσεις και ψυχολογικούς εκβιασμούς πέρασε! Τώρα ο Ιερώνυμος μπορεί να δίνει το λόγο του και να προβάλλει μία υποψηφιότητα αλλά μέχρι εκεί! Δεν κάνει τίποτα παραπάνω! Και καλά κάνει!!

11. Αρχιμ. Χρυσόστομος Συμεωνίδης 

Ευφυής κληρικός και με πολλές γνωριμίες. Εντούτοις έκανε  πολλά λάθη για να μπορεί κανείς να  τον θεωρεί  νικητή, απ´ αυτή τη διαδικασία.  Κινήθηκε πολύ βιαστικά και δεν μέτρησε  τα βήματά του  σωστά.
Αλλά και οι εξωθεσμικοί  που θέλησαν να τον βοηθήσουν, διεμβολίζοντας τις άλλες υποψηφιότητες, έκαναν τραγικά λάθη που θύμωσαν ακόμη και  τον Αρχιεπίσκοπο κ.Ιερώνυμο.
Από τη στιγμή που οι Ιεράρχες φίλοι του είχαν εμπλακεί στην αντιπαράθεση της υποψηφιότητας  για τη Μητρόπολη Σταγών,ήταν λάθος που κατέβηκε υποψήφιος χωρίς την στήριξη κανενός  και μάλιστα με τόσο μεγάλη καθυστέρηση.  Παρά την αδύναμη παρουσία του στο ψηφοδέλτιο( δεν κατάφερε να περάσει ούτε  τρίτος στο Τριπρόσωπο) δεν έπρεπε να παραιτηθεί από τις επιτελικές θέσεις που κατείχε  στην Ιερά Σύνοδο. Η φυγή δεν είναι πάντα ασφαλής τρόπος επιβίωσης  Ο χώρος στον οποίο ευρίσκεται και υπηρετεί , η Εκκλησία, απαιτεί υπομονή και πολλές φορές άκρα ταπείνωση. Δεν ξέρω πότε θα υπάρξει επόμενη φορά. Αλλά οι σχέσεις του  με τους ισχυρούς Αρχιερείς μπορεί να του δώσουν αργότερα την ευκαιρία που χρειάζεται για να ξαναβγεί στην επιφάνεια.

Αύριο τα συμπεράσματα των εκλογών.