Του Σωτήρη Μ. Τζούμα
Ενα παλιό διαφημιστικό γνωμικό λέει πώς «και οι καμπάνες χτυπούν», για να καλέσουν το ποίμνιο και να αναδείξουν τη σημασία της επικοινωνίας και της διαφήμισης στην κοινωνία. Ωστόσο είναι αλήθεια ότι η Εκκλησία μας πάντα υστερούσε και έπασχε στον τομέα αυτόν. Και αυτό δεν είναι σημερινό. Είναι μια παλιά πληγή που είναι δύσκολο να θεραπευτεί αφού οι εκκλησιαστικοί μας Ταγοί δύσκολα μπαίνουν σε καλούπια και ακολουθούν σχεδιασμούς, κατευθύνσεις και κανόνες που τους δίνονται από τους ειδικούς.
Έκαστος λειτουργεί κατά το δοκούν και η Εκκλησία πορεύεται στον τομέα της επικοινωνίας εική και ως έτυχε. Ή για να ακριβολογούμε σύμφωνα με τα κελεύσματα, τις ορέξεις και τα θέλω του εκάστοτε Μητροπολίτη ή Αρχιεπισκόπου ή Πατριάρχη.
Αυτό, το είχα διαπιστώσει και κατά τα δέκα χρόνια Αρχιεπισκοπείας του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου. Ήταν ένας πολυτάλαντος Πρωθιεράρχης, που είχε ιδιαίτερη έφεση στην επικοινωνία και ήξερε να προσεγγίζει το ποίμνιο και να μιλά στην καρδιά του, γιατί και ο ίδιος μιλούσε από την καρδιά του.Απλά δεν του άρεσε να ακολουθεί κανόνες ή να του θέτουν περιορισμούς. Ήθελε να είναι ο εαυτός του. Και γιαυτό στόχευε πάντα στην καρδιά του λαού μας. Είχε πολλά χαρίσματα και αυτό τον έκανε ξεχωριστό.
Το ίδιο και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Μολονότι του αρέσει να ακολουθεί την παλαιά παράδοση του Φαναρίου και να ομιλεί από διφθέρας, οσάκις όμως αποφασίσει να ομιλήσει από στήθους, κερδίζει το ακροατήριό του στο έπακρον, γιατί γίνεται απολύτως αντιληπτός και κατανοητός.
Δεν έχουν πάντως όλοι το ίδιο χάρισμα με τους δύο προαναφερθέντες Πρωθιεράρχες. Ιδιαιτέρως στην εποχή μας, οι Ιεράρχες μας αν για κάτι ξεχωρίζουν είναι για την…σιωπή τους. Οι περισσότεροι σπάνια ομιλούν. Και όσοι τολμούν να πουν τα πράγματα με το όνομά τους είναι ελάχιστοι. Στον τομέα όμως της επικοινωνίας οι περισσότεροι αυθαιρετούν ή κάνουν πράγματα που έρχονται σε ευθεία αντίθεση με αυτό που εκπροσωπούν.
Για παράδειγμα, η απόφαση που έλαβε πρόσφατα και ανακοίνωσε ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος, να απαγορεύσει στα ΜΜΕ να παίρνουν φωτό από τις δραστηριότητες του, αν προηγουμένως δεν έχουν την άδειά του είναι μία απόφαση πρωτοφανής και πρωτόγνωρη και έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την εποχή μας και τις ανάγκες της.
Δεν ξέρουμε ποιος φωτεινός αστέρας, εκ των ακριβοπληρωμένων συμβούλων του, είχε την ιδέα να το εισηγηθεί για να εφαρμοστεί, αλλά είναι ηλίου φαεινότερο ότι είναι άσχετος με την επικοινωνία και την ενημέρωση. Πάσχει από φοβικά σύνδρομα όχι γιατί θέλει να ελέγξει το έργο του και την προβολή του Αρχιεπισκόπου και να αποφύγει τα δύσκολα, αλλά είναι ολοφάνερο ότι φοβάται αυτό που εκπροσωπεί- την επικοινωνία- γιατί δεν θέλει να εκτίθεται λόγω πιθανών λαθών και παραλείψεων.
Η Αρχιεπισκοπή Αμερικής δεν είναι μία μικρή εκκλησιαστική επαρχία, αλλά η πρώτη και πλουσιότερη επαρχία του Οικουμενικού Θρόνου, η ναυαρχίδα, και αυτά που αποφασίζει γίνονται ευρέως γνωστά σε όλο τον ορθόδοξο κόσμο.
Είναι δυνατόν να θέτει τέτοιου είδους περιορισμούς, όταν ο Αρχιεπίσκοπος κ.Ελπιδοφόρος αρέσκεται στην εξωστρέφεια και για κάθε τι που γίνεται ανεβάζει αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με σκέψεις και προβληματισμούς επί επικαίρων θεμάτων; Πώς είναι δυνατόν να περνά στο άλλο άκρο και με αυτή την αψυχολόγητη απόφαση να θέλει να «φιμώσει» τα ΜΜΕ που θέλουν να προβάλουν το έργο του και τα όσα γίνονται στην Αρχιεπισκοπή;
Ποτέ και καμία απαγόρευση δεν μπόρεσε να ελέγξει στην κριτική και στην κακή προβολή. Πάντα αυτό γύριζε μπούμερανγκ σε αυτούς που την επέβαλαν! Θυμηθείτε τα χρόνια της χούντας αλλά και ανάλογες αποφάσεις που επιβάλλουν ολοκληρωτικά καθεστώτα.Κάθε άλλο παρά τα ευνοούν. Αντιθέτως επιφέρουν αρνητική φημολογία- το από στόμα σε στόμα είναι καταλυτικό- και αυτό εξελίσσεται σε αρνητική δημοσιότητα
Αυτό ωστόσο που πρέπει να πούμε και να επισημάνουμε είναι μία απορία, η οποία δεν είναι μόνο δική μας, αλλά απασχολεί κληρικούς και λαϊκούς και μας την κατέθεσαν: όλα αυτά γίνονται με την άδεια του Πατριάρχη;Γνώριζε ο Πατριάρχης γιαυτή την απαγορευτική ρότα που θα εξέπεμπε η πρώτη Επαρχία του Θρόνου και αν ναι συμφωνεί;
Γιατί αν ο Πατριάρχης το γνώριζε και το επέτρεψε , τότε αυτό είναι σα να λέει πως δεν σέβεται την ομογένεια που ζει στις ΗΠΑ!Και αν την σέβεται- που ξέρουμε ότι αυτό συμβαίνει- θα είχε πει στον υποτακτικό του, ότι η απόφαση που έλαβε με τους συνεργάτες του είναι εκτός τόπου και χρόνου και άκρως υποτιμητική και για τα ΜΜΕ και για το ποίμνιό του.
Αλλά καθώς φαίνεται στο ιστορικό Φανάρι κυριαρχούν πλέον άλλες δυνάμεις και συμφέροντα. Και δυστυχώς η ισχύς του ισχυροτέρου, που μπορεί να επιβάλλει τις αποφάσεις του χωρίς ουδεμία αντίδραση εκ μέρους των υγιώς σκεπτόμενων!
Είναι κρίμα! Κρίμα για την βαριά κληρονομιά που φέρει το πάλαι ποτέ αείφωτο Φανάρι. Κρίμα και για τον ίδιο τον Πατριάρχη, που πάντοτε δρούσε και κινούταν με γνώμονα την ιστορία και την παράδοση της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας αλλά και με ζηλευτή ενσυναίσθηση προς όλους.Φαίνεται ότι τα χρόνια και η δόξα που απολαμβάνει αλλοίωσαν τα κριτήριά του. Κρίμα για την Εκκλησία, η οποία, ως προς την Διοίκηση, ζει και κινείται πολλές φορές εκτός πραγματικότητας και μακράν από τις επιταγές και εντολές του Θεανθρώπου ιδρυτού Της, φερόμενη υποτιμητικά προς το λαό που ποιμαίνει! Αλλά οι καιροί ου μενετοί. Και αυτό το λησμονούν. Κρίμα και για μας που αναγκαζόμαστε να σχολιάζουμε τέτοια δυσάρεστα γεγονότα τα οποία αφού ανακοινώνονται και εφαρμόζονται δεν πρέπει να μένουν στο απυρόβλητο.