Ο αντάρτης του Ζέρβα που έγινε Αρχιεπίσκοπος. Διοίκησε την Εκκλησία με σταθερό και “βαρύ” χέρι και εξέλεξε ταλαντούχους Μητροπολίτες
Ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ (κατά κόσμον Βησσαρίων Τίκας) γεννήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου του 1913 στο χωριό Αρτεσιανό του Νομού Καρδίτσας. Σαν σήμερα εόρταζε ημέρα μνήμης του Αγίου Σεραφείμ ,Επισκόπου Φαναρίου.
Ο μικρός Βησσαρίων φοίτησε στο δημοτικό σχολείο του Αρτεσιανού (τέσσερις πρώτες τάξεις) και την πέμπτη και έκτη στο εξατάξιο Α΄ Δημοτικό Καρδίτσας. Στη συνέχεια φοίτησε στο Α΄ Ελληνικό Σχολείο Καρδίτσας και στο τετρατάξιο Γυμνάσιο Καρδίτσας, αλλά μέχρι την πρώτη τάξη.Αφού ολοκλήρωσε τις βασικές σπουδές του αρχικά στην Ιερατική Σχολή Άρτης(4 έτη), και ολοκληρώνοντας στην Εκκλησιαστική Σχολή Κορίνθου (1 έτος), όπου εκεί είχε την ευκαιρία να γνωρίσει τον τότε Μητροπολίτη Κορινθίας και μετέπειτα αρχιεπίσκοπο Αθηνών και αντιβασιλέα Δαμασκηνό, το 1936 γράφτηκε, κατόπιν εξετάσεων, στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία αποφοίτησε το 1940 με βαθμό «λίαν καλώς». Δευτεροετής φοιτητής της Θεολογικής Σχολής, εκάρη μοναχός στη Ιερά Μονή Πεντέλης το 1938. Την επομένη μέρα της κουράς του, χειροτονήθηκε διάκονος από τον τότε Μητροπολίτη Κορινθίας Δαμασκηνό όπου τοποθετήθηκε εφημέριος στον Ιερό Ναό Αγίας Τριάδος στο Νέο Ηράκλειο. Το 1939 τοποθετήθηκε στον Ι. Ναό Αγίου Λουκά Πατησίων.
Ο 28χρονος διάκονος Σεραφείμ από την Καρδίτσα, το καλοκαίρι του 1941 δεν ήταν τίποτα παραπάνω από ένας απλός δακτυλογράφος στις υπηρεσίες της Ιεράς Συνόδου.
Η καλή του τύχη όμως να γνωρίσει τον διορισμένο από την κατοχική κυβέρνηση αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό ο οποίος κέρδισε την συμπάθεια του με το αυθεντικό ύφος που είχε στάθηκε σταθμός για την μετέπειτα πορεία του. Εκείνος τον χειροτόνησε και πρεσβύτερο και τον έκανε αρχιμανδρίτη και τον τοποθέτησε στον Άγιο Λουκά στα Πατήσια.
Δύο χρόνια αργότερα τον παρότρυνε να ακολουθήσει το Ζέρβα στο βουνό για να μην τον συλλάβουν οι Γερμανοί, καθώς τα αντιναζιστικά κηρύγματα που εκφωνούσε κάθε Κυριακή είχαν εκνευρίσει τους Γερμανούς και ετοιμάζονταν να τον συλλάβουν γιατί τον θεωρούσαν… « παπά μπελά».
Το καλοκαίρι του ΄43, κρατώντας μια επιστολή του Δαμασκηνού, πήγε να συναντήσει στο στρατηγείο του στην Ήπειρο τον Ναπολέοντα Ζέρβα.
Μόλις ο αρχηγός του ΕΔΕΣ τον γνώρισε, σύμφωνα με μαρτυρίες είπε:«Aυτόν τον άνθρωπο ακόμη και ο Xάρος όταν τον αντικρίσει, θα γυρίσει πίσω. Ούτε κι αυτός θα τον νικήσει».
Και πράγματι, σε μια αποστολή όπου έπρεπε να μεταφέρει μυστικά έγγραφα, έπεσε σε γερμανικό μπλόκο και ήταν ο μόνος που κατάφερε να διαφύγει.
Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου συνέχισε τη δράση του. Όμως, αυτή την επιλογή του την πλήρωσε ακριβά, καθώς αντάρτες του ΕΑΜ σκότωσαν τον πατέρα του.
Τα “γαλλικά” του Σεραφείμ
Το 1949 έγινε μητροπολίτης Άρτας και το 1958 εξελέγη Ιωαννίνων, ενώ τον Ιανουάριο του 1974 ανέβηκε στον αρχιεπισκοπικό θρόνο, με τη βοήθεια του πρώην συμπολεμιστή του και ισχυρού δικτάτορα Δημήτρη Ιωαννίδη.
Ο Σεραφείμ σε όλη τη διάρκεια του αρχιεπισκοπικού έργου του έμεινε ένας αυθεντικός επαρχιώτης, όπως τον αποκαλούσαν οι αντίπαλοι του.
Διάβαζε σπάνια, πίστευε στην κοινή λογική, ενώ στα δύσκολα θέματα ήταν της άποψης “άστο να περάσει”. Και σχεδόν πάντα «πέρναγε».
Η αθυροστομία του ήταν πασίγνωστη.
«Γαμώ το κέρατο σας”, φώναξε μέσα στην εκκλησία προς τους παρεκκλησιαστικούς που αποδοκίμασαν στη Λάρισα το 1974 την ενθρόνιση του μητροπολίτη Σεραφείμ Ορφανού.Με ανάλογο τρόπο εκφράστηκε και στην χειροτονία του Γρεβενών Σεργίου το 1975 στον Μητροπολιτικό ναό Αθηνών.
“Τενεκέ ξεγάνωτο”, αποκάλεσε πρώην υπουργό της Ν.Δ. ( τον Γιάννη Παλαιοκρασσά) που ενεργούσε για την επιστροφή των 12 μητροπολιτών που είχε εκθρονίσει ο Σεραφείμ χωρίς δίκη, ως δήθεν χουντικούς αλλά και εσωτερικούς αντιπάλους που μηχανεύονταν την πτώση του. Δεν τόλμησε να πειράξει, όμως, τον Φλωρίνης Αυγουστίνο Καντιώτη και τον Ελευθερουπόλεως Αμβρόσιο που ενώ του έκαναν πόλεμο ήταν λαοφιλείς.
Το 1982, που το ΠΑΣΟΚ είχε αποφασίσει να καθιερώσει τον πολιτικό γάμο στην Ελλάδα, δεν δίστασε να αρπάξει το μικρόφωνο από το χέρι του μητροπολίτη Ελευθερουπόλεως και να του επιτεθεί, τραβώντας τα γένια του, γιατί κατηγόρησε στο κήρυγμα του τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ και πολιτικολογούσε.
Κάποια άλλη περίοδο εμφανίστηκε αγανακτισμένος για την κατάντια στην εκκλησία από τα ομοφυλοφιλικά όργια κληρικών, που είχαν δημοσιοποιηθεί και δήλωσε: “Κατάντησα αρχιεπίσκοπος πούστηδων”.Είναι μια από τις φράσεις που του αποδίδονται.
Τα τελευταία χρόνια ήταν πολύ άρρωστος και αρκετοί μητροπολίτες τον αμφισβητούσαν, άλλοι με επιχειρήματα, άλλοι με υπονομευτικό τρόπο. Σχεδόν όλοι όμως ή τον σέβονταν ή τον φοβόντουσαν και φανερά δεν τον αμφισβήτησαν ποτέ.
Σε μια σύνοδο, στον διάδρομο των γραφείων της Μονής Πετράκη, συναντά ένα μητροπολίτη που είχε κάνει κάποιες δηλώσεις που δεν του άρεσαν:
-«εσένα ποιος σε έκανε μητροπολίτη;» ρώτησε τον ιεράρχη
-«εσείς Μακαριώτατε του είπε το ξεχάσατε;» του απάντησε ο Μητροπολίτης
-«ε! να σε εσένα, να και σε μένα» του είπε, ρίχνοντας δύο μεγαλοπρεπείς μούτζες μία στον στον εαυτό του και μια στον μητροπολίτη, που δεν τόλμησε να πει το παραμικρό.
Ωστόσο, ήταν δημοφιλής και μάλλον αγαπητός στην κοινή γνώμη, που εκτιμούσε την αυθεντικότητα και τη συνολική παρουσία του στο δημόσιο βίο.
Άλλωστε, τις δεκαετίες του ΄70 του΄80 και του ΄90, η εκκλησία δεν ήταν στις προτεραιότητες των πολιτών με εξαίρεση τις μεγάλες κόντρες για τον πολιτικό γάμο και την εκκλησιαστική περιουσία.
Ο μακαριστός, χωρίς να εκτεθεί δημόσια, έκανε πίσω στο θέμα του γάμου και η πολιτεία υποχώρησε στο θέμα της εκκλησιαστικής περιουσίας.Επί των ημερών του εξελέγησαν πενήντα Ιεράρχες και ανανέωσε εκ θεμελίων την Ιεραρχία. Δεν είναι τυχαίο ότι οι δύο διάδοχοι Αρχιεπίσκοποι Χριστόδουλος και Ιερώνυμος Β´ υπήρξαν δικά του αναστήματα αλλά και οι υποψήφιοι Αρχιεπίσκοποι Θεσσαλονίκης Άνθιμος και Σπάρτης Ευστάθιος εξελέγησαν επί των ημερών του.
Ο Σεραφείμ “κοιμήθηκε” στις 10 Απριλίου του 1998.Τον διαδέχθηκε λίγες ημέρες αργότερα ο Χριστόδουλος.
Ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ ενταφιάστηκε στο Α’ Κοιμητήριο των Αθηνών, δίπλα στους προκατόχους του Αρχιεπισκόπους. Επάνω στο μνήμα του χαράχθηκε ο ψαλμός: “Το έλεος Σου Κύριε καταδιώξει με, πάσας τας ημέρας της ζωής μου”. Σε συνέντευξή του είχε δηλώσει: “ελληνικέ λαέ, είμαι αυτός που φαίνομαι, δεν έχω άλλο πρόσωπο, απεχθάνομαι το ψέμα, δεν φοβάμαι ούτε μη χάσω τον θρόνο μου, ούτε και τον θάνατο με τον οποίο κοιμήθηκα δίπλα του πολλές φορές…Φοβάμαι μόνον τον Θεό…”
