🔺Του Σωτήρη Μ. Τζούμα
Ο Μητροπολίτης Πατρών κ.Χρυσόστομος, ένας εκ των επιφανών και φερέλπιδων Μητροπολιτών της Εκκλησίας μας, κατά την επέτειο της 20ετούς Αρχιερωσύνης του είχε την θεία έμπνευση και την ευγενική πρωτοβουλία να την συνδέσει με την απονομή της υψίστης τιμητικής διακρίσεως της Μητροπόλεως Πατρών προς τον Σεβ.Γέροντα Μητροπολίτη π.Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ.Αμβρόσιο, γεννηθέντα στην Πάτρα.
Ήταν μία οφειλόμενη πράξη τιμής προς τον Γέροντα Μητροπολίτη Αμβρόσιο, όπως είπε ο Σεβ. Πατρών, η οποία επισημαίνουμε εμείς ότι θα έπρεπε να είχε δοθεί από την κεντρική διοίκηση της Εκκλησίας και μάλιστα ευθύς ως ο Μητροπολίτης Αμβρόσιος αποφάσισε να παραιτηθεί εκ της ενεργού υπηρεσίας και δράσεως και να αποσυρθεί στον προσωπικό του «ταμιείον»,χωρίς να παρεμβαίνει ή να ενοχλεί τον διάδοχό του Σεβ. Μητροπολίτη κ.Ιερώνυμο, δικό του πνευματικό ανάστημα, τον οποίο είχε κοντά του από την νεανική του ηλικία και είχε τη χαρά και την ευλογία να δεί το παιδί του διάδοχό του. Και σήμερα συνεχίζουν να συμβιώνουν αρμονικά. Ο Σεβ. Καλαβρύτωνκαι Αιγιαλείας κ.Ιερώνυμος είναι ένας σεμνός και διακριτικός Ιεράρχης. Κόσμημα για την Ιεραρχία μας. Κινείται χωρίς να προκαλεί αντιθέτως παράγει αθόρυβα αξιοθαύμαστο πνευματικό έργο. Και βαδίζοντας στα χνάρια του προκατόχου και Γέροντά του, ο κ.Ιερώνυμος δεν είναι ο Ιεράρχης των ταξιδιών και του σουλάτσου αλλά αναλίσκεται για το ποίμνιο που του εμπιστεύθηκε η Εκκλησία μας. Και είναι πάντα επί των επάλξεων.
Για τη ζωή και το έργο του Σεβ. Αμβροσίου έχει μιλήσει ο χρόνος και η πορεία του στην Εκκλησία, όλα αυτά τα χρόνια.
Πολύτιμη η συμβολή του σε όλα τα θέματα. Κατά τα έτη μάλιστα που υπηρετούσε ως Αρχιγραμματεύς της Ιεράς Συνόδου διέπρεψε. Έγραψε χρυσές σελίδες.
Ανέβασε υψηλά τον πήχυ σε μία δύσκολη εποχή στα εκκλησιαστικά μας πράγματα. Αλλά και αργότερα ως Μητροπολίτης,ο Αμβρόσιος κατάφερε να ξεχωρίσει και να ακουστεί η φωνή του και ο αυθεντικός λόγος του. Έστω και αν ήταν ενοχλητικός μερικές φορές.
Υπήρξε δεξιός βραχίων και έμπιστος συνεργάτης του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ, με τον οποίο συνεδέετο με ειλικρινή πνευματική σχέση και φιλία μέχρι το τέλος του.
Ο Αμβρόσιος ήταν ιδρυτικό μέλος της δραστήριας εκκλησιαστικής οργάνωσης «ΧΡΥΣΟΠΗΓΗ»( με την ομώνυμη Μονή στο Καπανδρίτι Αττικής) ιδρυτής και πνευματικός ηγέτης της οποίας υπήρξε ο αείμνηστος Γέροντας Μητροπολίτης Πειραιώς Καλλίνικος- ο Ιεράρχης που αναβίωσε και ξαναζωντάνεψε με μοναδικό τρόπο το ενοριακό έργο των ναών μας και δημιούργησε τη δική του σχολή. Συνιδρυτικό μέλος και συνοδοιπόρος των δύο ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, η ψυχή της τριάδας. Ο πλέον χαρισματικός, προβεβλημένος και αγαπητός στο λαό μας . Ο Αρχιεπίσκοπος της καρδιάς μας που μέχρι και σήμερα, 17 χρόνια από την κοίμησή του, τον αποζητούμε και τον θυμόμαστε.
Αυτή η ευλογημένη τριάδα έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη νεώτερη εκκλησιαστική ιστορία μας. Αποτελούσαν και οι τρεις τη λεγόμενη «τρόικα» της Εκκλησίας, η οποία καθόρισε την πορεία των εκκλησιαστικών μας πραγμάτων σε δύσκολα χρόνια. Τέταρτο και πολύτιμο μέλος της Χρυσοπηγής ο Σεβ. Σάμου κ.Ευσέβιος,ευγενικός και σεμνός Ιεράρχης. Αλλά και ο Σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος Ιγνάτιος εκ των δυναμικών και προβεβλημένων Ιεραρχών. Μέλος της αυτής δυναμικής ομάδας είναι και ο ανερχόμενος και πολλά υποσχόμενος Αρχιμ. Νικόδημος Φαρμάκης, Γεν. Διευθυντής της ΕΚΥΟ και εκ των στενών συνεργατών του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου
Για τον Σεβ. Γέροντα Μητροπολίτη Αμβρόσιο έχουν γραφεί και ειπωθεί πολλά και από πολλούς. Και όλα στον υπερθετικό βαθμό, είτε από την θετική, είτε από την αρνητική οπτική γωνία. Γιατί ο ίδιος εκ του χαρακτήρος του ήταν άνθρωπος που βάδιζε πάνω σε λεπτές ισορροπίες και συχνά ήταν ανατρεπτικός. Χωρίς να εκπέμπει αλαζονεία ήθελε η διοίκηση της Εκκλησίας να μην παρεκκλίνει από την παραδοσιακή της πορεία και να μην εκκοσμικεύεται. Και αυτό το έλεγε και το τηρούσε πρώτα ο ίδιος.
Μπορεί πολλές φορές με την στάση του σε διάφορα θέματα και με τις δηλώσεις του να προκάλεσε αλλά και να δημιούργησε ταραχή, αλλά ποτέ η οποιαδήποτε θέση που λάμβανε σε καίρια θέματα δεν αποτελούσε προϊόν υποκειμενικής ή ιδιοτελούς συμπεριφοράς. Η αγάπη του προς την Εκκλησία τον παρακινούσε να υψώνει φωνή αλλά και ο θυμός του για την ολιγωρία των αδελφών του.
Ο Μητροπολίτης Αμβρόσιος (κατά κόσμον Αθανάσιος) Λενής
Τα εγκύκλια μαθήματα και τα Γυμνασιακά διήκουσε στη γενέτειρά του Πάτρα. Από την παιδική του ηλικία διακρινόταν για την αγάπη και προσήλωσή του προς την Εκκλησία και την αδιάκοπη συμμετοχή του στη Θεία Λατρεία ως ιερόπαις της ενορίας του Ι. Ν. Παντοκράτορος Πατρών, αλλά και αργότερα ως φοιτητής της Θεολογικής Σχολής των Αθηνών αλλά και ως συνεργάτης της Αδελφότητος ο Σωτήρ.
Η ψυχή του όμως αναζητούσε πάντα κάτι τι το υψηλότερο και πνευματικότερο. Από τα νεανικά του χρόνια αποφάσισε να εισέλθει στον ιερό κλήρο. Νωρίς συνεδέθη με τον Γέροντα Καλλίνικο μετέπειτα Μητροπολίτη Πειραιώς και τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο. Και οι τρεις υπήρξαν συμμοναστές στα Μετέωρα υπό την ποιμαντική ευθύνη του Μακαριστού Μητροπολίτου Τρίκκη
Διονυσίου. Μαζί τους ήταν τότε και ο επίσης Μακαριστός Μητροπολίτης Κίτρους Αγαθόνικος αλλά και ο εμβληματικός Άγιος Γέροντας των Μετεώρων Ισίδωρος,Προηγούμενος της Ι. Μονής Βαρλαάμ. Κάποια στιγμή οι τρεις Καλλίνικος, Αμβρόσιος και Χριστόδουλος απεχώρησαν από τα Άγια Μετέωρα. Ανέπτυξαν νέα πορεία και πνευματική δράση.
Ο Αμβρόσιος έχων την εμπιστοσύνη και την αγάπη του γέροντός του Καλλινίκου και του ευσεβούς λαού απ´όπου και αν πέρασε, επιδόθηκε μετά ζήλου σε όλους τους πνευματικούς τομείς της Εκκλησίας.
Διηκόνησε μετ’ αυταπαρνήσεως την Θεία λατρεία στις πόλεις και στα ακριτικά και απομεμακρυσμένα ορεινά χωρ
Αφοσιωμένος στο έργο του, περιτρέχων γην και θάλασσα, βουνά και λαγκάδια για το Ιερό Ευαγγέλιο και στη συνέχεια ασχολήθηκε με το πολυσχιδές έργο του υπευθύνου πνευματικού ιερέως της Ελληνικής Αστυνομίας. Τότε δέχθηκε την κλήση από τον Μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Σεραφείμ για το υψηλό αξίωμα του Αρχιγραμματέως της Συνόδου και μάλιστα χωρίς να το επιδιώξει και χωρίς καν να το υποψιάζεται. Διαδέχθηκε κατά κάποιο τρόπο τον Χριστόδουλο στα καθήκοντα του Αρχιγραμματέως και σήκωσε από τη θέση αυτή το βάρος του νέου Καταστατικού Χάρτου το 1977 με τον οποίο διοικείται έκτοτε η Εκκλησία μας.
Και τι δεν έκανε από τη θέση αυτή; Εργάσθηκε συστηματικά και περιέσωσε το ιστορικό αρχείο της Συνόδου από βέβαιη καταστροφή.
Στη συνέχεια με τον αδελφό του Χριστόδουλο, που ήταν ήδη Μητροπολίτης Δημητριάδος από το 1974( ο πρώτος που έγινε από τους τρεις) για να δουν Επίσκοπο τον Γέροντά τους Καλλίνικο.
Ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ είπε δύο φορές στον Αμβρόσιο να τον εκλέξει Επίσκοπο, δεδομένου ότι το δικαιούτο αφού ήταν Αρχιγραμματέας της Συνόδου αλλά εκείνος αρνήθηκε.
-«Δεν θα γίνω Επίσκοπος αν δεν δω πρώτα τον Γέροντα μου Επίσκοπο», του απάντησε.
Και το δίλημμα αυτό υπήρξε καταλυτικό αφού ο Μακαριστός Σεραφείμ, την ανάγκη φιλοτιμία ποιούμενος και επειδή είχε αρχίσει να εκτιμά τον Αμβρόσιο, δέχθηκε να εκλέξει τον Καλλίνικο Τιτουλάριο Μητροπολίτη Ρωγών και στη συνέχεια τον τοποθέτησε Γεν. Διευθυντή της Αποστολικής Διακονίας.
Αμέσως μετά εξελέγη ο Αμβρόσιος Επίσκοπος Ταλαντίου και λίγο αργότερα εξελέγη Μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας.
Στο Μικρό Μήνυμά του τότε μεταξύ άλλων είχε πει:
« Ήκουσα την φωνήν του θείου Χρυσοστόμου λέγουσαν: “Ει πιστεύεις ότι Θεού εστίν η εκλογή, μη αγανάκτει. Εκείνη
Η εις Επίσκοπον χειροτονία του έγινε στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό των Αθηνών, προεξάρχοντος του Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ.
Δεν είναι του παρόντος να περιγράψω λεπτομερώς τα έργα και τις ημέρες του Μητροπολίτου κ. Αμβροσίου κατά την περίοδο της Αρχιερατείας του.
Είχε ως σύνθημα στην καρδιά του το του ιερού Αποστόλου: «η ζωή υμών κέκρυπται συν τω Χριστώ εν τω Θεώ. Όταν ο Χριστός φανερωθή, η ζωή ημών, τότε και υμείς συν Αυτώ φανερωθήσεσθε εν δόξη» (Κολ. 3,3).
Εργάσθηκε επί 41χρόνια πολλές φορές με θόρυβο γιατί ήταν συγκρουσιακός χαρακτήρας , άλλοτε με σιωπή και διάκριση,αλλά ποτέ δεν απέβλεπε στην αναγνώριση υπό των ανθρώπων, αλλά υπό του τα κρυπτά γινώσκοντος Θεού.
Και επειδή η σχέση ενός Επισκόπου μετά του μεγάλου Αρχιερέως Χριστού πρέπει να είναι ουσιαστική και βιωματική, ως πρώτο του μέλημα έθεσε την συμμετοχή του στην Θεία Λατρεία. Φιλακόλουθος στο έπακρον.
Όπως μαρτυρούν οι στενοί συνεργάτες του, απ’ αρχής μέχρι σήμερα ζει ως καλόγηρος, με τις καθημερινές συνήθειες ενός καλογήρου αλλά και τη συμμετοχή του στις Ιερές Ακολουθίες. «Ορθρίζει εις τας αυλάς του Κυρίου από φυλακής πρωίας, μέχρι νυκτός».
Επί 41 χρόνια αφοσιωμένος στην Μητρόπολή του, ποίμανε μετ’ επιστήμης το ποίμνιό του, αναγνωρίζοντας τα λογικά του πρόβατα και αναγνωριζόμενος υπ’ αυτών. Ήταν πάντοτε παρών στα προβλήματα που ανέκυπταν στις μικρές κοινωνίες της Επισκοπής του και παρενέβαινε αποτελεσματικά σε όλα τα θέματα: κοινωνικά, οικογενειακά, νεανικά, εργασιακά, εκπαιδευτικά θέματα.
Συνοδοιπόρος και συμμέτοχος των ανθρώπων στις συμφορές,στα προβλήματα, στα ατυχήματα, στις πυρκαγιές, στα δυστυχήματα, στους σεισμούς για να παρηγορεί και να συμπαρίσταται, ως γνήσιος πατέρας.
Για την περίθαλψη του γήρατος ίδρυσε δύο γηροκομεία: ένα στο Αίγιο, το Αγάπης Μέλαθρον ο Άγιος Χαράλαμπος και ένα στα Καλάβρυτα, το Καλλιμανοπούλειο Εκκλησιαστ
Είχε πάντα λόγο και άποψη για όλα τα θέματα και πολλές φορές δυσαρέστησε τους συνεπισκόπους του με τον αληθινό, ανδρείο και ανδρικό λόγο του που δεν έκανε χάρη σε κανέναν. Και με τον Χριστόδουλο τα έβαλε κάποια στιγμή και βιάστηκε να τον κρίνει γρήγορα για το έργο του- και μάλιστα στο χρόνο πάνω από την εκλογή του- χωρίς να γνωρίζει ότι εκείνη την ώρα βοηθούσε το έργο των εχθρών του ,οι οποίοι είχαν ξεκινήσει από νωρίς την αποδόμηση του μεγάλου Πρωθιεράρχου που πέρασε από την Εκκλησία μας και σημάδεψε τις ζωές και τις καρδιές μας.
Ως Τοποτηρητής του Θρόνου των Πατρών, μετά την παραίτηση λόγω γήρατος του Μακαριστού Πατρών Νικοδήμου, ο Σεβ. Αμβρόσιος οργάνωσε με άψογο τρόπο τα της ενθρονίσεως του νέου Μητροπολίτου Χρυσοστόμου, ο οποίος τώρα μετά από 20 χρόνια του ανταποδίδει την τιμή και τον ξεπροβοδίζει με αυτό τον συγκινητικό τρόπο που κανείς άλλος εκ των νέων Μητροπολιτών δεν απέδωσε σε κάποιο παραιτηθέντα και απόμαχο Ιεράρχη.
Και αξίζουν πολλά συγχαρητήρια στον Σεβ. Μητροπολίτη Πατρών γιαυτή την αξιέπαινη πρωτοβουλία. Γιατί παραδίδει μαθήματα σωστής ποιμαντικής μέριμνας και αδελφικής αγάπης.
«Έστι δε και άλλα πολλά», τα οποία «επιλείψει γαρ με διηγούμενον ο χρόνος» (Εβρ. 11, 32).
Εάν θα ήθελα με λίγες λέξεις να περιγράψω την προσωπικότητα του πολιού Ιεράρχου Αμβροσίου, θα έλεγα: Ιεροπρεπής, ευθυτενής, ευγενής, δυναμικός, λιτός, σταθερός, δίκαιος, διεκδικητικός, μαχητικός , φιλακόλουθος, φιλομόναχος, οξυδερκής, θυσιαστικός, συμπονετικός, αληθινός ποιμενάρχης.
Στο πρόσωπο και την ζωή του Μητροπολίτου Αμβροσίου έχει απόλυτη συμφωνία ο λόγος του Ιερού Χρυσοστόμου διά τον προφητάνακτα Δαβίδ:
«Δαβίδ ο εν παιδίω φιλόλογος,
ο εν ηλικία φιλόπονος,
ο εν τω γήρα φιλόσοφος,
θεόφιλος ων».
Ευτύχησε η μαρτυρική επαρχία Καλαβρύτων και Αιγιαλείας να έχει τον Αμβρόσιο, ήδη προεορτάζοντα το χρυσούν ιωβηλαίο της Αρχιερωσύνης του και βαδίζοντα επί τα ηλικιακά ίχνη μεγάλων Ιεραρχών της Εκκλησίας μας που έγραψαν ιστορία. Του ευχόμαστε να ζήσει πολλά ακόμη χρόνια και να συνεχίσει να δίνει το παρών με τα μαχητικά και ελεγκτικά κείμενά του τα οποία αποκαλύπτουν αυτό που πάντα είναι ο Αμβρόσιος: ένας μαχητικός Ιεράρχης της Εκκλησίας μας.
Επαναλαμβάνουμε εν κατακλείδι τα θερμά μας συγχαρητήρια προς τον Σεβ. Μητροπολίτη Πατρών κ.Χρυσόστομο για την ιστορική πρωτοβουλία της απονομής της τιμητικής διακρίσεως προς τον Γέροντα Καλαβρύτων κ. Αμβρόσιο,στον οποίο ευχόμαστε να παραμείνει υγιής και να επιχαίρει για τα έργα των χειρών του σε όλη την πνευματική του διαδρομή. Του αξίζει κάθε τιμή και κάθε έπαινος!
