Την Κυριακή 9 Φεβρουαρίου το πρωί στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ναούσης, όπου και φυλάσσεται η θαυματουργή Ιερά Εικόνα της Υπαπαντής από την «Έξω Υπαπαντή» Ναούσης, τελέστηκε αρχιερατική θεία Λειτουργία για την απόδοση της εορτής της Υπαπαντής του Κυρίου.
Προεξήρχε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων, ο οποίος κήρυξε και το θείο λόγο ενώ στο τέλος τέλεσε μνημόσυνο για τον μακαριστό Μητροπολίτη Κινσάσας κυρό Νικηφόρο, ο οποίος σαν σήμερα εόρταζε τα ονομαστήριά του (εορτή του Αγίου Μάρτυρος Νικηφόρου).
Ο Αρχιμ. Παντελεήμων Παπαεμμανουήλ ανέγνωσε στο εκκλησίασμα εγκύκλιο σημείωμα του Σεβασμιωτάτου με τις θέσεις της Εκκλησίας μας για την καύση των νεκρών, ενόψει της πρόσφατης αδειοδότησης αποτεφρωτηρίου στην περιοχή της Αλεξάνδρειας.
Ομιλία Σεβασμιωτάτου
«Ἄνθρωποι δύο ἀνέβησαν εἰς τό ἱερόν προσεύξασθαι· ὁ εἷς φαρισαῖος καί ὁ ἕτερος τελώνης».
Δύο ἀνθρώπους μᾶς παρουσίασε τό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα οἱ ὁποῖοι ἀνέβησαν στόν ναό τοῦ Σολομῶντος γιά νά προσευχηθοῦν. Ὁ ἕνας ἦταν φαρισαῖος καί ὁ ἄλλος τελώνης. Ὁ πρῶτος ἀνῆκε στήν κατηγορία τῶν ἀνθρώπων πού θεωροῦντο εὐσεβεῖς καί πιστοί τηρητές τοῦ νόμου. Ὁ δεύτερος, ὁ τελώνης, ἀνῆκε σέ ἐκείνους πού θεωροῦντο πλεονέκτες, ἄδικοι καί ἁμαρτωλοί, ἐξαιτίας τοῦ ἐπαγγέλματός τους. Οἱ δύο αὐτοί ἄνθρωποι μέ τή διαφορετική προέλευση καί τή διαφορετική κατάληξη εἶναι τά πρόσωπα τῆς ὁμώνυμης παραβολῆς τοῦ τελώνου καί φαρισαίου, τήν ὁποία ὅρισε ἡ Ἐκκλησία μας νά διαβάζεται κατά τή σημερινή πρώτη Κυριακή τοῦ Τριωδίου.
Ὁ τελώνης καί ὁ φαρισαῖος δέν εἶναι ὅμως τά μόνα πρόσωπα, τά ὁποῖα μᾶς παρουσίασε ἡ Ἐκκλησία μας κατά τή σημερινή Κυριακή, καθώς σήμερα ἑορτάζουμε καί τήν Ἀπόδοση τῆς μεγάλης Δεσποτικῆς καί Θεομητορικῆς ἑορτῆς τῆς Ὑπαπαντῆς τοῦ Κυρίου μας, τήν ὁποία καί τιμοῦμε ἰδιαιτέρως ἐδῶ, στόν ἱερό Μητροπολιτικό ναό τῆς Ναούσης, ὅπου φυλάσσεται ἡ ἱστορική καί θαυματουργή εἰκόνα τῆς Ὑπαπαντῆς τοῦ Κυρίου ἀπό τήν «Ἔξω Ὑπαπαντή». Καί ἡ ἑορτή αὐτή μᾶς ὑπενθυμίζει τήν παρουσία καί ἑνός ἄλλου προσώπου, ὁ ὁποῖος ἔρχεται στόν ναό τοῦ Θεοῦ αὐτή τήν ἡμέρα, μᾶς ὑπενθυμίζει τόν πρεσβύτη Συμεών.
Τρεῖς διαφορετικοί ἄνθρωποι προσεύχονται. Ὁ φαρισαῖος εὐχαριστεῖ τόν Θεό ἀναφερομένος ὑπεροπτικά στίς ἀρετές καί τά καλά του ἔργα, πού κατά τή γνώμη του τόν κάνουν νά ὑπερέχει ἀπό ὅλους τούς ἀνθρώπους ἀλλά καί ἀπό τόν τελώνη πού προσεύχεται ἐκείνη τήν ὥρα στόν ναό τοῦ Θεοῦ.
Ὁ τελώνης προσεύχεται σέ μία γωνία τοῦ ναοῦ,μέ σκυμμένο τό κεφάλι του καί συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητός του, καί ζητᾶ ταπεινά τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ.
Ὁ πρεσβύτης Συμεών ἐκφράζει τήν ἀπέραντη εὐγνωμοσύνη τῆς ψυχῆς του πρός τόν Θεό, γιατί τόν ἀξίωσε νά δεῖ πραγματοποιούμενο τό διαρκές καί μόνιμο αἴτημα τῆς προσευχῆς του, γιατί τόν ἀξίωσε νά δεῖ τήν ἐκπλήρωση τῆς ὑποσχέσεως τοῦ Θεοῦ γιά τήν ἀπολύτρωση τῶν ἀνθρώπων, νά δεῖ καί νά κρατήσει στήν ἀγκάλη του τόν Σωτήρα τοῦ κόσμου.
Τρεῖς διαφορετικοί ἄνθρωποι προσεύχονται μέ τρεῖς διαφορετικούς τρόπους. Δέν εἶναι ὅμως οἱ μόνοι πού προσεύχονται. Ἑκατομμύρια ἄνθρωποι προσεύχονται καθημερινά στούς ναούς τοῦ Θεοῦ καί ὄχι μόνο. Καί ἀνάμεσά τους καί ἐμεῖς. Καί ἐπειδή πολλές φορές δέν συνειδητοποιοῦμε πῶς καί γιατί προσευχόμεθα, ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία μᾶς παρουσιάζει σήμερα τούς τρεῖς αὐτούς ἀνθρώπους καί τό ἀποτέλεσμα τῆς προσευχῆς τους γιά νἀ μᾶς προβληματίσει καί νά μᾶς διδάξειτό μεγάλο μάθημα τῆς προσευχῆς, καθώς εἰσήλθαμε στήν περίοδο τοῦ Τριωδίου, μία περίοδο ἐντονώτερης προσευχῆς.
Ἡ προσευχή τοῦ φαρισαίου ἀναιρεῖται καί ἀκυρώνεται ἀπό τήν ὑπεροψία του. Δέν περιορίζεται ὁ φαρισαῖος μόνο στόν ἐγωιστικόἔπαινο τοῦ ἑαυτοῦ του, ἀλλά κρίνει καί κατακρίνει καί τόν τελώνη. Ἀπευθύνεται στόν Θεό καί στήν πραγματικότητα τόν καταργεῖ, ἐφόσον τοποθετεῖ τόν ἑαυτό του στή θέση τοῦ κριτοῦ τῶν ἀνθρώπων. Σφετερίζεται τό δικαίωμα τοῦ Θεοῦ καί συγχρόνως παρακούει τήν ἐντολή του «μή κρίνετε ἵνα μή κριθῆτε», ἀδιαφορώντας γιά τό δίκαιο ἐρώτημα τοῦ Κυρίου μας πού ἀπευθύνεται καί πρός αὐτόν «τίς εἶ ὁ κρίνων ἀλλότριον οἰκέτην;» Ποιός εἶσαι ἐσύ πού κρίνεις ξένο ὑπηρέτη;
Ὁ φαρισαῖος δικαιώνει τόν ἑαυτό του, ἀλλά δέν δικαιώνεται ἀπό τόν Θεό, ὅπως μᾶς λέγει ὁ ἴδιος ὁ Χριστός. Δέν λαμβάνει τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, γιατί δέν τό ζητᾶ.
Ἀντίθετα, ἡ προσευχή τοῦ ἁμαρτωλοῦ τελώνου εἰσακούεται. Μέ λίγες λέξεις αὐτογνωσίας καί μετανοίας ὁ τελώνης κερδίζει αὐτό πού ζητᾶ, τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ.
Καί ἐάν ὁ τελώνης μέ τήν εἰλικρινῆ προσευχή του στόν ναό τοῦ Θεοῦ βρίσκει τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, ὁ πρεσβύτης Συμεών μέ τήν προσευχή του δέν βρίσκει μόνο τό ἔλεος ἀλλά καί τή χάρη τοῦ Θεοῦ, διότι αὐτήν ζητᾶ σέ ὅλη του τή ζωή. Ὁ Συμεών εἶναι δίκαιος καί εὐλαβής. Εἶναι δηλαδή τηρητής τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ ἀπό ἀγάπη πρός τόν Θεό καί ὄχι ἀπό φόβο, καί δέν διαφημίζει τίς ἀρετές του, ὅπως ὁ φαρισαῖος. Ἡ προσευχή του εἶναι ἔκφραση τῆς ἀγάπης του, εἶναι πόθος μύχιος τῆς ἀγαπώσης καρδίας του, γι᾽ αὐτό καί ὁ Θεός ἀνταποκρίνεται στό αἴτημά του, ὅπως ὑπόσχεται νά κάνει καί γιά ὅλα τά αἰτήματα τῶν τέκνων του.
Ἀπό τούς τρεῖς προσευχομένους τῆς σημερινῆς ἡμέρας οἱ δύο λαμβάνουν αὐτό πού ζητοῦν, ὁ ἁμαρτωλός τελώνης καί ὁ δίκαιος Συμεών. Ἕνας δέν λαμβάνει τίποτε, γιατί ὁ φαρισαῖος, μέσα στόν ἐγωισμό του, θεωρεῖ τόν ἑαυτό του αὐτάρκη καί δέν ζητᾶ τίποτε ἀπό τόν Θεό, καθιστώντας τήν προσευχή του ὄχι μόνο μάταιη καί ἄσκοπη ἀλλά καί αἰτία κατακρίσεως.
Ἄς συγκρίνουμε ὁ καθένας μας τόν ἑαυτό του μέ τά τρία αὐτά πρόσωπα καί ἄς δοῦμε μέ ποιόν ὁμοιάζουμε περισσότερο καί ποιό εἶναι τό περιεχόμενο τῆς δικῆς μας προσευχῆς. Καί ἀποφεύγοντας τό παράδειγμα τοῦ φαρισαίου, ἄς ἐπιλέξουμε τόν τρόπο ἐκεῖνο τῆς προσευχῆς πού μπορεῖ νά μᾶς ἀξιώσει τοῦ ἐλέους καί τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ.
