Την Κυριακή 13 Μαρτίου 2016, Κυριακή της Τυρινής, εορτάσθη υπό του Πατριαρχείου η μνήμη του Αγίου Πορφυρίου Επισκόπου Γάζης στον ομώνυμο Ιερό Ναό στην Γάζα.
Συμφώνως προς τον βιογράφο αυτού διάκονο Μάρκο, ο άγιος Πορφύριος προσήλθε εκ Θεσσαλονίκης, πόλεως της καταγωγής αυτού, περί το έτος 380 μ.Χ. εις την Αγίαν Γη και εμόνασε εις τινα Ιερά Μονή αυτής παρά τον Ιορδάνη ποταμό διακριθείς εις την άσκησι και πάσα αρετή.
Ασθενήσας, ανήλθεν εις Ιεροσόλυμα και εθεραπεύθη δια της Χάριτος του Θεού. Το 392 μ.Χ. εχειροτονήθη Πρεσβύτερος και Σταυροφόρος του Ναού της Αναστάσεως. Το 395 μ.Χ. εχειροτονήθη επισκόπος Γάζης.
Προσελθών εις Γάζαν συνήντησεν οξείαν αντίδρασιν παρά των Ελλήνων ειδωλολατρών, καθ᾽ ότι η Γάζα παρέμενεν εισέτι ισχυρόν προπύργιον του ειδωλολατρικού Ελληνισμού. Η αντίδρασις των ειδωλολατρών εναντίον των Χριστιανών της Γάζης ήτο ισχυρά, εις σημείον εκκινήσεως διωγμών και απαγορεύσεως ανεγέρσεως Εκκλησιών.
Μεταβάς εις Κωνσταντινούπολιν, έλαβε διάταγμα παρά του αυτοκράτορος Αρκαδίου, τη εισηγήσει και βοηθεία της αυτοκρατείρας Ευδοξίας, δυνάμει του οποίου εκήρυξε τον Χριστιανισμόν εις Γάζαν, κατέστρεψεν ειδωλολατρικούς ναούς, και κυρίως τον Ναόν του Μάρνα ίδρυσε χριστιανικούς Ναούς και εργασθείς ιεραποστολικώς, εγκατέστησεν τον Χριστιανισμόν, προσελκύσας χιλιάδας ψυχών εις αυτόν.
Έκτοτε η Γάζα παρέμεινε μία των Επισκοπών της Εκκλησίας Ιεροσολύμων με λατρευτικόν κέντρον αυτής Ιερόν Ναόν αφιερωμένον εις το όνομα του Αγίου Πορφυρίου και οικοδομηθέντα πέριξ και άνω του τάφου αυτού.
Ο τάφος ούτος του Αγίου και ο Ιερός Ναός αυτού αποτελούν το λατρευτικόν κέντρον της Ελληνορθοδόξου Αραβοφώνου Κοινότητος του Πατριαρχείου, αριθμούσης περί τας τρεις χιλιάδας μέλη και επιβιούσης των δεινών συνθηκών, συνεπεία της διαμάχης και των συρράξεων μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραηλινών υπό τον πνευματικόν ποιμένα αυτής Πατριαρχικόν Επίτροπον Σεβασμιώτατον Αρχιεπίσκοπον Τιβεριάδος κ. Αλέξιον.
Στον Ιερό Ναό τούτο κατά την ως άνω ημέραν ετελέσθη η θεία Λειτουργία, προεξάρχοντος της Α.Θ.Μ. του Πατρός ημών και Πατριάρχου Ιεροσολύμων κ. Θεοφίλου, συλλειτουργούντων Αυτώ του Πατριαρχικού Επιτρόπου Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ησυχίου, του εν Γάζη Πατριαρχικού Επιτρόπου Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Τιβεριάδος κ. Αλεξίου και του Γέροντος Αρχιγραμματέως Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Αριστάρχου και του εν Γάζη εφημερίου του Ι. Ναού του Αγίου Πορφυρίου Αρχιμανδρίτου π. Αμφιλοχίου, του Αρχιδιακόνου π. Ευλογίου και του διακόνου π. Μάρκου, ψάλλοντος βυζαντινώ και κατανυκτικώ τω τρόπω όλου του ευσεβούς εκκλησιάσματος, προσευχομένου και εν κατανύξει μετέχοντος της θείας Λειτουργίας.
Προς το ευσεβές εκκλησίασμα τούτο εκήρυξε τον θείον Λόγον ο Μακαριώτατος, έχοντα ως έπεται ελληνιστί:
«Εν πέτρα της πίστεως ερησμένος σοφέ, την πέτραν επόθησας, ην είδε Δανιήλ, Χριστόν τον Θεόν ημών, ύψωσας την φωνήν σου, και τον νουν προς τον Κτίστην. Έβαλες τους οχλούντας, τη σαρκί πολεμίους, τη ση σφενδόνη Γάζης ο σεπτός, πρόβολος Πάτερ Πορφύριε»
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,
Ευλαβείς Χριστιανοί,
Χάρις υμίν και ειρήνη από Θεού Πατρός ημών και Κυρίου Ιησού Χριστού, (Α´ Κορ.1,3). Ευχαριστούμεν τω Αγίω Τριαδικώ Θεώ, τω καταξιώσαντι ημάς της μεθ᾽ υμών κοινωνίας εν τω τιμίω σώματι και ζωηρώ αίματι του Θεού και Σωτήρος ημών Χριστού, κατά την σημερινήν ευχαριστιακήν σύναξιν, ην ετελέσαμεν επί τη πανιέρω μνήμη του εν αγίοις Πατρός ημών Προσφυρίου εν τη επωνύμω αυτού ιερά Μονή και δη εν τω τόπω της Επισκοπής αυτού, δηλονότι της ιστορικής υμών πόλεως Γάζης, της ανέκαθεν τελούσης υπό την πνευματικήν μέριμναν και Εκκλησιαστικήν δικαιοδοσίαν του Παλαιφάτου Πατριαρχείου της Αγίας Πόλεως Ιερουσαλήμ και πάσης Παλαιστίνης.
Ο Πατήρ ημών Πορφύριος όχι μόνον οσίως και θαυματουργικώς διέπρεψεν εν τη εκκλησιαστική αυτού επισκοπή, δηλονότι εν Γάζη, αλλά και κατώρθωσε να απαλλάξη αυτήν εκ της ειδωλολατρίας, καταστρέφων πάντας τους ναούς αυτής. Επί πλέον δε αντεμετώπισε με τρόπον αποτελεσματικόν τους αιρετικούς, τους οποίους και απήλασν εκ της Γάζης.
Τούτο επέτυχε, διότι, ως λέγει ο υμνωδός αυτού: «ήτο ερησμένος εν τη πέτρα της πίστεως», δηλαδή τω Χριστώ. «Η δε πέτρα ην ο Χριστός», (Α’ Κορ. 10,4), κηρύττει ο θείος Παύλος λέγων: «επιμένετε τη πίστει τεθεμελιωμένοι και εδραίοι και μη μετακινούμενοι από της ελπίδος του Ευαγγελίου», (Κολ. 1,23).
Η εις Χριστόν βεβαίως πίστις, η οποία είναι ελπιζομένων υπόστασις, πραγμάτων έλεγχος ου βλεπομένων, (Εβρ. 11,1), θεωρείται νεκρά και αργή, εάν δεν εκφράζηται εις αγαθά έργα, ως διδάσκει ο Άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος: «Τι το όφελος, αδελφοί μου, εάν πίστιν λέγη τις έχειν, έργα δε μη έχη; μη δύναται η πίστις σώσαι αυτόν;» (Ιακ. 2,14). «Η πίστις, εάν μη έργα έχη, νεκρά εστι καθ᾽ εαυτήν» (Ιακ. 2,17) … ώσπερ γαρ το σώμα χωρίς πνεύματος νεκρόν εστιν, ούτω και η πίστις χωρίς των έργων νεκρά εστι», (Ιακ. 2,26).
Κατά τον Άγιον Ιωάννην τον Δαμασκηνόν, η πίστις την οποίαν δεχόμεθα εξ ακοής από τας Αγίας Γραφάς, δηλονότι εκ της διδασκαλίας του Αγίου Πνεύματος, τελειοποιείται δια της εφαρμογής των εντολών του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού: «Εστι γαρ πίστις εξ ακοής». Ακούοντες γαρ των θείων Γραφών πιστεύομεν τη διδασκαλία του Αγίου Πνεύματος.
Αύτη δε τελειούται πάσιν τοις νομοθετείσιν υπό Χριστού έργω πιστεύουσα, ευσεβούσα και τας εντολάς πράττουσα του ανακαινίσαντος ημάς. Ο γαρ μη κατά την παράδοσιν της Μιας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας πιστεύων η κοινωνών δια των ατόπων έργων, τω διαβόλω, άπιστός εστιν».
Αύτη ακριβώς η πίστις, η οποία εκδηλώνεται με έργα φανερούντα ευσέβειαν και την τήρησιν των εντολών του ανακαινίσαντος ημάς Χριστού, αποτελεί θησαυρόν, τον οποίον καλούμεθα να θησαυρίσωμεν εν Ουρανώ. «Θησαυρίζετε δε υμίν θησαυρούς εν ουρανώ, όπου ούτε σης ούτε βρώσις αφανίζει και όπου κλέπται ου διορύσσουσιν ουδέ κλέπτουσιν», Ματθ. (6, 20), λέγει ο Κύριος.
Τον θησαυρόν τούτον εφύλαξεν ο Πατήρ ημών άγιος Πορφύριος υψώνοντας, δηλονότι έχοντας σταθερόν και αμετάπτωτον κοινωνίαν προς τον Κύριον και Θεόν ημών μετά της φωνής και του νοός αυτού. Με άλλα λόγια, ο Άγιος Πορφύριος εφύλαξε την πρώτην και μεγάλην εντολήν του Κυρίου: «Αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου εν όλη τη καρδία σου και εν όλη τη ψυχή σου και εν όλη τη διανοία σου», (Ματθ. 22,37). Και βεβαίως την δευτέραν και ομοίαν τη πρώτη εντολή: «αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν», (Ματθ. 22,39).
Αγαπητοί μου αδελφοί, ο Πατήρ ημών Πορφύριος όντως ανεδείχθη λειτουργός και ιερεύς του ζωής και θανάτου δεσπόζοντος Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Τούτο επέτυχε δια θανατώσεως των παθών πάντων, έχων ως τρόπον και μέσον την άσκησιν και την νηστείαν, μιμούμενος το παράδειγμα του Ιησού Χριστού, του νηστεύσαντος εις την έρημον ημέρας τεσσαράκοντα και νύκτας τεσσαράκοντα, (Ματθ. 4, 1-2).
Νυν ο καιρός των αρετών, δηλονότι της νηστείας, της μετανοίας, της κατανύξεως και της ελεημοσύνης, ανακράζει ο μελωδός της Εκκλησίας λέγων: «Το στάδιον των αρετών ηνέωκται, οι βουλόμενοι αθλήσαι εισέλθετε, αναζωσάμενοι τον καλόν της νηστείας αγώνα.
Οι γαρ νομίμως αθλούντες δικαίως στεφανούνται. Και αναλαβόντες την πανοπλίαν του Σταυρού, τω εχθρώ αντιμαχησώμεθα, ως τείχος άρρηκτον κατέχοντες την πίστιν και ως θώρακα την προσευχήν και περικεφαλαίαν την ελεημοσύνην.
Αντί μαχαίρας την νηστείαν, ήτις εκτέμνει από καρδίας πάσαν κακίαν. Ο ποιών ταύτα τον αληθινόν κομίζεται στέφανον εν τη ημέρα της κρίσεως παρά του Παμβασιλέως Χριστού», του ειπόντος «το εμόν πλάσμα ου θέλω απολέσθαι, αλλά βούλομαι τούτο σώζεσθαι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν. Ότι τον ερχόμενον προς με, ου μη εκβάλλω έξω».
Εις τούτο ακριβώς αποβλέπει ο σκοπός της νηστείας και μάλιστα της Αγίας και μεγάλης Τεσσαρακοστής του Πάσχα. Εις την συνανάστασιν ημών μετά του Αναστάντος Σωτήρος Θεού ημών Κυρίου Ιησού Χριστού.
Ο Απόστολος Παύλος μας παραγγέλει λέγων: «Και τούτο, ειδότες τον καιρόν, ότι ώρα ημάς ήδη εξ ύπνου εγερθήναι• νυν γαρ εγγύτερον ημών η σωτηρία η ότε επιστεύσαμεν. η νυξ προέκοψεν, η δε ημέρα ήγγικεν. αποθώμεθα ουν τα έργα του σκότους και ενδυσώμεθα τα όπλα του φωτός», (Ρωμ. 13. 11-12).
Αυτά ταύτα τα όπλα του φωτός της του Χριστού αγάπης, ειρήνης, δικαιοσύνης και συνδιαλλαγής ευαγγελίζεται η Αγία των Ιεροσολύμων Εκκλησία δια πρεσβειών της Υπερευλογημένης Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας και των ικεσιών του εν αγίοις Πατρός και Προστάτου της παραλίου πόλεως ημών Γάζης.
Η χάρις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού είη μετά παντων ημών».
Πολλοί των πιστών μετέλαβον της θείας Κοινωνίας από των χειρών του Μακαριωτάτου εις το Κοινωνικόν, έλαβον δε και Ιεροσολυμιτικάς ευλογίας μετά την διανομήν του Αντιδώρου.
Μετά την θείαν Λειτουργίαν ηκολούθησε δεξίωσις εις την παρακειμένην τω ιστορικώ ναώ του Αγίου Πορφυρίου και προσφάτως ανεγερθέντι υπό του Αρχιεπισκόπου Τιβεριάδος κ. Αλεξίου αίθουσαν.
