Σημείωση Χ-Psalmos:
Όταν οι άνθρωποι πιστεύουν και έχουν αρχές όχι μόνο δημιουργούν αλλά και διατηρούν τις μνήμες τους άσβηστες ακόμη και όταν αυτές οι μνήμες είναι οδυνηρές. Όσοι διαβάζετε τη σελίδα μας θα βλέπετε ότι συχνά- πυκνά ανεβάζω θέματα που αναφέρονται και αφορούν τον χώρο του παλαιού ημερολογίου και κυρίως την Μητρόπολη Γ.Ο.Χ. Αττικής και Βοιωτίας. Και αυτό διότι γνωρίζω και εκτιμώ εκ των νεανικών μου χρόνων τον ακάματο, δημιουργικό και ευρηματικό Ιεράρχη κ.Χρυσόστομο, ο οποίος μας εκπλήσσει κάθε φορά με τις ιδεές του και τις εξαιρετικές εκδηλώσεις που παρουσιάζονται στην Μητρόπολή του.
Αν ο εν λόγω Ιεράρχης ανήκε στην επίσημη Εκκλησία θα ήταν δακτυλοδεικτούμενος και θα αποτελούσε σημείον αναφοράς. Αλλά βλέπετε ότι το σχέδιο του Θεού τα ήθελε αλλιώς. Όμως και από το ταπεινό μετερίζι που υπηρετεί σήμερα, ξεχωρίζει με το έργο του παρά τον πόλεμο που δέχεται εκ των έσω κυρίως, από ανθρώπους με ψυχολογικά προβλήματα, με έλλειμα ενσυναίσθησης αλλά με περίσσευμα κακότητας και φθόνου. Ίσως γιατί οι ίδιοι όσο και αν προσπάθησαν δεν κατάφεραν ποτέ να ξεφύγουν «από του κισσού το πλάνο ψήλωμα».
Αφου πέρασαν ως περιοδεύων θίασος από όλα τα ημερολόγια τώρα θέλουν να κάνουν τους κήνσορες και τους τιμητές και αυτό με την ανοχή, δυστυχώς των προϊσταμένων τους- ίσως γιατί φοβούνται και αυτοί να μην πέσουν στην βάσανο της κριτικής και των επιθέσεων που συχνά επιδίδονται οι κακοπροαίρετοι αυτοί άνθρωποι, άνευ λόγου. Ο φανατισμός τυφλώνει τον άνθρωπο και τον οδηγεί εις νομάς φαυλότητας.
Να πω εδώ μετά λόγου γνώσεως και εμπειρίας ότι και άλλοι Ιεράρχες εκ του παλαιού ημερολογίου αλλά και κληρικοί κάθε βαθμίδος εργάζονται πνευματικά και παρουσιάζουν ξεχωριστό έργο που μπροστά σε αυτό, τα όσα κάνουν οι Ιεράρχες της επίσημης Εκκλησίας και μάλιστα αυτοί που βρίσκονται στο εξωτερικό, ωχριούν.
Δεν έχω κρύψει ποτέ την σχέση μου με το παλαιό ημερολόγιο. Έμαθα από παιδί να το σέβομαι από την μακαριστή γιαγιά μου η οποία με δίδαξε να εορτάζω τις μεγάλες εορτές και να τηρώ τις νηστείες και με το παλαιό και με το νέο. Η εξ αίματος μάλιστα σχέση μου με τον Μακαριστό Μητροπολίτη Αστορίας Πέτρο και τον αδελφό του Άγιο Γέροντα Νήφωνα, με έκαναν να θαυμάσω αυτούς τους ανθρώπους διπλά για όλα εκείνα που υπέμειναν.
Έτσι κάθε φορά που έρχομαι σε επαφή με ανθρώπους του παλαιού, οι οποίοι γεννήθηκαν και ακολουθούν το παλαιό ημερολόγιο από τα γεννοφάσκια τους, αισθάνομαι οικείος μαζί τους.Οχι δεν τους θεωρώ ανίερους όπως τους αποκαλούν οι ξερόλες του νέου. Αντιθέτως ξέρω πολλούς ανίερους που βρίσκονται και ακμάζουν στο νέο ημερολόγιο και κάνουν τους τιμητές. Τους ανθρώπους του παλαιού, τους θεωρώ δικούς μου ανθρώπους. Και όταν ξέρω μάλιστα το περιεχόμενο αλλά και το ήθος τους τότε αισθάνομαι δέος.
Ευλαβικό προσκυνητή με έφεραν τα βήματά μου στην επετειακή εκδήλωση που παρουσίασε η Μητρόπολη Αττικής και Βοιωτίας Γ.Ο.Χ. στον Ασπρόπυργο. Ήταν αφιερωμένη στα 100 χρόνια από την πράγματι οδυνηρή αλλαγή του ημερολογίου που δίχασε τον χριστιανικό κόσμο αλλά και την Ελλάδα.
Επί δυόμιση ώρες παρακολούθησα αγόγγυστα με κομμένη την αναπνοή- μαζί με τους χίλιους και πλέον παρευρισκόμενους- να ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια μας όσα συνέβησαν, όσα πέρασαν οι άνθρωποι αυτοί γιατί είχαν την αποκοτιά να παραμείνουν σταθεροί στις παραδόσεις και στις αποφάσεις Πατέρων της Εκκλησίας μας αλλά και των Οικουμενικών Συνόδων και να μη θέλουν να γυρίσουν τους δείκτες των ημερολογίων τους 13 ημέρες μπροστά. Προτίμησαν να μείνουν «στάσιμοι» αλλά Σταθεροί και προσηλωμένοι στις αξίες και στις αρχές που διδάχθηκαν από τους πατέρες μας. Παρουσίασαν μέσα από εμπνευσμένα κείμενα και αυτοσχέδια σκετς που επιμελήθηκε το λαμπρό επιτελείο συνεργατών του Σεβ. Χρυσοστόμου και παρουσίασαν παιδιά των κατηχητικών σχολείων αλλά και συνεργάτες του στο ποιμαντικό έργο του. Και παρουσίασαν χωρίς κακία και μίσος «τοὺς ἐμπτυσμούς, τὰ ῥαπίσματα, τὰ κολαφίσματα, τὰς ὕβρεις, τοὺς γέλωτας, τὴν πορφυρᾶν χλαίναν, τὸν κάλαμον, τὸν σπόγγον, τὸ ὄξος, τοὺς ἤλους, τὴν λόγχην, καὶ πρὸ πάντων, τὸν σταυρόν, καὶ τὸν θάνατον, ἃ διά τον Κύριον καί την Κυρίαν Θεοτόκον έκόντες άκοντες κατεδέξαντο». Και ήταν πραγματικά το θέαμα αυτό συγκινητικό, μία μοναδική πανδαισία.
Το χάρηκα πραγματικά. Και τους ευγνωμονώ για την πρόσκληση που έλαβα αλλά και όλα όσα νέα πράγματα που έμαθα. Ίσως θα έπρεπε τέτοιες παραγωγές- υπερπαραγωγές να περιοδεύουν σε όλη την Ελλάδα για να μαθαίνουν και να διδάσκονται οι νεώτεροι και να θυμούνται οι παλαιότεροι! Εύγε και συγχαρητήρια στον Γέροντα Χρυσόστομο και στο θαυμάσιο επιτελείο συνεργατών του: τον π. Μιχαήλ, τον π. Ματθαίο, τον π. Χρυσόστομο,την κ. Ευαγγελία αλλά και όλους εκείνους που συνειδητοποίησαν την σοβαρότητα του εγχειρήματος και μας παρουσίασαν ένα ιστορικό ντοκουμέντο σεβαστό από όλους μας, το οποίο θα μείνει στην αιωνιότητα ως μεσότοιχος να ενώνει το παλαιό και το νέο ημερολόγιο μέχρι που να βρεθεί ένας φωτισμένος Ιεράρχης να γκρεμίσει τα τείχη που μας χωρίζουν και να μας ενώσει. Ότι πάντες εν ώσιν!
Σ. Μ. Τ.
Το 2024 είναι χρονιά ορόσημο. Πέρασαν εκατό χρόνια από την οδυνηρή αλλαγή του ημερολογίου στην Εκκλησία της Ελλάδος· ένας αιώνας θυσιαστικού και ειλικρινούς Αγώνος με σκοπό τη διατήρηση αναλλοίωτων όσων παραλάβαμε, κι όσων οφείλουμε να παραδώσουμε.
Με την ευχή και την προτροπή του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας, Αττικής και Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου, και μέσα από την αγαστή συνεργασία της Διευθύντριας των Φορέων Παιδείας της Μητροπόλεως, κας Ευαγγελίας Ψαρομμάτη, με τον Πρωτοσύγκελλο της Μητροπόλεως π. Μιχαήλ Κωνσταντινίδη, τον Πρεσβύτερο π. Ματθαίο Μαβίδη, τον Διάκονο π. Χρυσόστομο Κοσμοσωτειριώτη, Πρεσβυτέρους, Ιερομονάχους, Κατηχητές, κατηχητόπουλα και εθελοντές, μέλη της πνευματικής μας οικογένειας που συνθέτουν την Ομάδα Δράματος και Απαγγελίας «Λυδία», καθώς και κλιμάκιο της Χορωδίας της Μητροπόλεώς μας «Υμνωδοί», η Ιερά μας Μητρόπολη, φορέας εμπνευστής και κινητοποιός στα πολιτιστικά δρώμενα του τόπου και της Εκκλησίας, υλοποίησε χθες, στο Δημοτικό κινηματοθέατρο Ασπροπύργου «Γαλαξίας» μια ακόμη μνημειώδη επετειακή εκδήλωση με τίτλο «Ἐκ τῆς Ἑλλάδος καὶ πάλι τὸ Φῶς».
Με τρόπο απλό και κατανοητό παρουσιάσαμε «ειρηνικά» γεγονότα που αποκαλύπτουν την πραγματικότητα για την πορεία των τελευταίων 100 ετών της Εκκλησίας, αλλά και για το δυσοίωνο μέλλον, τον κίνδυνο που ελλοχεύει μέσα απ’ όσα σχεδιάζονται, και το κακό που καραδοκεί.
Μέσα από δραματοποιημένες σκηνές, εξιστορήθηκαν γεγονότα που οδήγησαν ή τουλάχιστον συνέβαλαν στην απαρχή, στα αίτια και στο γεγονός της αλλαγής του ημερολογίου. Παρουσιάστηκε το υπόβαθρο, οι συνθήκες της εποχής και τα πρόσωπα που ενεπλάκησαν στην πορεία της Εκκλησίας.
Στην εκδήλωση παρέστη ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Γ.Ο.Χ. Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Καλλίνικος, οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Πειραιώς και Σαλαμίνος κ. Γερόντιος, Θεσσαλονίκης κ. Γρηγόριος, Ωρωπού και Φυλής κ. Κυπριανός, ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ταλαντίου κ. Καλλίνικος, Κληρικοί, Μοναχοί και Μοναχές, ο Δήμαρχος Ασπροπύργου κ. Ιωάννης Ηλίας, η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού κα. Μαρία Καλλιέρη – Καψάλα, η επί κεφαλής της δημοτικής παράταξης «Ο Ασπρόπυργος μας Ενώνει», κα. Σοφία Μαυρίδη, Αντιδήμαρχοι, Δημοτικοί Σύμβουλοι και συγκινητικά μεγάλο πλήθος κόσμου.
Το καλωσόρισμα της εκδήλωσης έκανε ο οικοδεσπότης, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αττικής και Βοιωτίας κ. Χρυσόστομος, παρουσιάζοντας τα όσα επρόκειτο να παρουσιασθούν.
Ακολούθησε η γλυκιά προσευχητική έναρξη από τα παιδιά των Κατηχητικών.
Ύστερα από μια -από καρδιάς- ομολογία πίστεως, μέσα από τη συνάντηση μιας τυφλής Μοναχής με τον μικρό εγγονό της, άνοιξε η αυλαία.
Το πρώτο σκέλος διαδραματίστηκε σε ένα οικοτροφείο θηλέων στην Τραπεζούντα, το 1902. Πρόκειται για μια εποχή κατά την οποία η ζωή των Ελλήνων του Πόντου είχε «αναβαθμιστεί». Τα γράμματα, το εμπόριο και η οικονομία βρίσκονταν στα χέρια των Ρωμηών, εγκαινιάστηκε το Φροντιστήριο της Τραπεζούντας, το Ρωμέικο άνθιζε κάτω από τη σκλαβιά, γεγονός που ταυτίστηκε με την αιτία της έκρηξης του κινήματος των Νεότουρκων. Στην αίθουσα του οικοτροφείου έγινε αναφορά στις πρώτες, ανερμήνευτες ακόμη, ενέργειες που οδήγησαν στην αλλαγή του ημερολογίου.
Μεσολάβησε ταινία που συνέδεσε ιστορικά την Τραπεζούντα του 1902 με την Αθήνα του 1945. Στο μικρό ντοκιμαντέρ αποκαλύφθηκαν θα λέγαμε, κάποια από τα ιστορικά γεγονότα του τόπου μας, που οδήγησαν στην αλλαγή του ημερολογίου.
Το δεύτερο σκέλος διαδραματίστηκε σε ένα ανδρικό Μοναστήρι της Αττικής το 1945, εποχή λίγο μετά την τραγική γερμανική κατοχή και παράλληλα με το ξέσπασμα του Εμφυλίου Πολέμου. Παρά τα δεινά, επρόκειτο για χρόνους, κατά τους οποίους υπήρχαν βάσιμες, ακόμη, ελπίδες επιστροφής όλων στην Πατρώα Παράδοση. Από την αυλή, αλλά και από το αρχονταρίκι της Μονής ακούστηκαν όσα με ακρίβεια συνέβησαν τους χρόνους λίγο πριν και μετά την αλλαγή του ημερολογίου.
Εν συνεχεία, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Χρυσόστομος πραγματοποίησε τον επίλογο της εκδήλωσης εξιστορώντας τα περί της Αποστολικής Διαδοχής των Αρχιερέων μας.
Συγκεκριμένα, ξεκίνησε εξηγώντας ότι η Αποστολική Διαδοχή είναι η μετάδοση της Θείας Χάριτος από τον Κύριό μας στους Αγίους Αποστόλους, οι οποίοι μετέδωσαν αυτή την Χάρη στους Αποστολο-επισκόπους και εκείνοι στους διαδόχους τους διαχρονικά. Η Εκκλησία των Γ.Ο.Χ., παρά τα όσα λυπηρά κατά καιρούς έχουν ακουσθεί, φέρει την Αποστολική Διαδοχή. Όταν κοιμήθηκε ο Άγιος Χρυσόστομος, ο πρώην Φλωρίνης, Αρχιερείς των Ρώσων της Διασποράς, υπό τον Μητροπολίτη Αναστάσιο, χειροτόνησαν στην Αμερική τον Γέροντα Ακάκιο Παππά σε Επίσκοπο Ταλαντίου. Στο σημείο αυτό , ο Σεβασμιώτατος υπογράμμισε ότι ο Μητροπολίτης Αναστάσιος είχε συμπράξει με τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Δαμιανό για την χειροτονία Επισκόπων του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, μεταξύ των οποίων και του διαδόχου του, Πατριάρχου Τιμοθέου, γεγονός που μαρτυρά πως οι Αρχιερείς μας με τους Αρχιερείς των Ιεροσολύμων κατάγονται από το ίδιο αποστολικό δένδρο. Συνεχίζοντας, ο Σεβασμιώτατος μίλησε για τις χειροτονίες του Ταλαντίου Ακακίου με τον Χιλής Λεόντιο των Ρώσων της Διασποράς, για την χειροτονία -από Αρχιερείς των Ρώσων της Διασποράς- του Αστορίας Πέτρου, ο οποίος είχε στενές επαφές, μεταξύ άλλων, με τον Άγιο Ιωάννη Μαξίμοβιτς. Αναφέρθηκε, έπειτα, στην χειροτονία, για την Επισκοπή Λισαβώνος, του Γαβριήλ Ρότσα από τέσσερεις Αρχιερείς μας, λέγοντας ότι, όταν αργότερα ο Μητροπολίτης Γαβριήλ αποφάσισε να προσχωρήσει στην Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Πολωνίας υπό τον Μητροπολίτη Βασίλειο, έγινε δεκτός ως κανονικός Επίσκοπος, δίχως καν συγχωρητική ευχή. Όλοι οι Αρχιερείς των Αυτοκέφαλων Εκκλησιών, έχοντας κοινωνία με την Εκκλησία της Πολωνίας, είχαν, έτσι, κοινωνία και με έναν χειροτονημένο από δικούς μας Αρχιερείς Επίσκοπο. Σημαντική ήταν, ακόμη, η αναφορά που έκανε ο Σεβασμιώτατος στην ένωση ενός τμήματος της Συνόδου των Ρώσων της Διασποράς υπό τον Μητροπολίτη Λαύρο με την Εκκλησία της Μόσχας υπό τον Πατριάρχη Αλέξιο, το 2007. Οι Ρώσοι της Διασποράς, ως κανονικοί Αρχιερείς, συλλειτούργησαν με τους Αρχιερείς του Πατριαρχείου Μόσχας δίχως κάποια ευχή αποκατάστασης. Ύστερα, Ιεράρχες, ακόμη και της Ελλαδικής Εκκλησίας, συλλειτούργησαν με αυτούς που χειροτόνησαν τους Αρχιερείς μας. Στο σημείο αυτό, ο Επίσκοπός μας έκανε την εξής ερώτηση: πώς είναι δυνατόν να λένε κάποιοι ότι οι Γ.Ο.Χ. είναι αχειροτόνητοι και έτσι να προβαίνουν σε επαναλήψεις τελεσθέντων από εμάς Μυστηρίων, ενώ συλλειτουργούν κανονικά (τουλάχιστον μέχρι πριν το ουκρανικό ζήτημα), με τους Αρχιερείς που χειροτόνησαν τους Αρχιερείς μας;
Σε άλλο σημείο, ο Σεβασμιώτατος είπε ότι η αλλαγή του ημερολογίου μόνο συμφορές προξένησε στην Εκκλησία της Ελλάδος, για αυτό και κανένας δεν χαίρεται με την κατάσταση στην Ορθόδοξη Ελλάδα. Οι ακολουθήσαντες το ιουλιανό ημερολόγιο, όσο «αθεολόγητοι», όσο «αγράμματοι» και «αδιάβαστοι», δεν αντιμετωπίσθηκαν ως ορθόδοξοι αδελφοί. Ο βίαιος τρόπος συμπεριφοράς είχε ως αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις ο κόσμος να φανατισθεί. Είναι πολύ εύκολο να πυροβολούμε, αλλά από πίσω τα τραύματα και τα αποκαΐδια ταλαιπωρούν το ποίμνιο. Ποιος, επιτέλους, θα ενδιαφερθεί; Εκτός από τον Άγιο Χρυσόστομο, πρ. Φλωρίνης, ίσως κανένας να μην μίλησε για αυτό που προσευχήθηκε ο Χριστός μας πριν την προδοσία: «Πατέρα μου, τήρησέ τους να είναι ένα, όπως εμείς». Ο Άγιος Φλωρίνης, ο οποίος πάντοτε με αγάπη μιλούσε και ποτέ το μελάνι του δεν έγραψε «μαύρες σελίδες», αγωνιζόταν και προσευχόταν να επουλωθούν τα τραύματα στην Εκκλησία.
Κλείνοντας τον λόγο, με συγκίνηση είπε: «εύχομαι να φωτισθούμε όλοι και να ζούμε σύμφωνα με την γραμμή που χάραξε ο Ίδιος ο Χριστός. Εκατό χρόνια πέρασαν. Να μην περάσουν άλλα εκατό».
Η επετειακή εκδήλωση πλαισιώθηκε από Εκκλησιαστικούς Ύμνους αφιερωμένους στην ενότητα, για την οποία ένδακρυς ο Ίδιος ο Κύριος προσευχήθηκε στον Κήπο της Γεθσημανής.
Η Ιερά Μητρόπολις Αττικής και Βοιωτίας μέσα από τις εκδηλώσεις της εξακολουθεί να διδάσκει, να ιστορεί, να υμνεί και να εξυμνεί το Ρωμέικο, το συνυφασμένο με την Πίστη και την Πατρίδα μας. Για μια ακόμη φορά αναδείχθηκε η ταυτότητά μας, μάθαμε για την ιστορία μας, διεισδύσαμε στις ρίζες μας, ανασύραμε τη δόξα μα και τα λάθη του παρελθόντος, συγκλονιστήκαμε από τα θυσιαστικά, αλλά και τα ολέθρια καμώματα των παλιών. Η Παράδοση, η Ελληνική μας γλώσσα, ο Ρωμέικος πολιτισμός, παραμένουν -συν Θεώ- ο κατευθυντήριος μοχλός της ζωής μας. Στους χαλεπούς καιρούς μας, ελπίδα παραμένει η ειλικρινής, γεμάτη σεμνότητα κι αγάπη προσέγγιση του σκοπού μας· της ύπαρξης ημών διαχρονικά, ως γνησίων Ρωμηών.
Ορμώμενοι διαχρονικά εξ Ανατολών, τονίζουμε στεντορείως την εξ Ανατολών καταγωγή μας, την Αποστολή μας, συνεχίζουμε ακάθεκτοι και δυναμικά τον Αγώνα μας, υπομένοντας, καρτερώντας, προσδοκώντας τον εξ Ανατολών αναδυόμενο Ήλιο.
Συντελεστές:
Συγγραφή / Σύνθεση Κειμένων,
Σκηνοθεσία – Δ/νση Παραγωγής:
Ευαγγελία Μ. Ψαρομμάτη
Επιμέλεια βίντεο, εικόνα mapping & ήχου:
Πρωτοσύγκελλος π. Μιχαήλ Κωνσταντινίδης
Επιμέλεια Παραγωγής:
Πρεσβύτερος π. Ματθαίος Μαβίδης
Μουσική Διδασκαλία / Χοραρχία:
Διάκονος π. Χρυσόστομος Κοσμοσωτειριώτης
Προσευχή:
Κατερίνα Κωνσταντοπούλου
Αλεξάνδρα Καρυπίδη
Δωροθέα Χαλκίδη
Μαρία Μαυρίδη
Τατιάνα Πατσαχτσίδη
Αναστασία Μανουσαρίδη
Χριστίνα Τοτικίδη
Μαριάμ Μαβίδη
Ειρήνη Χρυσοβαλάντου Πατσαχτσίδη
Γεωργία Κοσμίδου
Αναστασία Παπαδοπούλου
Μοναχή:
Κυριακή Μωϋσιάδη
Ελισάβετ Δαμιανίδου
Νεκτάριος Συρανίδης
Οικοτροφείο Θηλέων 1902, Τραπεζούντα:
Πρεσβ. Αφροδίτη Μουρατίδη
Ιωάννα Κωνσταντινίδη
Ελισάβετ Λαζαρίδου
Αφροδίτη Σιδηροπούλου
Αποστολία Μαυροπούλου
Ελένη Συμεωνίδου
Αναστασία Σιδηροπούλου
Όλγα Κουτσουκανίδου
Ελπίδα Καρασαββίδου
Λουντμίλα Ατματσίδη
Ανδρώα Ιερά Μονή 1945, Αττική:
Πρεσβύτερος π. Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος
Ιερομόναχος π. Θεόκλητος Κοσμοσωτειριώτης
Ιερομόναχος π. Ειρηναίος Κοσμοσωτειριώτης
Διάκονος π. Αγάπιος Κοσμοσωτειριώτης
Νικόλαος Κωνσταντόπουλος
Σταύρος Πατσαχτσίδης
Κωνσταντίνος Ζεϊμπέκης
Μιχαήλ Κωνσταντινίδης
Υμνωδοί:
Μαρία Παπαδοπούλου
Πρεσβ. Αναστασία Γυριχίδη
Ευθυμία Σαμανίδου
Αναστασία Παπαδοπούλου
Ελίνα Ελευθεριάδου
Μαρία Πιπερίδου
Χρυσοβαλάντου Νεανίδη
Ευρύκλεια Κουρτσοπούλου
Κατερίνα Πετσαλίδη
Θεοδώρα Σαββουλίδου
Κυριακή Νεανίδη
Μαρία Πολυχρονίδου
Θοδωρής Παπαγιαννίδης
Δαμιανός Κουρτσόπουλος
Βασίλης Αλεβίζος
Χρυσόστομος Νεανίδης
Γιάννης Μιχαηλίδης
Γιάννης Χιονίδης
Γιώργος Χιονίδης
Δημήτρης Φυτόπουλος
Δημήτρης Μητράκης
Ηλίας Μητράκης
Παναγιώτης Αντωνιάδης
Υποστήριξη Παραγωγής:
Σοφία Μεσαριτσίδου
Σοφία Κοσμίδου
Αναστασία Παπαδοπούλου
Σοφία Κοσμίδου
Κυριακή Θεοφανίδου
Βαλεντίνα Ουσταμπασίδου
Κατερίνα Ιωακειμίδου
Αναστασία Αντωνιάδου
Ηλίας Παυλίδης
Ιωσήφ Μαυρίδης
Αλέξης Τοτικίδης
Στην εκδήλωση παρουσιάστηκαν αυτούσια αποσπάσματα ομιλιών, γραπτών μαρτυριών και πρωτογενή κείμενα συγγραφέων και ρασοφόρων.