Του π. Ηλία Μάκου
Μια σειρά από αναστηλώσεις-ανακαινίσεις- συντηρήσεις ναών, που είναι χαρακτηρισμένοι ως μνημεία, γίνονται και αυτή την περίοδο στην Αλβανία, προκειμένου να διασωθούν ιστορικές εκκλησίες και να είναι λειτουργικές. Είτε με πρωτοβουλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας, είτε μέσω του Ινστιτούτου Πολιτιστικής Κληρονομιάς της χώρας, είτε από τις ίδιες τις ενορίες.
Μεταξύ άλλων αναπλαστικές παρεμβάσεις γίνονται:
* Στο ναό του αγίου Μιχαήλ, βρίσκονται στην τελική τους φάση, στο χωριό Μίγκουλι του Αργυροκάστρου, όπου πραγματοποιήθηκαν αναστηλωτικές εργασίες.
* Στο ναό της Παναγίας στην Μπάρμασι της Κολόνιας Κορυτσάς, όπου κατασκευάζεται σύγχρονη οροφή και γίνονται εργασίες στα τοιχώματα και τοποθετείται εξωτερική πόρτα.
* Στο ναό της Παναγίας της Υγείας στο χωριό Μπουχάλι της Πρεμετής, όπου ανακατασκευάζεται η στέγη.
* Στο ναό της Παναγίας στο Μπεράτι, που επεκτάθηκε και τώρα ολοκληρώνονται εξωτερικές εργασίες.
Να σημειωθεί ότι ακόμη υπάρχουν πολλοί ναοί-μονές , που χρειάζονται αναστήλωση.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας, όπου της έχουν παραχωρηθεί οι ναοί και τα μοναστήρια, παρεμβαίνει με τον κατάλληλο τρόπο για τη συντήρησή τους.
Στο διάστημα της εκ των ερειπίων ανασυγκρότησεώς της, ανεγέρθηκαν πάνω από 160 νέοι ιεροί, μικροί ή μεγάλοι ναοί, αναστηλώθηκαν 68 ναοί και μοναστήρια πολιτιστικά μνημεία και έχουν επισκευασθεί περισσότεροι από 170 παλαιότεροι ναοί.
Οι ναοί και στην Αλβανία και παντού είναι ένα προσκλητήριο προς όλους μας να αποτινάξουμε τον ζυγό της αμαρτίας.
Βλέπουμε ότι είμαστε δούλοι της αμαρτίας; Βλέπουμε ότι πάσχουμε και τυραννιόμαστε; Αισθανόμαστε την τυραννία των παθών μας και την πονούμε και θλιβόμαστε και κλαίμε και σπαράσσετε η ψυχή μας από την τυραννία, που βρισκόμαστε;
Αυτό, που έχουμε να κάνουμε, λοιπόν, και το συνειδητοποιούμε μέσα στην Εκκλησία, είναι να αντιδράσουμε κατά του κακού, του φαύλου εαυτού μας, να επαναστατήσουμε και να πετάξουμε από τη ζωή μας ό,τι μας κρατάει χαμηλά.