O Ελληνισμός σήμερα θρηνεί. Θρηνεί για τον χαμό και τον τραυματισμό δεκάδων συμπατριωτών μας που, επιπλέον, πολλοί από αυτούς είναι νέοι άνθρωποι.
Θρηνεί όμως και για το γεγονός ότι ένα τέτοιο, φαινομενικά αποτρέψιμο φοβερό δυστύχημα, συνέβη στην Ελλάδα.
Οχι ότι δυστυχήματα δεν συμβαίνουν και αλλού, όπως π.χ. στις ΗΠΑ. Είναι το μέγεθος όμως της τραγωδίας τέτοιο και η εικόνα για την χώρα που δημιουργήσαμε τα τελευταία χρόνια, που επειδή δεν το περιμέναμε, μας θλίβει ακόμα περισσότερο.
Εμείς, που δεν μας ακούμπησε άμεσα η τραγωδία, θα στρέψουμε αργά ή γρήγορα την προσοχή μας σε άλλα θέματα της καθημερινότητας. Αυτή είναι η φύση του ανθρώπου.
Αυτοί που πληρώνουν με το πιο πολύτιμο αγαθό, την ζωή, την άθλια κατάσταση των σιδηροδρόμων είναι οι νεκροί, οι τραυματίες και οι οικογένειές τους. Γι’ αυτούς, για τους τραυματίες και τις οικογένειές τους, τίποτα σήμερα και αύριο και για πάντα, δεν θα είναι το ίδιο όπως ήταν χθες.
Αλλά πιθανόν ούτε και για την Ελλάδα, για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Θα την καταδιώκει το «γιατί».
Η πληγή που η τραγωδία άνοιξε στο σώμα της χώρας και του Εθνους θα πάρει πολύ καιρό -χρόνια ίσως- να επουλωθεί και θα έχει και αρκετές αναταραχές, σε πολλούς τομείς, κοινωνικούς και πολιτικούς.
Η τραγωδία αυτή Θα μείνει χαραγμένη στην συλλογική μνήμη μας ως το χειρότερο σιδηροδρομικό δυστύχημα από το 1968 με 34 νεκρούς.
Και βέβαια, όπως συμβαίνει πάντα, θα αρχίσει, αν δεν άρχισε ήδη, η πολιτική εκμετάλλευση της τραγωδίας. Λες και φταίνε οι Μητσοτάκης και Καραμανλής – η ευαισθησία και η αξιοπρέπεια του τελευταίου να παραιτηθεί είναι αξιοσημείωτη.
Από τα τόσα που ειπώθηκαν μέχρι τώρα διακρίνω δύο δηλώσεις ως τις πιο ουσιώδεις, τις πιο εποικοδομητικές, τις πιο ενθαρρυντικές.
Η μια είναι του Μητσοτάκη και η άλλη του Καραμανλή.
Είπε ο πρώτος:
«… θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να μην ξανασυμβεί ποτέ κάτι τέτοιο».
Κι αυτή είναι η ουσία. Αφού ερευνηθεί το δυστύχημα, αφού αποδοθούν οι ευθύνες -αν υπάρχουν- να χαραχθεί μια γραμμή, να εκπονηθεί ένα σχέδιο πραγματικού εκσυγχρονισμού των ελληνικών σιδηροδρόμων.
Να γίνει ό,τι πρέπει -ό,τι περνάει από τα χέρια της πολιτικής εξουσίας- για να μην «ξανασυμβεί ποτέ κάτι τέτοιο», όπως δήλωσε ο Πρωθυπουργός.
Και ο δεύτερος:«Παραλάβαμε», είπε, «τον ελληνικό σιδηρόδρομο σε κατάσταση που δεν ταιριάζει στον 21ο αιώνα. Σε αυτά τα 3,5 χρόνια, κάναμε κάθε προσπάθεια για να βελτιώσουμε αυτή την πραγματικότητα. Δυστυχώς, οι προσπάθειες αυτές δεν ήταν αρκετές για να αποτρέψουν ένα τέτοιο δυστύχημα».
Πρόκειται για μια συγκλονιστική όσο και ρεαλιστική δήλωση που δείχνει το μέγεθος του έργου που χρειάζεται να γίνει.
Και μακάρι να ήταν μόνον οι σιδηρόδρομοι, που είναι «σε κατάσταση που δεν ταιριάζει στον 21ο αιώνα», όπου η Ελλάδα… διακρίνεται στα περισσότερα θανατηφόρα δυστυχήματα από όλες τις χώρες της Ευρώπης.
Φοβάμαι ότι το πρόβλημα αυτό είναι πλατιά εξαπλωμένο. Οτι δεν είναι μόνον οι σιδηρόδρομοι. Οτι πολλοί τομείς δεν είναι στον 21ο αιώνα ακόμα.
Πολύ φοβάμαι ότι η συζήτηση και η κριτική που θα γίνει θα επικεντρωθεί στην έλλειψη πόρων για την συντήρηση των τρένων και των σιδηρογραμμών.
Σε ένα βαθμό είναι.
Εξίσου συχνά ωστόσο, αν όχι πιο συχνά, οι λόγοι που οδηγούν σε τέτοιες τραγωδίες δεν είναι προβλήματα που διορθώνονται με την δαπάνη χρημάτων μόνο.
Αν περιοριζόταν εκεί το πρόβλημα, πολλές χώρες θα είχαν λύσει αναλόγου είδους προβλήματα που αντιμετωπίζουν.
Είναι θέμα νοοτροπίας. Κι αυτό είναι το πιο δύσκολο ν’ αλλάξει.